امروز شانزدهم آذر روزی است که‌ در پاس مبارزات دانشجویی در ایران تحت عنوان روز دانشجو نامگذاری شده‌ است.

سه قطره خون، تا سال‌های بعد از انقلاب ایران ، یادآور ظلمی بود که یک حکومت در حق دانشجویان و دانشگاه روا داشته بود. آن سال همزمان با سفر معاون رئیس جمهور وقت امریکا به تهران، نیروهای نظامی، حریم دانشگاه را شکستند و سه قطره خون بر سنگفرش‌های دانشگاه تهران و تاریخ ایران باقی ماند. دهها سال بعد در سال 88 قطره‌های خون از مرز پنجاه نیز عبور کرد و دانشگاه داغی بزرگ‌تر را در دل خود احساس کرد.

در 16 آذر سال 32 و حدودأ 4 ماه پس از کودتای 28 مرداد سه‌ دانشجوی ایرانی که‌ در دانشکده‌ فنی دانشگاه تهران مشغول به‌ تحصیل بودند در جریان اعتراض به‌ دیدار ریچارد نیکسون رئیس جمهور وقت آمریکا از ایران، در محوطه‌ دانشگاه بدست نیروهای امنیتی و نظامی ایران کشته‌ شدند.

در این روز اعتراض دانشجو‌یان به‌ شدت سرکوب شد و در جریان حمله‌ نیروهای نظامی و امنیتی به‌ دانشگاه ، احمد قندچی، مهدی شریعت رضوی و مصطفی بزرگ نیا کشته‌ شدند. نیکسون فردای آن روز وارد تهران شد و در دانشگاه تهران نیز که‌ به‌ اشغال نظامیان درآمده بود دکترای افتخاری گرفت.

اکنون و درحالیکه‌ قریب 60 سال از این واقعه‌ می‌گذرد، دانشجویان در ایران به‌ مراتب تحت فشار بیشتری قرار دارند و کشته‌ های دانشگاه در دوران 34 ساله‌ جمهوری اسلامی به‌ مراتب بیشتر از 50 سال حکومت پهلوی است.

جرس در گزارشی به مناسبت روز دانشجو آورده است، تفاوتی نداشت حکومت پهلوی باشد یا جمهوری اسلامی، دانشگاه سنگر آزادی خواهی و برابری طلبی بود، که حاکمان در ایران تاب تحملش را نداشته و ندارند. برای همین، باید به زور هم که شده، دانشگاه را خفه کرد و طرحی برای استحاله آن ریخت.

در این سال‌ها فعالان دانشجویی برای اینکه چراغ جنبش دانشجویی روشن بماند، کم هزینه نداده‌اند. زندان و تبعید و محرومیت از تحصیل تنها بخشی از هزینه‌های آشکاری بوده که دانشجویان فعال و منتقد پرداخته‌اند.

بر اساس گزارش دفتر تحکیم وحدت که به احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در ایران، ارائه کرده است؛ در فاصله خرداد 1388 تا شهریور 1391 سی فعال دانشجویی در ایران کشته شده‌اند. همچنین 649 دانشجو بازداشت و 250 نفر از آنان حکم محکومیت دریافت کرده و 412 نفر نیز از دانشگاه اخراج شده‌اند.

در این میان نقش دانشجویان کرد در دانشگاههای ایران با تشکیل گروهها و انجمنهایی در مطالبه حقوق ملی ملت کرد، مبارزه با سیاستهای آسیمیلاسیون و تبعیضات رژیم ایران همواره چشمگیر بوده است.

مرگ ابراهیم لطف اللهی دانشجوی کرد در سلول های اداره اطلاعات رژیم ایران، سمبلی بود از مقاومت در مقابل ذهنیت و عملی که می خواست دانشجو را از ماهیت وجودش که اعتراض و انتقاد علیه سرکوب و فشار است، تهی سازد.