کنفرانسی با عنوان «حقوق بشر در ترکیه» توسط جنبش دوستی بین مردمان علیه نژادپرستی (MRAP) در چارچوب پنجاه و ششمین نشست حقوق بشر شورای حقوق بشر سازمان ملل برگزار شد که در دفتر ژنو سازمان ملل ادامه دارد.
ابراهیم بیلمز، یکی از وکلای کانون وکلای سده، لورا کاستل فورت، نماینده پارلمان اروپا، و سیاستمدار کورد فرات آنلی در کنفرانسی که در رابطه با شرایط انزوای مطلق تحمیلی بر رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان و اقدامات غیرقانونی که دولت ترکیه در کوردستان انجام میدهد مورد بحث قرار گرفت، شرکت کردند.
لورا کاستل فورت، نماینده پارلمان اروپا اولین کسی بود که در این کنفرانس که تحت نظارت جیانفرانکو فاتورینی، نماینده دائم سازمان ملل متحد MRAP آغاز شد، سخنرانی کرد.
کاستل: هزاران نفر به طور غیرقانونی بازداشت شدهاند
کاستل فورت سخنان خود را با بیان اینکه نقض حقوق بشر در ترکیه از بدو تاسیس جمهوری ادامه داشته است، آغاز کرد و خاطرنشان ساخت که نقض حقوق بشر پس از کودتای نظامی در سال ۲۰۱۶ به بالاترین حد خود رسیده است.
لورا کاستل فورت، نماینده پارلمان اروپا، با بیان اینکه دولت فاشیست آکپ-مهپ از قوانین ضد تروریسم برای ساکت کردن مخالفان استفاده میکند، گفت: «پروندههای زیادی علیه همه سیاستمداران کورد وجود دارد. کنشهایی که به عنوان یک اقدام تروریستی علیه آنها معرفی شده و متهم شدهاند، فقط سخنرانیها و جلساتی است که آنها به عنوان نمایندگان منتخب انجام دادهاند. هزاران نفر از اعضای حزب هدپ و دم پارتی در زندان هستند. دستگيريیهای غيرقانونی میتواند سالها ادامه داشته باشد.»

«یک غیرقانونی بیسابقه در امرالی وجود دارد»
کاستل فورت با توجه به اقدامات غیرقانونی در زندانهای ترکیه و به ویژه شرایط انزوای تحمیلی بر رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان گفت: «زندانی شدن و انزوای اعمالشده بر آقای اوجالان در مرکز حملات به حقوق کوردها و مخالفان قرار دارد. میلیونها کورد اوجالان را رهبر خود میدانند. اوجالان همچنین بازیگر اصلی حل مسئله کورد است. اوجالان بیش از ۲۵ سال است که در شرایط سخت انزوا نگهداری میشود. ۴۰ ماه است که از وضعیت وی اطلاعی دریافت نمیشود. بیقانونی بیسابقهای در جزیره امرالی وجود دارد. به طور کلی در حالت عدم ارتباط مطلق نگه داشته میشود. او نمیتواند هیچ ملاقاتی با خانواده و وکلایش داشته باشد. اعمال علیه او در کل فراتر از شکنجه است.
هدف انزوای امرالی این است که همان مسئله کورد حل نشده باقی بماند. انزوای اعمال شده بر اوجالان الگویی برای اعمال در زندانهای دیگر شده است. آقای اوجالان با حبس ابد خود از حق امید نیز محروم شده است.»
«ترکیه بدون مجازات گذاشته میشود»
کاستل فورت با بیان اینکه هم کشورهای اتحادیه اروپا و هم ناتو علیرغم نقض حقوق بشر به روابط خود با ترکیه ادامه میدهند، گفت: «علیرغم همه موارد نقض حقوق بشر، کشورها و نهادهای بینالمللی مدعی اولویت دادن به دموکراسی و حاکمیت قانون هستند روابط خود با ترکیه را به شکل همهجانبه همچنان ادامه میدهند. واکنشها به ترکیه کم است. ترکیه علیرغم اقداماتی که انجام داده بدون مجازات باقی میماند.»
«سازمان ملل باید وارد عمل شود»
لورا کاستل فورت با فراخواندن سازمان ملل به وارد عمل شدن علیه اقدامات غیرقانونی ترکیه گفت: «در زمانی که نظامها و نهادهای حقوقی بینالمللی پس از جنگ جهانی دوم بیسابقه در حال آزمایش هستند، سازمان ملل باید از قدرت خود علیه اقدامات غیرقانونی در مورد ترکیه به ویژه در امرالی استفاده کند.»
وکیل دادگستری بیلمَز: هیچ قانونی در امرالی اعمال نمیشود
پس از کاستل، ابراهیم بیلمز، یکی از وکلای کانون وکلای سده به سخنرانی پرداخت. وکیل دادگستری سخنان خود را با توضیح در مورد اقدامات غیرقانونی که رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان از سال ۱۹۹۹ بدین سو با آن مواجه است آغاز کرد. بیلمز گفت که در این مرحله دیگر هیچ قانونی در امرالی اعمال نمیشود.

وکیل دادگستری، بیلمز با یادآوری تصمیم اتاق بزرگ دادگاه حقوق بشر اروپا (ECHR) در سال ۲۰۲۵ مبنی بر نقض حق عبدالله اوجالان برای محاکمه عادلانه گفت که دولت ترکیه تمام خواستههای دادگاه حقوق بشر اروپا را رد کرد. وکیل دادگستری بیلمز گفت: «متأسفانه کمیته وزرای اتحادیه اروپا که مسئولیت نظارت بر اجرای تصمیمات دادگاه حقوق بشر اروپا را بر عهده دارد، تلاشی برای برهم زدن این بازی غیرقانونی نکرد و با یک تصمیم سیاسی پذیرفت که ترکیه به تصمیم دادگاه حقوق بشر اروپا عمل کرده و پرونده تعطیل شد.»
وکیل دادگستری بیلمز با یادآوری درخواستی که به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در مورد انزوا در اِمرالی و حکم صادر شده ارائه کردند، گفت: «با این حال، مقامات دولتی و حکومتی با درخواست کمیته برای این اقدام موافقت نکردند. در مقابل، دولت با تصمیمات جدید منع ملاقات با خانواده، وصی، وکیل و تماس تلفنی، پاسخ داد. پس از آن، کمیته در ژانویه ۲۰۲۳ درخواست خود را برای این اقدام تکرار کرد، اما دولت اقدامی برای انجام هیچ گونه بهبودی انجام نداد.»
بیلمز ادامه داد: «تا به امروز، در هزاران درخواست و پرونده درباره اوجالان در روند حقوقی داخلی، از اداره زندان تا دادستانی و از آنجا به دادگاه قانون اساسی، حتی یک تصمیم یا نتیجه مثبت دریافت نشده است. تمامی درخواستها بدون استثنا رد شده است. بویژه از سال ۲۰۲۱، قوه قضاییه با انجام این روند بدون اطلاع وکلا و ممانعت از ابتکارات آنها، نه تنها درخواستها را رد کرده، بلکه به بخشی از سازوکار انزوا تبدیل شده است. بنابراین، ما نمیتوانیم در مورد روند قانونی داخلی در ترکیه برای اوجالان و رفقایش صحبت کنیم.»
«باید به عبدالله اوجالان اجازه داد تا نقش خود را ایفا کند»
بیلمز همچنین به بعد سیاسی انزوا در امرالی اشاره کرد و خاطرنشان کرد: «اساس همه بحرانهایی که ترکیه تجربه میکند، اصرار بر لاینحلی در مسئله کورد است.»
وکیل دادگستری بیلمز ادامه داد: «همه شاخصهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حقوقی که امروز تجربه میشود، باز شدن دروازههای امرالی را تحمیل میکند و به آقای اوجالان اجازه میدهد تا نقش خود را به عنوان سوژه در تضمین راهحل دموکراتیک و صلح ایفا کند. بدون تأخیر بیشتر، باید سیاست گفتگو و مذاکره آغاز شود که در آن شرایط سلامت، امنیت و آزادی موکل ما اوجالان، که در موقعیت راهحل دموکراتیک و صلح به نفع همه است، تضمین شود. این به معنای عملی کردن گزینه حقوقی و سیاسی است. بر این اساس، سال ۲۰۲۴ هم آزادی آقای اوجالان و هم به نفع همه است که قانون اساسی دموکراتیک که مطابق با معاهدات بینالمللی حقوق بشر سازمان ملل متحد و اروپا است که سه نسل از حقوق و آزادیهای انسانی را تضمین می کند، با انتقال به دولت دموکراتیک قانون، حل مسئله کورد به عنوان سال حل مسئله کورد در نظر گرفته شود.»
وکیل دادگستری بیلمز سخنرانی خود را با درخواست از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و سازمانهای حقوقی برای اقدام علیه بیقانونی در امرالی تکمیل کرد.
فرات آنلی: حقوق مکتسبه با حملات اشغالگرانه مواجه است
وکیل دادگستری فرات آنلی، سیاستمدار کورد که پس از بیلمز سخنرانی کرد، سخنان خود را با اشاره به اقدامات غیرقانونی که گروههای مخالف در ترکیه با آن مواجه هستند آغاز کرد. آنلی با یادآوری اقدامات و دستگیریهای غیرقانونی که توسط دولت علیه احزاب هدپ و دم پارتی انجام شده است، به اقدامات قیم آکپ علیه مقامات منتخب کورد توجه کرد. آنلی با بیان اینکه سیاست اشغالگری در کوردستان در حال انجام است، خاطرنشان کرد: «به همه ارزشهای مردم کورد حمله میشود.»
آنلی با اشاره به حمله دولت ترکیه به مناطق حفاظتی مدیا و روژاوا تصریح کرد که آنها میخواهند با حملات اشغالگران حقوق مکتسبه مردم کورد را از بین ببرند.
آنلی، که اقدامات غیرقانونی علیه زندانها، بهویژه زندانیان بیمار را نیز در سخنرانی خود آورده است، گفت: «به دلیل وجود اعمال غیرقانونی در زندانها اغلب پیکرها از زندان بیرون میآیند. اما در مقابل همه اینها، مسئولان ترجیح میدهند سکوت کنند.»
این همایش پس از سخنرانی و جلسه پرسش و پاسخ پایان یافت.
پنجاه و ششمین نشست حقوق بشر شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که از ۱۸ ژوئن آغاز شده است، در ۱۲ جولای به پایان میرسد.