بدران چیا کورد: دستیابی به راه حل نیازمند گامهای عملی است، بیانیه کافی نیست
بدران چیا کورد اعلام کرد که دولت استعمارگر ترک مایل نیست که خودمدیریتی دمکراتیک از موقعیتی سیاسی برخوردار شده و به همین دلیل است که حملات شدیدی را به آن آغاز کرده است.
بدران چیا کورد اعلام کرد که دولت استعمارگر ترک مایل نیست که خودمدیریتی دمکراتیک از موقعیتی سیاسی برخوردار شده و به همین دلیل است که حملات شدیدی را به آن آغاز کرده است.
بدران چیا کورد با اشاره به اهمیت دیدارهای صورت گرفته اظهار داشت: احتمال میدهم که این پیشرفتها ادامه یافته و برای خودمدیریتی در بعد سیاسی به آغازی جدید تبدیل شده و گفتگوهای رسمی با خودمدیریتی گسترش پیدا میکنند. چیا کورد در رابطه با اظهارات اسد هم گفت: تنها ابراز نظر و بیانیه کافی نبوده و لازم است در این باره گامهای عملی برداشته شوند. در رابطه با دیدار هیاتهای خودمدیریتی از کشورهای خارجی، حملات دولت اشغالگر ترک، اظهارات بشار اسد، تاثیرات جنگ افغانستان بر سوریه، معاون ریاست مشترک مجلس مدیریتی خودمدیریتی شمال-شرق سوریه، بدران چیا کورد به پرسشههای خبرگزاری هاوار پاسخ داد.
هاوار: مدتی است که از کشورهای مختلفی دیدار به عمل میآورید. در رابطه با این دیدارها و نتایج آن تا کنون چه دستاوردهایی حاصل شده است؟
بدران چیا کورد: ما در سطح وزرای امور خارجه، احزاب و شخصیتهای مهم این دیدارها را انجام دادهایم. دیدارهای ما همچنان هم ادامه دارند. خودمدیریتی کارزاری سیاسی را آغاز کرده است. بسیاری از کشورهای اروپایی با ترس و نگرانی با خودمدیریتی وارد ارتباط میشوند. کشورهای دیگری هم هستند میخواهند که با ما ارتباط داشته باشند. مشکلات مشترکی وجود دارند که میخواهند آنها را با ما در میان بگذارند. از طرف دیگر نقاط مشترکی هم وجود دارند که در رابطه با آنها بحث و گفتگو صورت میگیرند. تمام کشورها خود را مدیون خودمدیریتی میبینند. آنها شفاها به ما میگویند که ما مدیون مبارزه شما هستیم. مقامات کشورهایی که با آنها دیدار داشتهایم اعلام میکنند که ما در مبارزه از شما حمایت میکنیم و همکاریهایمان را ادامه میدهیم. همه این کشورها تایید میکنند که باید منطقه در ثبات قرار داشته باشند. اعلام کردهاند که در ابعاد انسانی، اقتصادی و سیاسی تمام امکانات لازم را در اختیارمان قرار خواهند داد. آنها نیز بر این باورند که خودمدیریتی امکان ندارد که راه حلی سیاسی را بتواند در خارج از سوریه تحقق بخشد. اعلام میکنند که تلاش میکنند تا رهبری خودمدیریتی گفتگوهای سیاسی را در راستای دستیابی به راه حل به پیش ببرد. این گفتگوها و نگرشها برای ما بسیار مهم به شمار میروند. ما احتمال میدهیم که از این طریق بیش از پیش بتوانیم به پیشرفتهایی دست پیدا کنیم. به منظور پذیرش رسمی خودمدیریتی در بعد سیاسی، این اقدامات میتوانند به آغازی جدید تبدیل شوند و از طریق گفتگوهای رسمی با خودمدیریتی خود را نشان دهند. اکنون به شیوهای دفاکتو با خودمدیریتی در حال تعامل هستند. برخی از کشورها آشکارا و برخی دیگر هم با نگرانی و تردید در این گفتگو شرکت دارند. ما درک میکنیم که منافع آنها با ترکیه و حکومت دمشق و طرفهای دیگر بر این مسئله تاثیر گذار است. به همین دلیل است که نگرانی دارند. اما با این وجود هم میخواهند که گفتگوها با خودمدیریتی ادامه پیدا کنند.
هاوار: اخیرا خودمدیریتی شمال-شرق سوریه در شهر ژنو نمایندگی خود را گشوده است. در کل افتتاح نمایندگیها و خصوصا نمایندگی ژنو را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا میتوان این اقدامات را گامی ابتدایی برای به رسمیت شناختن خود مدیریتی شمال-شرق سوریه ملاحظه کرد؟
بدران چیا کورد: افتتاح نمایندگی خودمدیریتی در ژنو در چارچوب پیشبرد ارتباطات ما گامی بسیار مهم بود. این فرایند جدید است و ارتباطات ما را گسترش میدهد. نمایندگی ژنو پنجمین نمایندگی ما در کشورهای اروپایی است. اما افتتاح نمایندگی ما در ژنو از این حیث مهم است که ژنو به عنوان دروازهای برای ورود به عرصه بینالمللی سیاست دیده میشود. نقش نمایندگی این است که بتواند مسائل و مشکلات خلقهای شمال-شرق سوریه را با تمام انحای ممکن به جهان منعکس کند. در بعد سیاسی پذیرش و به رسمیت شناختن خودمدیریتی، گسترش ارتباطات، در ابعاد اقتصادی، امنیتی، انسانی مهم است. همزمان بازتاب جنایاتی که در مناطق اشغال شده مانند سریکانی، عفرین و گری سپی روی میدهند را بتواند منعکس کند و با انعکاس آنها بتواند مبارزات حقوقی و سیاسی را گسترش داد.
هاوار: در ضدیت و مخالفت با افتتاح نمایندگی در ژنو، دولتهای ترکیه و دمشق نارضایتی خود را اعلام کردند، این مسئله را چگونه ارزیابی میکنید؟
بدران چیا کورد: بله، در مخالفت با افتتاح نمایندگی در ژنو، دولتهای ترک و دمشق موضع مخالفت شدیدی را ابراز کردند. این مخالفت هم نشان میدهد که هر دو دولت هیچگاه قبول نمیکنند که منطقه دمکرات شود و دستاوردهای خلق کورد در سطح جهانی به رسمیت شناخته شوند. به همین دلیل هم ذهنیت نژادپرستانه و شوونیستی را از خود نشان میدهند. دولت ترک افتتاح نمایندگی در ژنو را مورد اعتراض قرار داد. همچنین وزارت امور خارجه دمشق هم همان موضع را ابراز کرده و اظهار داشته است که این دفتر غیر قانونی بوده و علیه موازین و قوانین بینالمللی است، اعلام کرده است که این دفتر نمایندگی کسانی را بر عهده دارد که سوریه را تجزیه میکنند. در وهله نخست ما اعلام میکنیم که این نمایندگی بدیل سفارت و کنسولگری سوریه نیست. این دفتر نمایندگی خلقهای شمال-شرق سوریه را بر عهده دارد و دردها و مصائب خلقهای شمال-شرق سوریه را به جهان منعکس میکند. زیرا امروز حکومت دمشق نمیتواند نمایندگی خلق سوریه را بر عهده داشته باشد تا چه بر سد به نمایندگی خلق شمال-شرق سوریه. حکومت دمشق خود مسائل و مشکلات شمال-شرق سوریه را میبیند، اما خود را در مقابل آن مسئول نمیداند. حملات دولت ترک، قتلعام، قطع آب، مسائل امنیتی، ترور و مشکلات اقتصادی در این منطقه وجود دارند و حکومت دمشق این مسائل و مشکلات را خارج از مسئولیت خود میداند. به همین دلیل گشایش این نمایندگی بسیار مهم است.
هاوار: برنامهای در دست دارید که نمایندگی شما در کشورهای دیگر هم افتتاح شود؟
بدران چیا کورد: در هر جایی که لازم باشد نمایندگیهایمان را افتتاح میکنیم. اما برنامهای برای گشایش نمایندگیهایمان در تمام کشورها نداریم. در کشورهایی که لازم باشند نمایندگی خودمان را افتتاح میکنیم. تلاشهایی در این راستا را در دست داریم.
هاوار: اخیرا بشار اسد سخنانی غیر عادی را بیان کرده و گفته است که سوریه به قبل از سال ۲۰۱۱ باز نمیگردد. سوریه میتواند به شیوهای غیر متمرکز اداره شود. شما این گفتههای بشار اسد را چگونه ارزیابی میکنید؟
بدران چیا کورد: ما به عنوان خودمدیریتی اظهارات رئیس دولت سوریه را مهم ارزیابی میکنیم و امیدوار هستیم که نگرشها و ارزیابیهای وی راه جدیدی را برای گفتگوها بازکند. در نتیجه دیالوگ میتوان امیدوار بود که ائتلافی سیاسی متشکل از تمام گروههای سیاسی برای راه حلی در سوریه ایجاد شود. این سخنان که سوریه به قبل از سال ۲۰۱۱ باز نمیگردد در واقع نظر ما و تمامی سوریهاست و به کرات آن را تکرار کردهایم. سوریه هیچگاه به قبل از سال ۲۰۱۱ باز نمیگردد. بر اساس شرایط و زمینههای موجود، سوال این است که ما چگونه میتوانیم که سیستم جدیدی را بین تمام سوریها ایجاد کنیم که همه خود را در ان یافته و حقوق همگان حفظ شود. امیدواریم حکومت سوریه در دیدارها و گفتگو شرکت کند. باید در این باره گامهای عملی برداشته شوند و این گامها اطمینانبخش بوده و این ارزیابی به آغازی جدید تبدیل شود.
نکته دیگری که در سخنان اسد حایز اهمیت بود این نکته بود که سوریه با یک رژیم متمرکز اداره نمیشود و باید به صورت غیر متمرکز اداره شود. سالیان درازی است که بر این مسئله تاکید میکنیم. بار دیگر تاکید میکنیم که ملتها، فرهنگها و اعتقادات متمایزی در سوریه حضور دارند که باید مورد حفاظت قرار گیرند. این مهم هم در چارچوب یک سیستم غیر متمرکز امکانپذیر است. احتمال دارد که هر فردی سیستم غیر متمرکز را بر اساس منویات خود تفسیر کند، اما تکثر در جامعه سوریه یک واقعیت است. یک سیستم غیر متمرکز میطلبد که حقوق همه حفظ شوند. نه مانند گذشته که میگفتند صرفا یک عدم تمرکز اداری ایجاد میشود. لازم است وظایف و مسئولیتهای حکومت منطقهای افزایش پیدا کنند، و این میتواند برای تمام مسائل و مشکلات به راه حل تبدیل شود.
قبل از سال ۲۰۱۱، برای حکومتهای محلی قانونی تحت عنوان قانون ۱۰۷ مصوب شده بود. گفته میشود که این قانون در سوریه به بدیلی برای سیستمی غیر متمرکز تبدیل میشود. ما اعلام میکنیم که امکان ندارد این قانون راه حلی برای مسائل و مشکلات سوریه در بر داشته باشد. لازم است که ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و امنیتی در سیستم غیر متمرکز مورد بحث قرار گرفته و وظایف آنها مشخص شوند. از این طریق است که میتوان راه حلی پایدار برای آینده سوریه دمراتیک ایجاد کرد.
هاوار: شما گفتید که این سخنان جدید نیستند و همزمان هم جزو مطالبات خلقهای سوریه هستند. اما این نکته قابل توجه است که برای نخستین بار است که از سوی بشار اسد چنین سخنانی بر زبان رانده میشود. در باره این موضوع چه نظری دارید؟
بدران چیا کورد: نخست لازم است اشاره کنم که در درعا، سویدا، ادلب و بسیاری از مناطق دیگر سوریه مسائل و مشکلات اقتصادی و زندگی روزمره شدیدا افزایش یافتهاند. موج جدیدی از آوارگان براه افتادهاند. در این مرحله سوریه از وضعیتی بحرانی برخوردار است. یعنی شرایط به گونهای است که باید این وضعیت تغییر پیدا کرده و سیاستهای لازم برای حل آن اتخاذ شوند یا وضعیت سوریه به مراتب از وضعیت کنونی بحرانیتر میشود. ارتش حکومت دمشق اگر برای حل مشکلات وارد مناطق محتلف سوریه شده بود، توافق ایجاد میشد و گروههای مسلح از این مناطق خارج میشدند. اما مشاهده شد که در این مناطق هم مشکلات حل نشدهاند و مشکلات روز بروز گسترش پیدا کردهاند. امکان ندارد که راهکارها و عقلانیت قبلی حکومت دمشق بتوانند به راه حل منجر شوند. ممکن است که به این نتیجه رسیده باشند که برخی از سیاستهایشان را تغییر دهند و راههای دیالوگ را برای توافق باز کنند. اما این مسئله هم نیازمند گامهای عملی است. در آنصورت است که همه میتوانند باور داشته باشند که حکومت دمشق میخواهد سیاست و عقلانیت خود را تغییر دهد. ما میخواهیم که اظهارات اسد با اقدامات عملی ثابت شوند.
هاوار: در مناطق شما از یک طرف شاهد تحولات سریع سیاسی و دیپلماتیک و پیشرفتهای مهم هستیم. از طرف دیگر هم حملات ارتش اشغالگر ترک افزایش یافتهاند. حملات همه جانبه به شنگال، شمال-شرق سوریه و باشور کوردستان آغاز شدهاند. در این باره چه میگویید؟
بدران چیا کورد: دولت ترک با وحشیگری هر چه تمام، با عقلانیت فاشیست خلقهای منطقه را مورد حمله قرار داده است. خصوصا که در روزهای اخیر، بدون قائل شدن تفاوت بین نظامیان و غیر نظامیان، بیمارستان یا مناطق نظامی، به صورت کور به کوردستان حمله میکند. همین مسئله مشخص میکند که حاکمیت ا.ک.پ/م.ه.پ از درون با فشارهای فراوانی مواجه بوده و با شکست مواجه شده است. خودمدیریتی شمال-شرق سوریه هم در مقابل، روز بروز گامهای محکمتری را بر میدارد. خصوصا که در بعد سیاسی شاهد پیشرفتهایی هستیم. دولت ترک در مقابل دست به واکنشهای شدید زده و نمیخواهد که خودمدیریتی وارد فرایندی سیاسی شود. به همین دلیل است که میخواهد اعلام کند تا زمانیکه ما وجود داریم، امکان ندارد که کورد به موقعیت سیاسی پایداری دست پیدا کند، و اعلام میکنند که ما عامل اصلی بیثباتی و عدم امنیت در منطقه بوده و از این مسئله به عنوان تهدید استفاده میکنند.
داعش در هم شکسته شدو نمیتواند مانند گذشته دست به هر اقدامی که میخواهد بزند. در ادلب هم امنیت نهادینه نمیشود، به اجماع نظر نمیتوان دست یافت. دولت ترک در ادلب محاسباتی داشت و به پیروزی نرسید. اقدامات آنها در عفرین هم باعث میشود که دولت ترک به تنگنا بیفتد. فشار سیاسی و حقوقی افزایش یافته است. در برخی از گزارشها نهادهای بینالمللی حقوقی، از جرایم و جنایات آنها سخن میگویند. امروز از طریق همکاران خود مانند ائتلاف میهنی سوریه و شورای میهنی کورد (ENKS) در سوریه طرحهای مختلفی را در دست دارند. برای نمونه تلاش میکنند تا آوارگان عفرینی از شهبا را به عفرین بازگردانند تا فشارها را کمی سبکتر کنند. میخواهند نشان بدهند که در عفرین مشکلی وجود ندارد. گویا که عفرین آرام است و همه میتوانند به خانه و کاشانه خود بازگردند.
همچنین در تونس غنوشی که در آن زمان از شرکای ائتلافی و مهم آک.پ به شمار میرفت را از صحنه کنار زدهاند. که این مسئله هم در شمال آفریقا ضربه مهمی بر اردوغان بود. حملات و عملیاتهای صورت گرفته علیه مناطق حفاظتی میدیا همچنان ادامه دارند. در این مناطق هم شاهد مقاومتی عظیم هستیم و دولت ترک نتوانسته است که به خاستههای خود دست پیدا کند. از طرف دیگر تلاش کرد تا جنگی داخلی را میان گروههای کوردی ایجاد کند، که مطابق برنامههای خود به موفقیت دست پیدا نکرد. بنابه این دلایل امروز میبینیم که به کین و نفرتی بزرگ به شمال-شرق سوریه و شنگال حمله میکند. میخواهد که انتقام شکستهای خود را بگیرد. دولت ترک میخواهد که با چنین حملاتی آشوب عظیمی را در منطقه علیه ما ایجاد کند. اما باید در مقابل آن هوشیار بود. خصوصا که همه اطلاع دارند که دولت ترک اجازه نمیدهد در شمال-شرق سوریه آرامش و امنیتی ایجاد شود.
همه در مقابل این وضعیت مسئولیت دارند و باید صدای اعتراض خود را بلند کنند. کشورهای اروپایی، کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی، ناتو در راس همه آمریکا، روسیه مسئول وضعیت منطقه هستند. این کشورها در این منطقه نیرو دارند. علیرغم حضور این نیروها در منطقه، دولت ترک دست به حمله میزند، تلاش میکند در منطقه بیثباتی ایجاد کند. لازم است که این کشورها در مقابل این حملات مواضعی شدید نشان داده و این حملات را متوقف کنند تا امینت بتواند نهادینه شود، ترور و داعش بار دیگر به این منطقه بازنگشته و خودمدیریتی بتواند تجربه خود را برای دستیابی به راه حلی در سوریه با مناطق دیگر هم گسترش بدهد. ما اعلام میکنیم که خودمدیریتی پیروزمندترین و مترقیترین مسیر دستیابی به پیروزی است.
هاوار: جهان به طور کلی وضعیت افغانستان را بعد از عقبنشینی آمریکا مشاهده میکند. این وضعیت چه تاثیری را بر سوریه و خاورمیانه خواهد داشت؟
بدران چیا کورد: مجموعه تحولات روی داده در افغانستان و از جمله عقبنشینی نیروهای آمریکایی، تاثیرات خود را در تمام منطقه برجا میگذارند همانگونه که بعد از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و برقراری موازنه جدیدی از قوا، ما براین باور هستیم که این عقبنشینی هم موازنه جدیدی از قوا را به دنبال خواهد داشت. بر ایران، روسیه و چین و عراق تاثیر گذار خواهد بود. عراق و سوریه با مشکلات متفاوتی روبرو هستند. اگر آمریکا به بهانه مبارزه با ترور در منطقه حضور داشته باشد این مبارزه میتواند ادامه داشته باشد. وضعیت منطقه در بسیاری از موارد با افغانستان مشابهتی ندارد. اما این مهم است که امروز در افغانستان طالبان به حاکمیت دست یافته است و دستیابی به حاکمیت در ظرف چند روز امکانپذیر شده است.
ترکیه در وهله نخست میخواهد که از این وضعیت بهرهبرداری کند و ان را در منطقه مورد بهرهبرداری قرار دهد. همه میدانند که داعش در منطقه حضور داشت، هم اکنون دولت اشغالگر ترک در برخی از مناطق دیگر تلاش میکند تا این گروهها را در مناطق دیگر به قدرت برساند و انها را به مبنایی برای پرورش و سازماندهی تمام نیروهای اسلام سیاسی رادیکال در سطح جهانی تبدیل کند. حکومت ترک برای حمایت از طالبان و همکاری با آنها وعده و وعیدهای فراوانی بستهاند. همه میدانند که در افغانستان قبل از مداخله نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۱، در بسیاری از مناطقی که تحت سلطه طالبان قرار داشت، گروههای اسلامی تندرو مستقر بودند. در این مناطق افرادی بسیار آموزش دیدند و به سوریه و عراق اعزام شدند. اکنون اینکار راحتتر انجام میشود. آنچه که راه را باز میکند و در انجام این کار همکاری میکند دولت ترک است. این گروههایی که در میان اپوزیسیون سوری تحت کنترل دولت ترک قرار دارند، چندان به طالبان نزدیک نیستند. تا جایی که حتی میخواهند چند گروه تبهکار را برای امنیت فرودگاه کابل ایجاد کنند.
ما بر این باور هستیم که ترکیه بسیاری از امور مشترک را با این گروه انجام میدهد. این گروههای تبهکار و نیروی طالبان این کار را انجام میدهند. در روزهای آینده موقعیت این گروهها کم کم آشکارتر میشود. بار دیگر آشکار میشود که افغانستان به منطقهای بسیار پر تنش و پر از برخورد در منطقه تبدیل میشود. میتوان پیشبینی کرد که در افغانستان جنگ داخلی ایجاد میشود. بسیاری از گروههایی مقاومت ایجاد میشوند.
طالبان و ایران با هم روابط بسیار نزدیکی ندارند. به لحاظ تاریخی طالبان با ایران دشمنی دارد. ایران هم در این باره احساس تهدید میکند و احتمال دارد که از گروههای شیعی در افغانستان حمایت کند. این مسئله میتواند به تهدیدی علیه روسیه و چین هم منتهی بشود. در این رابطه ترکیه میتواند بیشترین حمایت را از طالبان به عمل آورد. یعنی فرایند جدیدی از تنش است که از داخل منطقه بر میخیزد. به عنوان خلقهای شمال-شرق سوریه و خودمدیریتی، هیچگاه بر اساس حضور نیروهای خارجی در منطقه عمل نکردهایم. حضور نیروهای آمریکا و ائتلاف بینالمللی در منطقه علیه ترور بوده است. ما مبارزه خودمان را ادامه میدهیم و تلاش میکنیم که با این نیروها برای امنیت و دستیابی به راه حلی در منطقه کار کنیم. نیروهای خارجی برای دستیابی به منافع و برقراری طرحهای خود وارد هر کشوری که شده باشند، نمیتوانند سیستمی پایدار را برای تامین منافع خلقهای آن کشور ایجاد کنند. مهم این است که در شمال-شرق سوریه بر اساس ارزشهای منطقهای دمکراسی ایجاد شود. کورد، عرب و سریانی همه در این پروژه حضور دارند. از طریق این نیروها است که پروژه ادامه پیدا میکند و به نتیجه دست مییابد، نه بر اساس اتکا بر برخی از گروههای خارجی. بدون تردید در این میان ما از نیروهای خارجی که علیه ترور مبارزه میکنند کمک میگیریم. اما به تمامی بر این نیروها اتکا نداریم. پیش از اینکه نیروهای ائتلاف بینالمللی وارد منطقه شوند، خودمدیریتی و بسیاری از دستاوردها در منطقه ایجاد شده بودند و با همکاری و ائتلاف با خلقهای شمال-شرق سوریه این دستاوردها میتوانند همچنان تداوم داشته و به سوی پیروزی نهایی گام بردارند.