نخستین نشست این کنفرانس که قرار است چند روز ادامه داشته باشد، تحت عنوان «جنبش ۱۹۲۵ شیخ سعید: به سوی مقاومت کوردستان» برگزار شد. در این نشست موضوعاتی نظیر معادلات ژئوپلیتیک دوران، جستجوی کوردها برای آزادی و تاثیرات نیروهای ملی مورد گفتگو قرار گرفت.

سیاستمدار کورد دکتر هوشیار اوزسوی مدیریت این نشست را بر عهده داشت و ارائه نخست از سوی پروفسور دکتر نایف بَزوان انجام شد.

بَزوان اعلام کرد که قیام ۱۹۲۵، به موازات چهار عامل متعاقب آتش‌بس مُندُرس (یعنی جنگ ترک‌ها و یونانی‌ها، اشغال ازمیر، ایدئولوژی جنبش کمالیست و تحولات ژئوپلیتیک منطقه‌ای) گسترش یافت. بزوان در ادامه سخنانش تاکید کرد که همکاری استراتژیک میان شوروی و کمالیست‌ها، به دولت کمالیست در زمینه سرکوب این قیام نیرو بخشید. نایف بزوان گفت که خلق کورد باری دیگر با جنین محاصره ژئوپلیتیکی مواجه است و رهایی نیز صرفا با اقدام مشترک میسر است.

نقش انگلستان و ممانعت آن از تحقق اتحاد ملی

پروفسور جبار قادر نیز در سخنرانی خود به ارزیابی تاثیر انگلستان بر باشور کوردستان پرداخت و اعلام کرد که انگلستان با خلق کورد ارتباط ملی برقرار نکرده است بلکه ارتباط عمل‌گرایانه مبتنی بر عشیره‌ها برقرار کرد و این امر به مانعی در مقابل اتحاد کوردها مبدل شد. وی تاکید کرد که سیاست انگلستان، خلق کورد را در بازی‌های ژئوپلیتیک منطقه‌ای تضعیف کرد.

حقیقت قتل‌عام بر مبنای اسناد موجود در آرشیو

دکتر دریا بایندِر نیز با ذکر اسنادی که از گزارش‌های استخباراتی انگلستان و مکاتبات بین‌المللی درباره خانواده بدرخان به دست آمده است ، ابعاد بین‌المللی قیام ۱۹۲۵ و سیاست‌های قتل‌عام علیه کوردها پس از این قیام را مستند کرد. بایندر به ویژه اعلام کرد که در نامه‌ای که به جامعه ملل ارسال شده بود، جزئیات قتل‌عام به شکل جامع درج شده است.

سیاست سلب مالکیت جمهوری

استادیار زوزان پهلوان نیز به تشریح موضوع رژیم سلب مالکیت در سال‌های اول جمهوری پرداخت و اعلام کرد که از طریق قانون روستاها و اصلاحات مالیات، از خلق کورد سلب مالکیت شد و ساختار ارضی تحت نظارت اداری قرار گرفت و در صدد تصفیه برآمدند.

زمینه‌های روشنفکری جستجو برای حقوق ملی

 نویسنده اکرم مالبات نیز درباره موضوع رویکرد ملی که با سازماندهی سیاسی، روزنامه‌ها و نشریات منتشر شده پس از جنگ جهانی اول گسترش یافت، صحبت کرد.

کنفرانس با ارزیابی میراث تاریخی و سیاسی قیام شیخ سعید بر اساس اسناد آکادمیک، ادامه خواهد داشت.