اسرائیل اعلام کرد که پس از غزه و لبنان در فاصله ۱۰ کیلومتری دمشق حرکت کرده و از تحولات سوریه استفاده کرده و منطقه تحت کنترل خود را برای اولین بار از سال ۱۹۶۷ گسترش داده است. اسرائیل که در سال ۱۹۶۷ مساحت ۲۰۰ کیلومتر مربع را تصرف کرد، بر روی تپه‌ای استراتژیک قرار داشت که برای سوریه و لبنان اهمیت داشت. اسراییل از ۲۷ نوامبر که فعالیت‌های هیئت تحریر‌الشام (HTS) در سوریه آغاز شد، از بلندی‌های جولان تا قلب سوریه پیشروی کرده و مساحتی به وسعت ۱۸۰۰ کیلومتر مربع را تصرف کرده است.

چرا این مناطقی که اسرائیل تصرف کرد، از جمله بلندی‌های جولان، برای اسرائیل اینقدر مهم است؟

سوال دیگر این است: آیا سوریه می‌تواند از چنین منطقه مهمی دست بکشد؟

جایی را تصور کنید که در آن بتوانید بر اسرائیل و سوریه مسلط باشید. مکانی را در وسط یک بیابان تصور کنید که بزرگترین منبع آب کشور شما در آن قرار دارد. مکانی را در کشور تصور کنید که پربازده‌ترین مکان در منطقه برای کشاورزی و دامداری است. اسرائیل همچنین سد الوحطه را به همراه رودخانه یرموک تصرف کرده است.

نخست وزیر اسرائیل نتانیاهو گفت: «ارتش سوریه مواضع خود را رها کرد. ما به ارتش اسرائیل دستور داده‌ایم این مواضع را تصرف کند. این منطقه در امتداد مرز اسرائیل منطقه مناسبی برای حفاظت موقت تشخیص داده شد.» این نشان داد که تمام این فرآیند تحت کنترل آنها انجام شده است.

سد الوحطه شرایطی دارد که ۳۰ درصد از نیازهای برق و آب اسرائیل را تامین خواهد کرد. سد الوحطه، یکی از دو سد بزرگ و حیاتی سوریه، برای تولید برق و تامین نیازهای آب بسیار مهم است. به نظر می‌رسد دولت جدید دمشق از بلندی‌های جولان و اطراف آن دست برداشته است؛ گویی از نظر اقتصادی، امنیتی و کارکردهای حیاتی تسلیم اسرائیل خواهد شد و در بسیاری از مسائل مجبور به سازش با اسرائیل خواهد شد.

برای اینکه دولت جدید به رهبری جولانی رهبر HTS نتواند از آن استفاده کند، اسرائیل تمام تسلیحات نظامی، پایگاه‌های دریایی، فرودگاه‌ها، انبارهای سلاح، مراکز مهمات و مراکز تحقیقاتی سوریه را نابود کرد.

اسرائیل بلندی‌های جولان را پس از توافقنامه‌ای که در سال ۱۹۷۴ پس از جنگ یوم کیپور امضا شد به دست آورد و از آن زمان از این منطقه به عنوان منطقه حائل بین خاک خود و سوریه استفاده کرده است. اما اسرائیل مدعی است که پس از سقوط رژیم اسد، قرارداد امضا شده با حافظ اسد دیگر اعتباری ندارد، بنابراین از بلندی‌های جولان تا کوه شیخ پیشروی کرد.

اسرائیل از بلندی‌های جولان عبور کرده و وارد منطقه غیرنظامی شد. در مرحله دوم، منطقه حائل را تصرف کرد و نیروهای خود را در نقطه‌ای نزدیک دمشق مستقر کرد. اسرائیل مناطق تازه اشغال شده را با حصارها و پست‌های دیده‌بانی نظامی محاصره کرده و هر روز بر حضور نظامی خود افزوده است. اسرائیل به دمشق نزدیک‌تر شده و مشخص است که هرگز بلندی‌های جولان را رها نخواهد کرد. دولت جولانی و رژیم جدید دمشق به رهبری HTS که در برابر این اقدام اسرائیل سکوت کرده‌اند، در این فکر هستند که در برابر نیرویی که در ۲۵ کیلومتری پایتخت و این منطقه استراتژیک قرار دارد، چه گامی بردارند؟

موضع HTS که تا کنون سکوت بوده است، نشان می‌دهد که چه نیروهایی در دمشق مستقر شده‌اند.