همزمان با حملات اخیر اسرائیل به خاک ایران، گزارشها از افزایش فشارها و تبعیض نسبت به پناهجویان افغانستانی در ایران حکایت دارد. حدود ۴.۵ میلیون افغانستانی در ایران زندگی میکنند که بسیاری از آنان از ظلم طالبان گریختهاند. اکنون با افزایش تنشهای منطقهای، آنها بار دیگر خود را در معرض خطر، انگ جاسوسی و اقدامات امنیتی میبینند.
برخی رسانهها از نمایش تلویزیونی افرادی با ملیت افغانستانی خبر دادهاند که به اتهاماتی همچون همکاری با موساد یا مشارکت در ترور دستگیر شدهاند. این در حالی است که بسیاری از این اتهامات از نظر منابع مستقل قابل تأیید نیست و نگرانیهایی در خصوص برخورد جمعی و نژادپرستانه با جامعه افغانتبار در ایران به وجود آمده است.
خاطره احمدی، یک زن ۵۰ ساله که به تازگی به ایران آمده، از ترسهای روزافزون خود و خانوادهاش در تهران میگوید. او و دیگر پناهجویان اکنون خود را در وضعیتی سردرگم میبینند؛ جایی که نه بازگشت به افغانستانِ تحت سلطه طالبان ممکن است، نه ادامه زندگی در ایران امن و بدون تهدید.
گزارشهایی نیز درباره بازرسیهای مکرر از خانهها، محدودیتهای نژادی در برخی استانها و اردوگاههای اخراج گسترده منتشر شده است. برخی منابع نیز به همکاری احتمالی افراد افغان با موساد اشاره دارند؛ ادعایی که تأیید آن دشوار است اما در فضای اجتماعی و امنیتی فعلی، موجب گسترش بیاعتمادی و هراس شده است.
این تحولات در حالی رخ میدهند که خاطرات تلخ جنگ سوریه، جایی که هزاران جوان افغان برای دفاع از رژیم متحد تهران به جبههها فرستاده شدند، هنوز در ذهن بسیاری از پناهجویان باقی مانده است. با افزایش فشارها، بسیاری از آنان با این پرسش تلخ روبهرو هستند: «آیا باید دوباره فرار کنیم؟»