یک هفته بعد از آنکه چندین کشور از جمله ایران مانع از تصویب معاهده کنترل سلاح‌های متعارف در سازمان ملل متحد شدند، این مجمع با ۱۵۴ رای موافق و ۳ رای منفی آن را به تصویب رساند. هدف اصلی معاهده جلوگیری از تجارت غیرقانونی اسلحه است, اما شک و تردیدها نسبت به این پیمان همچنان زیاد است.

سازمان ملل معاهده نخست در خصوص کنترل تجارت سلاح‌های متعارف را به تصویب رساند. سازمان ملل این پیمان را به تصویب رساند, اما شک و تردیدها به این است که تجارت اسلحه تا چه اندازه تحت کنترل قرار خواهد گرفت.

به مدت 6 سال است که در این زمینه سازمان ملل فعالیت‌هایی به انجام می‌رساند. در نشست سه روز پیش مجمع عمومی سازمان ملل این پیمان تصویب شد. قرار بر این شد که هرجا و در هر موردی که موردی نقض شد باید تحقیقاتی صورت گیرد.

واکنش و مواضع کشورهای مختلف

کشورهای حامی این معاهده استدلال می‌کنند که این توافق برای اینکه سلاحهای متعارف به دست گروه‌های مسلح نیفتد ضروری است. بر اساس این معاهده، کشورهای صادرکننده نمی توانند برخلاف ممنوعیتهای تسلیحاتی اسلحه صادر کنند و از اسلحه صادراتی نباید برای نسل کشی، جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی و تروریسم استفاده شود. بعلاوه شرکتهای سازنده باید از راه یافتن تولیدات خود به بازار سیاه جلوگیری کنند. بنا به آن, فروش بسیاری از انواع تسلیحات از قبیل تانک, خودروی زرهی, هلیکوپتر , کشتی و موشک هم تحت کنترل قرار خواهد گرفت.

در رأی‌گیری 190 کشور شرکت کردند, اما 23 کشور از جمله روسیه, هند, چینع مصر, عربستان و قطر چنان از آن استقبال نکردند. همچنین سوریه, کره‌شمالی و ایران هم به آن رأی منفی و 154 کشور از جمله آمریکا و آلمان هم رأی مثبت دادند.

در سراسر جهان قریب 70 میلیارد دلار اسلحه به فروش می‌رسد که تحت کنترل نیست و راه را بر بحران‌های بزرگ می‌گشاید. بنا به گزارش سازمان‌های حقوق بشری بین‌المللی, بخاطر فقدان کنترل فروش تسلیحات, جنگ‌هایی ویرانگر در بسیاری کشورها روی می‌دهد و میلیون‌ها انسان بخاطر این جنگ‌ها ضرر می‌بینند. بنا به گفته عفو بین‌الملل اگر از تجارت اسلحه جلوگیری نشود, در 4 سال آینده تجارت آن به 100 میلیارد دلار خواهد رسید.

برای تضمین معاهده‌ای که سازمان ملل تصویب نموده, باید کشورهایی که به آن رأی مثبت داده‌اند هم در پارلمان خود آن را به تصویب برسانند تا نتایجی مثبت در برداشته باشد. همچنین دست‌کم باید 50 کشور هم چنین اقدامی بکند. لذا برای اینکه چنین معاهده‌ای نتایجی مثبت در پی داشته باشد, به مدت‌زمانی طولانی نیاز دارد.

ترس و شک نسبت به آمریکا ادامه دارد

هرچند کنترل فروش تسلیحات در جهان , امری مثبت تلقی می‌شود, اما موضع‌گیری کشورهایی که بازار فروش تسلیحات در دست آنها است, یک امر اساسی است. آمریکا و چندین کشور قدر دیگر هم به معاهده رأی مثبت دادند, اما هنوز به این پرسش پاسخ داده نشده که «آیا این کشورها در پارلمان و کنگره خود هم این معاهده را به تصویب می‌رسانند یا نه؟».

نهاد «نشنال ریفل آسوکیشن» آمریکا هم که بازار تجارت اسلحه را تحت کنترل خود قرار داده, در جمع کشورهایی قرار گرفته که مخالف به تصویب رسیدن معاهده کنترل تجارت اسلحه هستند.