کایا: پیشرفت روند تنها با اصلاح قوانین امکان‌پذیر است
احمد کایا، رئیس مشترک کل حزب PÎA اظهار داشت که برای پیشرفت روند صلح، باید اصلاحات قانونی و ساختاری انجام شود و راه‌های ارتباطی باز باشد تا رهبر آپو بتواند این روند را مدیریت کند.
احمد کایا، رئیس مشترک کل حزب انسان و آزادی (PÎA) فراخوان رهبر آپو با عنوان «صلح و جامعه دمکراتیک» را مهم ارزیابی کرد و اظهار داشت که دولت باید با بازیگران سیاسی کورد وارد گفتگویی شفاف و صادقانه شود، بازیگران اجتماعی در این روند مشارکت کنند و نقشه راهی آشکار تعیین شود. او گفت که برای آینده‌ای دمکراتیک، مسئله کورد باید حل شود و نباید به تعویق بیفتد.
«رویکرد سنجیده کوردها نسبت به روند قابل درک است»
کایا با اشاره به سابقه صد ساله ترکیه در قبال مسئله کورد و عدم اعتماد به رویکرد دولت، افزایش تردیدهای مردم کورد نسبت به دولت را بیان کرد و گفت:
«نگرانی‌ها در مورد روند بجا هستند. با وجود این نگرانی‌ها، نباید فراموش کنیم که دلایل قوی برای امیدواری نیز وجود دارد. به ویژه از سوی کوردها، دولت ترکیه با موجودیت خود و به دلیل تجربیات تاریخی، به خودی خود عامل نگرانی است. زیرا وقتی به تاریخ صد ساله جمهوری نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که دولت در رویکرد خود نسبت به مسئله کورد صادقانه و قابل اعتماد عمل نکرده است. به همین دلیل، رویکرد کوردها و سیاستمداران کورد نسبت به دولت قابل درک است.»
«شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی ترکیه را تحت فشار قرار می‌دهند»
احمد کایا اظهار داشت که شرایط و تحولات بین‌المللی در مسئله کورد ترکیه را تحت فشار قرار می‌دهند و گفت: «توازن قوا در خاورمیانه تغییر کرده، نفوذ ایران در منطقه کاهش یافته و شکاف بین اروپا و آمریکا عمیق‌تر شده است. موضع تهاجمی اسرائیل در قبال فلسطین نیز باعث تضعیف نیروهای شبه‌نظامی در منطقه شده است. این تحولات ترکیه را مجبور می‌کند تا در توازن منطقه‌ای جایگاه خود را بازتعریف کند. به همین دلیل، رویکرد دولت به این مسئله دیگر تنها با پارامترهای سیاست داخلی شکل نمی‌گیرد، بلکه عوامل منطقه‌ای و بین‌المللی نیز در آن دخیل هستند.»
نیاز به زیرساخت حقوقی
کایا در ادامه سخنان خود اظهار داشت که باید به جای گفتارهایی مانند «برادری هزار ساله» در مورد روند، سیاست‌های واقع‌بینانه‌تری اتخاذ شود و گفت: «در اساس گام‌های دولت، عناصری مانند اجبار، منافع استراتژیک و تداوم، بیش از رمانتیسم وجود دارد. به همین دلیل، بازیگران روند باید بر اساس این واقعیت عمل کنند.»
کایا با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین گام‌های روند، ایجاد زیرساخت حقوقی است، خاطرنشان کرد که باید مسائل مربوط به خلع سلاح و وضعیت زندانیان سیاسی روشن شود و گفت: «برای اینکه دولت بتواند این روند را با موفقیت پیش ببرد، ناچار به انجام اصلاحات حقوقی است. در حال حاضر، اصلاحات مربوط به زندانیان سیاسی، به ویژه آزادی زندانیان بیمار در چارچوب حسن نیت، نکته بسیار مهمی است.»
کایا سپس اظهار داشت که برای انحلال پ‌ک‌ک و خلع سلاح، وضعیت حقوقی رهبر آپو باید موضوع بحث باشد و گفت: «عبدالله اوجالان بازیگر اصلی این روند است. اما شرایط او برای این امر مناسب نیست. برای اینکه او بتواند در این روند مشارکت کند و آن را با موفقیت پیش ببرد، باید راه‌های ارتباطی باز باشد. علاوه بر اصلاح وضعیت حقوقی، او باید با همه بازیگران و طرف‌های روند در ارتباط باشد. این امر باید از طریق قانونی تضمین شود. برخی تحولات اخیر مثبت هستند. دیدارها با وزارت دادگستری و به ویژه اظهارات پروین بولدان نشان می‌دهد که برخی اصلاحات انجام خواهد شد.»
کایا خاطرنشان کرد که این روند باید به جای ابتکارات فردی، توسط ساختارهای سازمانی پیش برده شود و گفت: «مشارکت مستقیم اردوغان در این روند از ماه آوریل تاکنون نشان می‌دهد که دولت به طور سازمانی در این روند مشارکت می‌کند. برای این منظور نیز مهم است که طرف مقابل نیز با نمایندگی سازمانی مشابه در این روند شرکت کند تا روند دچار بن‌بست نشود.»
کایا با بیان اینکه این روند از سوی مردم به طور مثبت مورد استقبال قرار گرفته است، ادامه داد: «وظیفه بزرگی بر دوش اپوزیسیون قرار دارد. به ویژه حزب جمهوری‌خواه خلق اگرچه از این روند استقبال مثبت می‌کند، اما ظرفیت رهبری آن را ندارد. اختلافات داخلی، موضعی که در برابر حاکمیت اتخاذ کرده و توازن‌های اجتماعی، مانع از آن می‌شود که به یک بازیگر مؤثر تبدیل شود. در مقابل، انتظار می‌رود گام‌هایی که از سوی دولت برای این روند برداشته شده، در جامعه مشروعیت کسب کند.
جامعه از این روند استقبال مثبت می‌کند. طرف کورد نباید تنها با تردید، بلکه به صورت سازنده و با اعتماد به نفس این روند را ارزیابی کند. به دلیل وقایع تاریخی بی‌اعتمادی ایجاد شده است، این قابل درک است، اما باید دانست که شرایط امروز با گذشته بسیار متفاوت است. اگر این تفاوت دیده نشود، راه را برای به بن‌بست رسیدن روند باز خواهد کرد. بازیگران کورد باید موضعی نشان دهند که اراده حل مسئله را نشان دهد.»
«این روند فرصت مهمی برای دمکراتیزاسیون ترکیه است»
احمد کایا اظهار داشت که بحران‌های پس از ۱۵ جولای، نیاز ترکیه به دمکراتیزاسیون را افزایش داده و گفت که مسئله کورد مسئله امنیتی نیست، بلکه مسئله دمکراتیزاسیون است. کایا خاطرنشان کرد که این روند هم برای صلح داخلی و هم برای ثبات منطقه فرصت مهمی است و اظهار داشت که برای یک راه حل موفق، باید زیرساخت قانونی و نهادی ایجاد شود.
