زبان برای ما نه تنها وسیله ی ارتباط بین افراد، بلکه هویت و هستی ماست، حفاظت از زبان وظیفه ماست، بیایید با هم در خدمت آن باشیم و به بالاترین درجات برسیم.

کمیسیون زبان، فرهنگ و آموزش کنگره ملی کوردستان (KNK) به مناسبت 21 فوریه روز "زبان مادری" پیامی منتشر کرد.

در ابتدای پیام KNK آمده است: «ملت های جهان روز زبان مادری را در 21 فوریه جشن می گیرند. اگر برای اکثر این ملت ها این روز فقط یک مناسبت زبانی است، برای ما کوردها و دیگر ملت های کوردستان معنا و مفهوم وسیع تر، عمیق تر و مهم تری دارد.

در روند چندین ساله اشغالگری و ظلم و ستم بر کوردستان از یک سو زبان ملت های مسلط, بر زبان کوردی و سایر زبان های کردستان چیره و غالب شده و از سوی دیگر ممنوعیت ها و تلاش های برنامه ریزی شده آن دولت ها برای بی ارزش کردن و سبک سازی زبان کوردی با هدف ریشه کنی و نابودی زبان کوردی می باشد. برای ما زبان مادری به عنوان یک رکن اساسی و مانعی در برابر سرنوشت و عاملی موثر در ارتباط با وجود کوردها به عنوان یک خلق تلقی می شود.

ادامه این بیانیه به شرح زیر است:

"متأسفانه مدت هاست که زبان کوردی در خطر ضعیف شدن و از بین رفتن است، این خطر به ویژه در شمال و روژهلات کوردستان احساس می شود، دلایلی که بیشتر موجب این فشار و ترس است؛ نقطه ضعف عدم استفاده ی زبان مادری در گفتار روزمره در میان افراد خانواده و به طور کلی جامعه است و مهمتر از همه این است که زبان مادری به زبان اصلی در روند آموزش و یادگیری تبدیل نشده است. هر چند در طول تاریخ زبان به جایگاه مقاومت و سپر پاسداری ما کوردها تبدیل شده و همواره نیاز به تقویت و رشد این حلقه ی حیاتی بوده است. برای توسعه موجودیت و احیای مردم کورد به عنوان خلقی با هویت خاص خود، هر چقدر در شخصیت فرد کورد و زبانش کار شود، باز هم کم است.

زبان برای هر ملتی نقطه قوت و ستون ماندگاری آن است. غافل بودن و ناآگاهی از مشکلات زبانی و نادیده گرفتن دردها و رنج های زبان و مقاومت نکردن در برابر تهاجمات به زبان مادری، آن زبان را به سمت انقراض می برد. در باشور کوردستان مجلس، حکومت و نهادهای رسمی وجود دارد و زبان کوردی در قانون اساسی کشور فدرال عراق پذیرفته شده است. اما به دلیل نبود سیاست های راهبردی زبانی و برنامه های علمی در مورد زبان، وضعیت زبان کوردی پیچیده و سردرگم شده و با موانع متعددی مواجه است. بنابراین لازم است حکومت اقلیم کردستان برای حل و رفع این موانع با جدیت و سریعا تلاش کند تا کانال و بسترهای زبان و آموزش را برنامه ریزی و سازماندهی کند.

در روژآوای کوردستان علیرغم قرار گرفتن در شرایط حساس، در معرض تهدید تهاجم و اشغال، جنگ و مقاومت و در میان شرایط غیرعادی, اراده قوی در این منطقه وجود دارد. اداره خودمختار روژآوا روند تحصیل به زبان کوردی و سریانی را در مؤسسات آموزشی خود ایجاد کرده و دنبال می کند. در دو بخش دیگر کوردستان، علاوه بر این که زبان کوردی در مدارس تدریس نمی شود، زبان کوردی و سایر زبان های کوردستان از جهات مختلف از طریق سیستم فرقه ای - مذهبی و مذهبی - نژادپرستی دولتهای اشغالگر در معرض تهدید جدی قرار دارند. به ویژه لهجه های هورامی، ماچو، زازاکی، کرمانجی، کلهوری و غیره و همچنین آشوری، سریانی، کلدانی و ارمنی در همین وضعیت نامناسب قرار دارند. علاوه بر این، برخی از این گویش های کوردی در باشور و روژآوای کوردستان با این تهدیدها مواجه هستند.

تنوع گویش ها در زبان کوردی نشانه ی قدرت و غنای فرهنگی آن است. چند زبانگی (اصیل و واقعی) در جامعه کوردستان نشانه تنوع، فرهنگ همزیستی مسالمت آمیز و تمدن مدرن آن است. از این رو باید زبان کوردی با همه گویش هایش در سطح و اهمیت کاربرانشان پاسداری و تقویت شود و با توجه به فرصت ها و توانایی ها در فرآیند یادگیری، آموزش و تحصیل ترویج و توسعه یابد.

البته بخش خارج نشین کوردها که تعداد زیادی از کوردها در خارج از کشور زندگی می کنند. اینها از دیرباز با فرهنگ و زبان آن اقوام و کشورها آمیخته شده اند و یا در شخصیت خود دو زبان مادری ایجاد کرده اند. مهم این است که زبان شیرین کوردی رو به جلو حرکت کند، زنده بماند و از انقراض مصون بماند.

در این راستا، علاوه بر گرفتن مراسمها، مهم است که این روز فرصتی برای کار و مبارزه بیشتر برای جلب توجه جامعه جهانی و سازمان های تخصصی در زمینه زبان و فرهنگ به تهدیدات و فشارهای اشغالگران کوردستان درباره ی زبان کوردی و سایر زبانهای کوردستانی باشد.

ما در کنگره ملی کردستان - KNK به همه تلاش های سازمان ها و افرادی که به زبان کوردی خدمت می کنند افتخار می کنیم. به خصوص کسانی که زبان کوردی را در لیست ترجمه زبانها در اینترنت، ارتباطات جهانی و فناوری دیجیتال قرار داده و می دهند. ما از آنها با بزرگترین دستاوردها قدردانی می کنیم و مناسبت 21 فوریه را به عنوان روز جهانی زبان مادری به عنوان یک فرصت می دانیم و از همه نهادهای زبان، فرهنگ، آموزش، رسانه ها و روزنامه ها می خواهیم که با همه حملات و تهدیدهای مواجه با زبان کوردی مبارزه کنند. در عین حال در برابر نقشه های اشغالگران ساکت ننشینند. همچنین باید به مقامات و مسئولان کوردستان در مورد خطرات نداشتن سیاست و برنامه ریزی زبانی هشدار داد. زبان برای ما نه تنها وسیله ارتباط بین افراد است، بلکه هویت و هستی ما نیز هست. حفاظت از زبان وظیفه ماست، بیایید با هم در خدمت آن باشیم و به بالاترین درجات برسیم.