دولت ترک تعیین قیم‌ها بر شهرداری‌های حزب دمکراتیک خلق‌ها (ه.د.پ) را به شیوه‌ای از اداره منطقه مبدل کرده است. قیم‌ها به عنوان بخشی از «نقشه نابودی» دولت ترک است که از سال ٢٠١۶ علیه کوردها به مرحله اجرا گذاشته شد. این شیوه سیاست همچون غصب مدیریت‌های منطقه همچنان ادامه دارد.

حزب خلق‌های دمکراتیک (هادپ) در انتخابات محلی سال ١٩٩٩ بیش از ٣٧ شهرداری را کسب کرد. سال ٢٠٠٣ حزب هادپ توقیف شد و حزب خلق دمکراتیک (دهاپ) که جانشین هادپ شده بود در انتخابات ٢٠٠۴ بیش از ۵۶ شهرداری را کسب کرد و سال ٢٠٠۵ از سوی دولت ترکیه توقیف شد. سال ٢٠٠٩ حزب جامعه دمکراتیک (د.ت.پ) به عنوان میراثدار دهاپ در انتخابات محلی ٢٠٠٩ موفق شد ٩٩ شهرداری را از آن خود کند. در انتخابات ٣٠ مارس ٢٠١۴ حزب مناطق دمکراتیک در ١٠٢ شهرداری برگزیده شد. در تازه‌ترین انتخابات محلی روز ٣١ مارس ٢٠١٩ حزب دمکراتیک خلق‌ها در ۶۵ شهرداری به پیروزی دست یافت. احزاب مذکور موفق شدند سال ٢٠٠۴ در انتخابات محلی ٧۶٢ نفر، سال ٢٠٠٩ بیش از ١٨٠٨ نفر، سال ٢٠١۴ بیش از ١٣٠٠ نفر و سال ٢٠١٩ هم ١٢٣٠ نفر از اعضای شورای شهرداری‌ها را از آن خود کنند.

در نتیجه مقاومت خودمدیریتی سال ٢٠١۶ مرحله‌ای تازه آغاز شد. رژیم ترک در مرحله نخست حملات علیه شهرداری‌ ابتدا سیاست منزوی سازی را آغاز کرد. رژیم ترک با تبلیغات وسیعی سعی نمود چنین القا کند که شهرداری‌های متعلق به د.ب.پ نقشه مقاومت خودمدیریتی را طراحی کرده‌اند و به موازات آن حمله به شهرداری‌ها را آغاز کرده و شهرداران منتخب را از سمت خود برکنار کرد.

دست خالی بازپرس‌های آ.ک.پ

رژیم ترک قبل از تعیین گماشتگان هیئت‌های ١٠ تا ١۵ نفره شامل فرمانداران و بخشداران را برای تحقیق در شهرداری‌ها تشکیل داد و آنان را روانه کرد. این هیئت‌های که در حال جمع‌آوری مدرک برای مشروع جلوه دادن برکناری شهرداران بودند چیزی دستگیرشان نشد. این هیئت چندین بار به تحقیق در شهرداری‌ها پرداختند ولی هیچگاه به مدارک مد نظرشان دست نیافتند.

"رابطه با مناطق خودمدیریتی"

مسئولین شهرداری‌ها در اعلام خودمدیریتی در کنار خلق کورد از این مرحله حمایت کردند. شهرداران بخش‌های سور، جزیر، نصیبین و فارقین در زمان قرائت بیانیه‌های اعلام خودمدیریتی در کنار خلق جای گرفته و از خواسته خلق اعلام حمایت کردند. رژیم ترک تمامی این شهرداران را از سمت خود برکنار و سپس بازداشت کرد. اگر چه تعداد کمی از آنان پس از مدتی آزاد شدند اما بسیاری دیگر در زندان‌ها باقی ماندند. حرف اول و آخر طیب اردوغان رئیس جمهور ترک این بود:"من آمَد، وان، مردین را می‌خواهم." و با زور و ظلم این خواسته خود را عملی کرد.

غصب ٩۴ شهرداری از سوی دولت ترک

فشارهای رژیم اشغالگر ترک بر خلق کورد در عرصه اداری افزایش یافت. سیاست‌ غصب شهرداری‌های ب.د.پ از سوی حکومت آ.ک.پ روز به روز افزایش یافت. آ.ک.پ در شهرداری‌هایی که نتوانسته بود رأی کسب کند با انتصاب گماشتگان به خواسته خود رسید. روز ١١ سپتامبر ٢٠١۶ شهرداری‌های ٢۴ شهر از جمله در سور و فارقین استان آمَد، کوپ در استان موش و الیح توسط رژیم ترک غصب شدند. ب.د.پ در بخش‌های سور، جزیر، نصیبین، فارقین، دهی، سلوپی، پرسوس و دیرک توانسته بود بیشترین آرا را به خود اختصاص دهد. اینچنین از ١٠۶ شهرداری د.ب.پ ٩۴ شهرداری توسط رژیم ترک غصب شدند. رژیم ترک باقیمانده شهرداران ب.د.پ را برکنار کرد و بجای آنان افراد مزدور خود را منصوب کرد.

دشمنی با زبان کوردی

با گماشتن قیم‌ها سیاست انکار و آسیمیلاسیون رژیم ترک علیه خلق کورد که صدها سال است ادامه دارد به اوج رسید. اولین اقدام گماشتگان رژیم ترک پایین کشیدن تابلوهای کوردی سر در شهرداری‌ها بود. سپس تمامی نام‌های کوردی پارک‌ها، بلوارها، خیابان‌ها و کوچه‌ها را تغییر داده و نام‌هایی ترکی بر آنان گذاشتند. مثلا نام مجسمه یادبود روبوسکی، نام پارک طاهر الچی، نام مرکز احمد خانی و اوغور کایماز به نام‌های ترکی تغییر یافتند. در گام بعدی مراکز فرهنگی و هنری را پلمپ و نهادهای زنان را تعطیل کرد. دولت ترک سه هزار نفر از پرسنل شهرداری‌ها در کوردستان را اخراج کرد و به جای آنان اعضای آ.ک.پ را به کار گماشت. در آخرین مرحله قرارداد ٧٢٢ کارگر کورد با شهرداری را فسخ کردند.

انتخاب دوباره ه.د.پ از سوی کوردها

خلق کورد و نیروهای دمکراسی‌خواه به عنوان ه.د.پ در انتخابات ٣١ مارس ٢٠١٩ شرکت کرند. غروب همان روز نتیجه انتخابات نشان داد که حزب دمکراتیک خلق‌ها موفق شده است ریاست ۶۵ شهرداری را به دست آورد.

تنها ١٠ روز پس از انتخابات نامزدهای شکست خورده آ.ک.پ به بهانه حکم قانونی از وزارت کشور ترک خواستند که از فعالیت‌های شهرداران ه.د.پ جلوگیری کند. شورای عالی انتخابات رژیم ترک به درخواست وزارت كشور از اعطای اعتبارنامه‌ به ۶ شهردار سر باز زد و به جای آنان اعتبارنامه‌ را به نامزدهای آ.ک.پ که در انتخابات شکست خورد بودند داد. اینگونه تعداد شهرداری‌های ه.د.پ در گام نخست از ۶۵ به ۵٩ شهرداری کاهش یافت.

گام دوم رژیم اشغالگر ترک؛ انتصاب گماشتگان و بازداشت شهرداران برگزیده خلق کورد

حکومت آ.ک.پ در روز ١٩ آگوست ٢٠١٩ استانداران آمد، وان و مردین را با تصمیم وزارت کشور ترک بر شهرداری‌های کلانشهرهای آمد، مردین و وان منصوب کرد. اینچنین مرحله دوم گماشتگان رژیم ترک بر شهرداری‌های کوردستان آغاز شد. چند روز پس از گماشتن قیم‌ وکلای حزب دمکراتیک خلق‌ها مدارکی را منتشر کردند که نشان می‌دهد «حسن باسری گوزلوگلو» استاندار آمد یک روز پس از انتخابات (١ آوریل) در نامه‌ای به وزارت کشور ترک خواسته است که او به جای شهردار منتخب خلق آمد «سلچوک مزراکلی» بر شهرداری گماشته شود.

مقاومت علیه قیم‌ها

شهردارانی که از سوی ه.د.پ کسب شده بودند به ۵۶ شهرداری کاهش یافتند. پس از آنکه شهرداری‌های کلان‌‌شهرهای آمد، وان و مردین از سوی گماشتگان دولت غصب شدند خلق کورد به میدان‌ها سرازیر شدند. چماقداران پلیس ترک همچون همیشه با حمله به معترضین و بازداشت آنان به اعتراضات مردمی پاسخ دادند. به درازای دو ماه در هر سه شهر بزرگ کوردستان (آمَد، وان و مردین) روزانه تحصن برپا شدند و خلق اعتراض‌های خود را اعلام کرد. با دستور استانداران در زمان آغاز حمله اشغالگرانه به روژاوا در نهم اکتبر ٢٠١٩ فعالیت‌های اعتراضی ممنوع اعلام شدند.

تداوم حملات به شهرداری‌ها

دومین مرحله حمله به شهرداری‌ها از سوی رژیم ترک در ماه‌های اکتبر، نوامبر و دسامبر سال ٢٠١٩ صورت گرفت. شهرداری‌های آویسک در الیح، آکپازار در درسیم، هزرو، پیاس، بسمل، کاراز، پاسور، سور، ینی‌شهر در استان آمَد، قره‌یازی در ارزروم، گوَر در جولمرگ، قوسر، شمرخ و نصیبین و ستاور در استان مردین، کوپ، ارنتپه و گمگم در موش، هزخ در شرنخ، پرسوس در روحا، الباک، اردیش، ریا آرموش، مرادیه، قلقلی و سارای در استان وان توسط رژیم ترکیه غصب شدند و تعداد شهرداری‌های ه.د.پ به ٢٩ شهرداری کاهش یافت. فرات کارابولوت شهردار شهرک باقرخان در بخش حزرو استان الیح به گمان اینکه از سوی رژیم برکنار می‌شود در ١٠ دسامبر ٢٠١٩ از عضویت ه.د.پ استعفا کرد.

عید فطر کوردها با قیم‌‌های رژیم تُرک

روز ٢٣ مارس قیم‌ بر شهرداری الیح، نورشین بدلیس، اگیر، ارغنی، فارقین، لیجه استان آمَد، هالفالی در ایغدیر و گوکچەباغ در سیرت  گماشتن قیم‌ها ادامه یافت. ایچنین شهرداری‌های ه.د.پ به ١٨ شهرداری رسید. روز ٢١ آوریل «آیهان اَرَن» شهردار بخش حزرو در استان الیح از ه.د.پ برکنار شد.

روز ١۵ مه نیز که روز زبان کوردی است شهرداری‌های ایغدیر، سیرت، هاویل، مسریج و آلتونوفا در بخش تیل استان موش از سوی رژیم ترک غصب شدند و روئسای مشترک شهرداری دستگیر شدند. بدینگونه تعداد شهرداری‌های ه.د.پ که از سوی دولت ترک غصب شده‌اند به ۴۵ شهرداری رسید.

١٢ شهرداری باقی ماند

اکنون ه.د.پ ١٢ شهرداری را در دست دارد؛ در بخش کومر استان سمسور، بازید، گیادین و پاتنوس در استان آگری، چنار و پیران استان آمَد، سارجا در استان خارپت، قره چوبان در استان ارزروم، خوشخبت در استان ایغدیر، سلوپی و بالوگر استان شرنخ و شهر قارص.