شهروندان بلوچ بسیاری در زاهدان، با وجود سابقه‌ی طولانی سکونت در این شهر و حضور اجدادشان، از حق اساسی داشتن شناسنامه و مدارک هویتی محروم‌اند. این بی‌هویتی ساختاری، هویت تاریخی و فرهنگی این جامعه را به چالش کشیده و نقض آشکار حقوق بنیادین آنان است.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، سیاست‌های تبعیض‌آمیز و انکار حقوق بنیادین علیه شهروندان بلوچ در زاهدان، همچنان ادامه دارد. شمار قابل توجهی از ساکنان بلوچ این شهر، که نسل‌ها در این منطقه زندگی کرده‌اند، از حق اولیه و اساسی داشتن شناسنامه و مدارک هویتی محروم هستند. وجود قبور اجداد آن‌ها در شهرهایی چون زاهدان، گواه حضور تاریخی و ریشه‌های عمیق این جامعه در این سرزمین است؛ اما متاسفانه این حضور تاریخی به رسمیت شناخته نمی‌شود و به طریقی انکار می‌شود.
این تبعیض ساختاری نه تنها حقوق شهروندی این افراد را نادیده می‌گیرد، بلکه به هویت تاریخی و فرهنگی آن‌ها نیز لطمه می‌زند. در گفتگویی با یکی از شهروندان بلوچ فاقد شناسنامه، که با کمپین فعالین بلوچ مصاحبه کرده، اظهاراتی مبنی بر نسل‌ها سکونت خانواده‌اش در بلوچستان و زندگی پدربزرگش در زاهدان، به عنوان نمونه‌ای از این حضور دیرینه مطرح شده است. این ادعاها با سندهای موجود در خصوص سابقه‌ی زندگی این خانواده‌ها در زاهدان تایید می‌شود.
این وضعیت نگران کننده، نیازمند بررسی و اقدامی فوری است تا حقوق شهروندی شهروندان بلوچ در زاهدان به رسمیت شناخته شود و این تبعیض‌ها که به انکار هویت تاریخی یک ملت منجر می‌شود، متوقف گردد.
بر اساس گزارش‌های رسمی حکومتی، تاکنون بیش از ۳۵ هزار نفر از افراد فاقد شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان موفق به دریافت شناسنامه شده‌اند، و همچنان حدود ۵۵ تا ۶۰ هزار نفر در این استان بدون شناسنامه زندگی می‌کنند. همچنین نزدیک به ۱۷۰۰ پرونده در دست بررسی قرار دارد. آماری که به‌وضوح از گستردگی و ساختاری بودن این بحران خبر می‌دهد.
