م‌ک‌گ: فشارها بر روزنامه‌نگاران افزایش یافته است

م‌ک‌گ گزارش ماه مارس خود را منتشر کرد و اعلام کرد که فشارها بر روزنامه‌نگاران افزایش یافته است و ۱۰ روزنامه‌نگار زن در زندان به سر می‌برند.

انجمن روزنامه‌نگاران زن مزوپوتامیا

انجمن روزنامه‌نگاران زن مزوپوتامیا (م‌ک‌گ) گزارش نقض حقوق بشر خود در ماه مارس ۲۰۲۵ را با افکار عمومی به اشتراک گذاشت. در این گزارش آمده است که نقض حقوقی که روزنامه‌نگاران با آن روبرو هستند، تنها محدود به عرصه‌های فیزیکی و حقوقی نیست و گفته شده است: «سیاست سانسور و محدودیت جدی در رسانه‌های دیجیتال نیز وجود دارد.»

در ادامه این گزارش آمده است:

«ما به عنوان انجمن روزنامه‌نگاران زن مزوپوتامیا (م‌ک‌گ)، گزارشی را که در آن نقض حقوق بشر علیه روزنامه‌نگاران زن در مارس ۲۰۲۵ را ثبت کرده‌ایم، به اطلاع عموم می‌رسانیم. بر اساس اطلاعاتی که انجمن ما از منابع آشکار، نهادهای مطبوعاتی و عرصه میدانی جمع‌آوری کرده است؛ در ماه مارس حداقل ۳۵ مورد نقض حقوق مختلف رخ داده است. ما به ویژه تاکید می‌کنیم که احتمالا تعداد واقعی بسیار بیشتر از این ارقام باشد.

روزنامه‌نگاران صرفا به دلیل پیگیری اخبار مورد حملات فیزیکی قرار می‌گیرند، بازداشت می‌شوند، زندانی می‌شوند و به طور سیستماتیک هدف کمپین‌های لینچ دیجیتالی قرار می‌گیرند. در مارس ۲۰۲۵، این نقض‌ها به ویژه پس از دو تحول مهم افزایش یافت: به ویژه در تظاهرات برگزار شده به مناسبت ۸ مارس، روز جهانی زن، روزنامه‌نگاران زن با نقض حقوق بشر روبرو شدند. همچنین، هنگامی که بسیاری از افراد از جمله اکرم امام‌اوغلو، شهردار کلانشهر استانبول، بازداشت شدند، اقدامات اعتراضی آغاز شد. در این اقدامات نیز بسیاری از روزنامه‌نگاران بازداشت شدند. در این دوره، روزنامه‌نگارانی که در خیابان‌ها به دنبال خبر بودند مورد حمله پلیس قرار گرفتند و همکاران ما علی‌رغم کارت شناسایی حرفه‌ای خود مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، هدف قرار گرفتند، خشونت فیزیکی علیه آن‌ها اعمال شد و وسایل آن‌ها ضبط شد. علاوه بر این، روزنامه‌نگارانی که در رسانه‌های دیجیتال هدف حملات جنسی قرار گرفته‌اند، صرفا به دلیل انجام وظیفه اطلاع‌رسانی به مردم، با سیاست سیستماتیک ارعاب روبرو شده‌اند. در ماه مارس، ۶ روزنامه‌نگار مورد حمله قرار گرفتند، ۵ روزنامه‌نگار بازداشت شدند، یک روزنامه‌نگار زندانی شد و به خانه‌های ۳ روزنامه‌نگار حمله شد. ۹ روزنامه‌نگار زن با بدرفتاری روبرو شدند؛ ۶ روزنامه‌نگار هنگام پیگیری اخبار مورد ممانعت قرار گرفتند. در این تصویر، ما به وضوح تنوع و گستردگی تهدیدات علیه روزنامه‌نگاران زن فعال در عرصه را می‌بینیم. علاوه بر خشونت فیزیکی، سازوکارهای قضایی نیز به ابزار دیگری برای فشار بر روزنامه‌نگاران زن تبدیل شده‌اند. درباره بسیاری از روزنامه‌نگاران زن تحقیقات باز شده، پرونده‌هایی تشکیل شده و به بهانه محتوای اخبار و پست‌های رسانه‌های دیجیتال، با اقدامات کنترل قضایی، حوزه فعالیت آن‌ها محدود می‌شود.

در ماه مارس، درباره یک روزنامه‌نگار تحقیق باز شد، درباره ۳ روزنامه‌نگار پرونده‌های جدید تشکیل شد و محاکمه ۴ روزنامه‌نگار ادامه یافت. بسیاری از این روندهای قضایی بر اساس اتهامات مبهم و قابل تفسیر انجام می‌شود و مرزهای قانونی روزنامه‌نگاری را نقض می‌کند.

نقض حقوقی که روزنامه‌نگاران با آن روبرو هستند، تنها محدود به عرصه‌های فیزیکی و حقوقی نیست. سیاست سانسور و محدودیت جدی در رسانه‌های دیجیتال نیز وجود دارد. در ماه مارس، یک وب‌سایت بسته شد و دسترسی به شش پلتفرم رسانه‌های دیجیتال مسدود شد. در میان این مسدودیت‌های دسترسی، حساب اینستاگرام خبرگزاری مزوپوتامیا، حساب ایکس (توییتر) بیعانَت و حساب شخصی روزنامه‌نگار زینب جَرَن کورای نیز وجود دارد. به ویژه، هدف قرار دادن حساب‌های رسانه‌های دیجیتال که به یکی از سریع‌ترین و گسترده‌ترین راه‌ها برای دستیابی به اطلاعات عمومی تبدیل شده است، به معنای نقض مستقیم نه تنها حقوق روزنامه‌نگاران، بلکه حق مردم برای دریافت اخبار است. ما به عنوان انجمن روزنامه‌نگاران زن مزوپوتامیا، می‌بینیم که فشارها، تهدیدها و نقض حقوق علیه روزنامه‌نگاران فراتر از وقایع منفرد رفته و به یک سیاست دولتی سیستماتیک و مداوم تبدیل شده است. حرفه روزنامه‌نگاری، به ویژه برای زنان، هر روز به عرصه خطرناکتری تبدیل می‌شود. ما بار دیگر تاکید می‌کنیم که در کنار تمام روزنامه‌نگارانی که به دلیل ادامه حرفه خود هدف قرار گرفته‌اند، مجازات شده‌اند یا تلاش برای ساکت کردن آن‌ها می‌شود، در برابر این نقض‌ها سکوت نخواهیم کرد.

ما به اطلاع عموم می‌رسانیم که در کنار ۹ روزنامه‌نگار زنی هستیم که امروز در زندان‌ها به سر می‌برند و خواهان آزادی فوری تمام همکارانمان هستیم. روزنامه‌نگاری جرم نیست. روزنامه‌نگاران زن سکوت نخواهند کرد و به دنبال حقیقت خواهند بود. این مبارزه نه تنها برای آزادی مطبوعات، بلکه برای دسترسی عموم به اطلاعات درست نیز انجام می‌شود.

ما از تمام بخش‌های جامعه می‌خواهیم:

- آزادی مطبوعات و بیان یک حق اساسی انسانی است؛ باید محافظت و گسترش یابد.

- باید فورا تهدیدها و فشارهای جنسیتی علیه روزنامه‌نگاران زن مورد تحقیق قرار گیرد و به سیاست‌های عدم مجازات پایان داده شود.

- باید از اقدامات سانسور دیجیتال دست کشیده شود و موانع دسترسی برداشته شود.

روزنامه‌نگاران زندانی:

اَلیف آک‌گول – روزنامه‌نگار

اَلیف اَرسوی – سردبیر مجله یورویوش

خدیجه دومان – مدیر مسئول و صاحب روزنامه آتلم

نَجلا دمیر آرواس – روزنامه‌نگار

اوزدَن کینیک – کارمند سابق تی‌آرتی

اوزنور دَیَر – مدیر خبر خبرگزاری زن (ژن‌نیوز)

رحیمه کاروار – روزنامه‌نگار

ریحان حاجی‌اوغلو – روزنامه یِنی یاشام

زلیخا مولدور – خبرگزاری اَتکین»