حزب دمکراتیک خلقها وارد هشتمین سال حیات خود شد. این حزب در ۱۵ اکتبر سال ۲۰۱۲ تاسیس خود را به طور رسمی اعلام نمود. این حزب در مخالفت با ذهنیت نژادپرستی، دین محوری و دولت محوری به عنوان حزبی که حافظ خط سوم است در شمال کوردستان و ترکیه فعالیت میکند.
با شروع بکار حزب دمکراتیک خلقها این حزب با استقبال عمومی در سطح کوردستان و ترکیه مواجه شد. زیرا این حزب از همان ابندا سعی داشت تمامی ادیان، اعتقادات و باورها، رنگها و هویتهای متمایز و متضاد در ترکیه و کوردستان را پوشش دهد. این حزب خواست نمایندگی سیاست های کوردی، چپ گرایانه، سوسیالیستی، اسلامی، اکولوژیستی، فمینیستی و هویتهای متمایز را در قالب گفتمانی جدید تدوین نماید. همزمان این حزب اعلام نمود که موسس جمهوری دمکراتیک بوده و به منظور تاسیس یک جمهوری دمکراتیک، اصول بنیادین و پارادایم جمهوری دمکراتیک دفاع خواهد نمود.
حزب دمکراتیک خلقها در نخستین به تاسیس سیستم ریاست مشترک دست زده و یاوز اونن و فاطمه گوک نخستین روسای مشترک این حزب بودند. این حزب در چارچوب پروسه دستیابی به راه حل دمکراتیک در ۲۷ اکتبر سال ۲۰۱۳ نخستین گنگره غیر عادی خود را برگزار کرد. در این گنگره صباحت تونجل و ارطغرل کرکچو به روسای مشترک این برگزیده شدند.
در چارچوب پروژه دستیابی به راه حلی که از سوی رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان مطرح شد، وی برای نقش این حزب اهمیتی بسیار قایل بود. اوجالان در ۷ ژوئن ۲۰۱۳ در دیدار با هیات امرالی اظهار داشت که کورد و ترک به اندازه کافی به هشیاری دست یافتهاند و خواستار فعالیت بیش از پیش حزب دمکراتیک خلقها شد.
اوجالان: حزب دمکراتیک خلقها، حزب ترکیهای ملت دمکراتیک است
رهبر آپو در رابطه با بحثهای مرتبط به تبدیل این حزب به یک حزب ترکیهای در ۱۷ اگوست ۲۰۱۳ اظهار داشته بود که: حزب دمکراتیک خلقها نمیتواند مانند یک حزب در عراق باشد. این حزب را مانند حزب کورد و ترک تصور نکنید. چنین امری خطرناک است. حزب ترکیهای با مدلی جدید است. این حزب حزب ملت دمکراتیک خلقهاست، حزب مناطق، فرهنگ و هویتهای متمایز است. این حزب از اهمیت بسیاری برخوردار است. مفهوم ملت ترکیه همانند این مفهوم در آمریکا و انگلستان است.
در مراحل بعدی بر اساس پیشنهاد اوجالان، وکلای حزب مناطق دمکراتیک در ۲۸ آوریل ۲۰۱۴ به حزب دمکراتیک خلقها پیوستند. در دومین کنگره غیر عادی این حزب که در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ برگزار شد فیگن یوکسکداغ و صلاحالدین دمیرتاش به ریاست مشترک این حزب رسیدند و این حزب در انتخابات سال ۲۰۱۵ شرکت نمود. این حزب در طول هشت سال از فعالیتهای خود در انتخابات سراسری و محلی در ترکیه مشارکت داشته و در انتخابات ۷ ژوئن ۲۰۱۵ موفق شد ۱۳ درصد آرا را کسب کرده و ۸۰ نماینده را به پارلمان ترکیه بفرستد.
از طرف دیگر حزب دمکراتیک خلقها همواره تلاش نموده است از حد نصاب مقرر در قوانین ترکیه عبور نماید و به رغم عبور از این سد قانونی، فشارها علیه این حزب همواره ادامه یافتهاند. در این سالها روسای مشترک این حزب، صلاحالدین دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ دستگیر شده و با سلب حقوق پارلمانی، شمار فراوانی از نمایندگان این حزب در پارلمان نیز دستگیر شدند. در ادامه ۹۴ شهرداری این حزب نیز توسط آ.ک.پ/م.ه.پ منحل و گماشتگان این دو حزب به صورت غصبی تصدی این شهرداریها را برعهده گرفتند.
این حزب در تمام این مدت ۸ ساله تلاش نموده است تا به عنوان یک حزب سراسری در تمام ترکیه سیاست دستیابی به راه حل دمکراتیک و ائتلاف دمکراتیک را پیگیری نماید. در ۲۳ فوریه ۲۰۲۰ این حزب چهارمین گنگره بزرگ خود را برگزار و خط سوم را به عنوان استراتژی خود مطرح نمود. در اول ژوئن مبارزه دمکراتیک خود را آغاز کرده و مبارزه برای صلح و دمکراسی را نداوم بخشید. این حزب در اول سپتامبر ۲۰۲۰ به مناسبت روزجهانی صلح تاکتیکهای جدیدی را در پیش گرفت. اما بعد از آن به مدت ۲۵ روز این حزب مجددا آماج حملات دولت قرار گرفته و نمایندگان، شهرداران، روسای مشترک و رهبران پیشین این حزب و از جمله ۲۰ سیاستمدار بازداشت و ۱۷ نفر نیز دستگیر شدند.
دستگیری ۲۰ هزار عضو حزب دمکراتیک خلقها در مدت ۵ سال
با بررسی آمار کمیسیون حقوقی حزب دمکراتیک خلقها از ۲۴ ژوئن ۲۰۱۵ تا اول فوریه ۲۰۱۷؛ تعداد ۱۵۳۷۰ نفر از اعضا و رهبران این حزب بازداشت و ۳۶۴۷ نفر نیز دستگیر شدهاند. از اول فوریه ۲۰۱۷ تا ۲۵ اگوست ۲۰۲۰ نیز حداقل ۶۹۵۱ نفر بازداشت و دستگیر شدهاند.
طبق آمار کمیسیون رهبری مناطق حزب دمکراتیک خلقها در انتخابات سال ۲۰۱۹، این حزب توانسته است ۶۵ شهرداری را به خود اختصاص دهد، اما بار دیگر حکومت با گماشتن دست نشاندگان خود، تنها ۶ شهرداری را برای این حزب باقی گذاشته است. تا کنون حکومت ترکیه ۴۸ شهرداری متعلق به این حزب را غصب کرده است. ۸۴ شورای شهری؛ ۹ عضو هیات رئیسه را نیز معلق کرده است. ۳۷ شهردار مشترک را دستگیر و ۱۸ نفر از این شهرداران هنوز نیز در زندان به سر میبرند. از ۱۱۹ عضو دستگیر شده شهرداری ۱۱ نفر با حکم زندان روبرو شدهاند. از ۷ عضو دستگیر شده شورای شهر نیز ۴ عضو همچنان در زندان به سر میبرند.
ساروخان اولوچ ریاست گروه حقوقی حزب دمکراتیک خلقها به مناسبت هشتیم سالگرد تاسیس این حزب با اشاره به مبارزه و اهداف حزب دمکراتیک خلقها اظهار داشت: ما برای صلح، آزادی، عدالت و تاسیس سرزمینی مبارزه میکنیم که همگان بتوانند به آزادی در آن زندگی کنند. اولوچ این فرایند را به عنوان سفری به سوی امید توصیف کرده و اظهار داشت: همراه با سفر به سوی امید، ما از فرایند جنگی خارج میشویم. تا کنون برای حل مساله کورد هیچ گامی به جلو برنداشتهاند. آقای اوجالان تلاش نمود که حزب دمکراتیک خلقها به حزب مذاکره و وفاق اجتماعی تبدیل شود. تلاش نمود مبارزه دمکراسیخواهی توسعه پیدا کند. ما میخواهیم این کشور را اداره کنیم. ما میخواهیم جمهوری دمکراتیک را تاسیس کنیم و مبارزه ما برای دستیابی به این هدف همچنان ادامه دارد.
منبع: MA