پاتریا، مینروا و ترزا سه خواهری که با عنوان پروانهها شناخته میشوند، در جمهوری دومینیکن به شیوهای وحشیانه به قتل رسیدند. قتل این سه خواهر واکنشهای شدیدی را برانگیخته و در نهایت به یک دیکتاتوری سی ساله خاتمه بخشید.
نهلا مصطفی از اعضای شورای هماهنگی کنگره ستار ۲۵ نوامبر، در اشاره به روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان اظهار داشت: این روز به آغاز مبارزه زنان در مقابل ذهنیت حاکم و مردسالار تبدیل شده و تا امروز هم ادامه دارد. خواهران میرابل حقوقدان و سیاستمدار بودند. در مقابله با ظلم و ذهنیت تروخیلو دست به مبارزه زده و تلاش کردند تا حاکمیت و خشونت عله زنان و جامعه را از میان بردارند. با اصرار خود راه مبارزه و مقاومت برای تمام زنان را باز کردند.
داستان خواهران میرابل
در سالهای دهه ۵۰ قرن گذشته، سه خواهر با نامهای پاتریا، مینروا و ماریا ترزا در مقابل سیستم دیکتاتوری رافائل تروخیلو در جمهوری دومینیکن بپا خاستند. این سه خواهر چندین بار دستگیر شدند. علیرغم آنکه این سه خواهر تحصیلات دانشگاهی را به پایان رسانده بودند، ازدواج کرده و خانواده تشکیل داده بودند، اما در مبارزاتشان برای از میان برداشتن رژیم تروخیلو به مبارزات زیر زمینی پیوسته بودند. دیکتاتوری تروخیلو برای بقای قدرت خود صدها نفر را به دار کشیده بود. این سه خواهر به گروهی با نام جنبش ۱۴ ژوئن میپیوندند. به توزیع شبنامهها دست میزدند. این سه خواهر نام Las Mariposas یا پروانهها را برای گروه سه نفری خود انتخاب کرده بودند. تروخیلو فرمان دستگیری این سه خواهر را صادر کرده و همراه با همسرانشان که به فعالیتهای انها پیوسته بودند، دستگیر، شکنجه و سرانجام در ۲۵ نوامبر ۱۹۶۰ کشته شدند.
خواهران میرابل که برای بازگشت دمکراسی و آزادی به میهن جان خود را از دست داده بودند به نمادهای مبارزه در سطح جهانی و آمریکای لاتین تبدیل شدند. سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۹ روز ۲۵ نوامبر را به مناسبت قتل این سه خواهر به عنوان روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان نامگذاری کرد.
از میرابل تا ساکینه جانسز
جنبش زنان برای خاتمه دادن به خشونت و دستیابی زنان به حق مشروع خود سیر مبارزات خود را ادامه دادند. زنان کورد هم در این سیر مبارزاتی نقش مهمی را ایفا کردند. ساکینه جانسز در میان جنبش زنان و جنبش آزادی کورد از جمله این زنان تاثیرگذار است. او در سال ۱۹۵۸ در درسیم-شهر قتلعامهای دولت ترک- در باکور کوردستان چشم به جهان گشود. دولت ترک مجموعه کشتارهای گستردهای را از سال ۱۹۳۸ تا ۱۹۳۹ در این شهر انجام داده بود. ساکینه جانسز از موسسان حزب کارگران کوردستان، در همان زمان اعلام کرده بود که آزادی جامعه از طریق آزادی زنان امکانپذیر است.
ساکینه جانسز از زمانی که با جنبش آزادی کوردستان آشنا میشوند، مبارزه گستردهای را آغاز میکند و از همان ابتدا قوانین تحمیلی خانواده را رد میکند. از همان ابتدا با درک و تجربه خود، افکار سیاسی خود تصمیم گرفت که صدای آزادی زنان و خلق خود را طنینانداز کند. به همین دلیل مبارزات سازماندهی شده خود را در شهرهای مختلف باکور کوردستان آغاز کرد و در ۱۲ سپتامبر ۱۹۸۰ دستگیر میشود.
ساکینه جانسز در زندان آمد دستگیر شده و شکنجههای وحشیانهای را تحمل میکند. اما این شکنجهها بر باورها و اعتقادات وی برای آزادی زنان و آزادی خلق کورد تاثیری نداشته و بر عکس اراده وی را در این باره مصممتر میکند. او زندان را به عرصه دیگری برای مبارزه تبدیل میکند. او از جمله افرادی بود که در اعتصاب غذای مرگ شرکت کرد.
بعد از مدتی ساکینه جانسز در سال ۱۹۹۱ از زندان آزاد میشود. سپس به دره بقاع عزیمت کرده و دورههای آموزشی را طی کرده و به اروپا میرود. جانسز مبارزات زنان را سازماندهی میکند. اما بعد از مدتی اینترپل نام وی را در لیست افراد تحت تعقیب قرار داده و در مارس ۲۰۰۷ در فرانسه زندانی میشود. اما بعد از یک ماه از زندان آزاد میشود. سرانجام ساکینه جانسز در ژانویه ۲۰۱۳ توسط سازمان میت در پاریس، به همراه دو هوال دیگر خود، روژبین و روناهی به شهادت میرسد. ساکینه جانسز با مبارزه خود تاریخ مبارزات درسیم، کوردستان و خاورمیانه را بار دیگر احیا کرد.
توطئه بدون وقفه
توطئههای دولت اشغالگر ترک خاتمه پیدا نکردند، در ۵ ژانویه سال ۲۰۱۶ دولت ترک زنان سیاستمدار دیگر کوردستان را با نامهای سیوه دمیر، فاطمه اویار و پاکیزه نایر هدف قرار داد. این سه زن تا آخرین نفس مقاومت کردند. دولت ترک نه تنها در باکور کوردستان زنان را هدف حملات خود قرار داد، بلکه با آغاز انقلاب ۱۹ ژولای در سال ۲۰۱۲ در روژاوای کوردستان، ذهنیت خود را در مقابل زنان باردیگر نشان داد.
دستاوردهایی که زنان در این انقلاب کسب کردند، برخلاف خواستههای دولت ترک بود. به همین دلیل زنان مبارز، روشنفکر و سیاستمداری مانند هفرین خلف، زهرا برکال و هبون ملا خلیل، سعاد الحرماس و هند الخضر مورد حمله قرار گرفتند.
مادران مبارزی که از سالهای ۱۹۸۰ تا سالهای ۱۹۹۰ در میان صفوف جنبش آزادیخواهانه خلق کورد شرکت داشته بودند هم مورد حمله قرار گرفتند. مادر گلی سلمو در ۱۳ مارس ۲۰۱۳ در محله شیخ مقصود حلب به شهادت رسید. فاطمه حاجی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۶ با گلوله نظامیان اشغالگر ترک به شهادت رسید. یادی عقیده در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۹ زمانیکه با گروهی از غیرنظامیان عازم سریکانی بود در بمباران هوایی ارتش اشغالگر ترک به شهادت رسید. مادر آمینه ویسی در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۰ در بمباران هوایی ارتش اشغالگر ترک در خانهاش به شهادت رسید.
زنانی که در مقابل ذهنیت ملیگرایی تسلیم نشدند
نهلا مصطفی از اعضای کنگره ستار اعلام کرد که تاریخ مسئله کورد و کوردستان با مبارزات زنان کورد در مقابله با ذهنیت ملیگرایی و اشغالگرایی شکل گرفته است و در این باره اظهار داشت: برای رهایی زنان و جامعه، از ساکنیه جانسز تا بریتان و دنیز پویراز، زنان کورد در مقابله با قوانین دولت مردسالار بپاخاستهاند. مبارزه زنان در روژاوای کوردستان و شمال-شرق سوریه به سطوح بلندی ارتقا یافته است و در ادامه افزود: زنان در روژآوای کوردستان در سطوح رهبری نظامی و سیاسی جا گرفتهاند. نقش خود را در عرصههای ملی، پارلمان و مجالس بدست آوردهاند. در تمام مناطق جهان، زنان روژآوا به نمونهای از دستاوردهای زنان تبدیل شدهاند. دولت ترک به دلیل ترس از افکار و نقش مهم زنان، آنان را هدف قرار میدهد.
نهلا مصطفی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که دولت ترک سیاستهای وحشیانه خود را علیه سیاستمداران زن ادامه داده و برای نمونه اعضای جنبش زنان آزاد کوردستا، لیلا گوون را دستگیر میکند. دولت ترک با هدف استثمار و پاک کردن هویت و مبارزه زنان، برای کنترل بر زنان، تضعیف نقش زنان در تصمیمگیری برای سرنوشتشان، دست به چنین اقداماتی میزند.
زنان عرب هم سنتها و ارزشهای ضد زن را در هم میشکنند
در همین رابطه، نهلا مصطفی از اعضای شورای هماهنگی کنگره ستار ضمن اشاره به لزوم رهایی زنان اظهار داشت: تحت عنوان عرف و عادت بر زنان خشونت اعمال میشود. با این بهانه و تحت عناوین مختلف، زنان با خشونت مواجه میشوند. زنان عرب هم با چنین محدودیتهایی مواجه و از این طریق دچار بهرهکشی شدهاند. اما زنان عرب هم موفق به شکستن زنجیر سنتها و ارزشهای ضد زن شدهاند. شهیدان زن عرب، کسانی مانند شهید سعاد، هند از که از سوی تبهکاران داعش به شهادت رسیدند از جمله این زنان بودند.
نهلا مصطفی در خاتمه سخنان خود از زنان درخواست نمود که مبارزه را گسترش داده و با آموزش و سازماندهی، پایههای جامعه ای آزاد را ایجاد کنند. همچنین خواهان سازماندهی زنان در میان جنبش آزادیخواهی کوردستان شده و گفت: ما با هم باید در مقابله با خشونت علیه زنان مبارزه را گسترش بدهیم. ما با هم باید بتوانیم بر جامعه تاثیرگذار باشیم.
منبع: ANHA