پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق و مجددا انتخاب‌شده‌ی ایالات متحده آمریکا که در سال ۲۰۱۹ گفته بود که می‌خواهد این جزیره را بخرد، در جهان بازتاب زیادی داشته است. اکنون با نزدیک شدن به دوره‌ی جدید ترامپ، توجه او به گرینلند بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است. بسیار خوب، این سرزمینی که با یخ پوشیده شده، چرا اینقدر مهم است؟

وضعیت ژئواستراتژیک و نگرانی‌های «امنیتی»

گرینلند منطقه‌ای خودمختار وابسته به پادشاهی دانمارک است، اما در مرکز محاسبات ژئوپلیتیکی ایالات متحده آمریکا قرار دارد. این جزیره که در شمال شرقی آمریکای شمالی واقع شده است، به دلیل سیستم‌های دفاع موشکی در برابر روسیه و مسائل امنیتی در قطب شمال به دلیل حضور چین، از اهمیت حیاتی برخوردار است.

حضور نظامی واشنگتن در گرینلند چیز جدیدی نیست. ایالات متحده آمریکا در زمان جنگ جهانی دوم پس از اشغال دانمارک توسط آلمان‌ها، عملاً کنترل گرینلند را به دست گرفت و پایگاه هوایی پیتوفیک را در این جزیره تأسیس کرد. امروزه نیز این پایگاه به طور فعال برای اهداف استراتژیک ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گزارش رسانه‌ی RTS سوئیس، آسترید اندرسن از مؤسسه‌ی امور بین‌الملل دانمارک گفت: «گرینلند به نیویورک نزدیک‌تر از کپنهاگ است. ایالات متحده آمریکا به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، گرینلند را به عنوان بخشی طبیعی از خود برای منافع خود می‌بیند.»

فرصت‌ها و ریسک‌های جدید ناشی از ذوب شدن یخ‌ها

یخ‌هایی که به دلیل گرمایش جهانی ذوب می‌شوند، نه تنها به معنای یک فاجعه‌ی زیست‌محیطی است؛ بلکه راه را برای مسیرهای حمل و نقل جدید و منابع زیرزمینی نیز باز می‌کند. منابع معدنی گرینلند، به ویژه عناصر کمیاب خاکی، توجه قدرت‌های بین‌المللی را به خود جلب می‌کنند. این عناصر در تولید الکترونیک و فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر نقش مهمی دارند.

اتحادیه‌ی اروپا اهمیت استراتژیک عناصر کمیاب خاکی را مشخص کرده و گرینلند را به عنوان منبع تأمین اصلی ارزیابی کرده است. تسلط چین در این زمینه نیز توجه کشورهای غربی به گرینلند را بیشتر می‌کند.

ناجا ناتانیلسن، وزیر معادن گرینلند، پذیرفت که این جزیره از نظر اقتصادی به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز دارد. ماریان پاویاسن، نماینده‌ی طرفدار محیط‌زیست نیز در برنامه‌ای در RTS صحبت کرد، به نکته‌ی متفاوتی اشاره کرد و گفت: «ما به طبیعت وابسته هستیم و شرکت‌های معدن را به عنوان راهی برای دستیابی به استقلال نمی‌بینم. این شرکت‌ها نه منافع ما، بلکه سود خود را در اولویت قرار می‌دهند.»

دونالد ترامپ برای آزادی و امنیت ملی «ضروری»می‌بیند که کنترل گرینلند دوباره به دست ایالات متحده آمریکا بیفتد. اظهارات ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور منتخب نه تنها در دانمارک بلکه در کل اروپا باعث نگرانی شده است. سفر چند روز پیش ترامپ جونیور به گرینلند این موضوع را دوباره در دستور کار قرار داده است.

در کنار اظهارات ایالات متحده آمریکا در مورد استفاده از زور، نخست وزیر دانمارک، مته فردریکسن، این موضوع را به عنوان یک مسئله‌ی جدی ملی ارزیابی می‌کند. فردریکسن خاطرنشان می‌کند که مردم گرینلند باید از خودمختاری و منابع طبیعی جزیره محافظت کنند. در اروپا نیز، فرانسه این وضعیت را به عنوان نمونه‌ای از «امپریالیسم جدید» تعریف می‌کند.