سوریه به کدام سو؟
«در بطن جامعه هیچ راه حلی برای اختلافات عمیق در جغرافیای سوریه و روند معاهده لوزان و تاسیس دولت سوریه ارائه نشد.»
«در بطن جامعه هیچ راه حلی برای اختلافات عمیق در جغرافیای سوریه و روند معاهده لوزان و تاسیس دولت سوریه ارائه نشد.»
وضعیت سوریه و تقسیمات داخلی در این جغرافیا نیازمند بررسی است تا انسان بتواند لااقل به طور علمی خطوط مجزای آن و آینده سیاسی و احتمالات فعلی را به بحث بگذارد.
با پیدایش «بهار خلقها» فرصت مناسبی برای خلقهای منطقه پیش آمد اما متاسفانه مسیر کهنه را دوباره رفتند و فضای پیشآمده را برای یک انقلاب همگانی هدایت نکردند. همه به صورت کلی میدانند که در این ۱۱ سال چه روی داد و سوریه چگونه تحت تاثیر دولتها و قدرتهای جهانی و منطقهای قرار گرفت و در غیاب حضور یک نیروی مردمی، نیروهای اسلامی تندرو و شوونیستها سوار امواج قیام شدند و مسئله را به دولتهای ترکیه و عربستان و قطر و ایران و نیز اسرائیل در پشت پرده، تحویل دادند.
در بطن جامعه هیچ راه حلی برای اختلافات عمیق در جغرافیای سوریه و روند معاهده لوزان و تاسیس دولت سوریه ارائه نشد. نه اپوزیسیون و نه حکومت به این مسائل نپرداختند.
این رنجها و تضادها برهم انباشته شد تا یک جبههی مؤثر و منطقی پیدا شود و بتواند همه جریانات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی موجود را در خدمت آینده سوریه کانالیزه کند. این راه حل پشت سرگذاشتن همه اختلافات است.
من معتقدم که مطابق کشمکشهای سیاسی موجود به جز خودمدیریتی شمال و شرق سوریه، هیچ یک از احزاب و جریانات سیاسی سوریه صاحب پروژهی خاصی برای حل مسئله سوریه نیستند.
عوامل تهدیدکنندهی اتحاد و همگرایی نیروهای سیاسی و اجتماعی سوریه از قرار زیرند:
اشغالگریهای دولت ترکیه
عمق روابط استراتژیک دولت ایران در منطقه
حمایت روسیه از حکومت دمشق
استمرار حضور نیروهای ائتلاف بینالمللی ضد داعش و حملات گروههای نزدیک به ایران
برنامهی تجدید حیات داعش
گروههای تبهکاری که در خط ایدئولوژیک داعش هستند
عدم موضعگیری موثر در داخل کشور
وضعیت نامساعد پناهندگان و آوارگان جنگی
در کل وجود این نیروها و اختلافات شدید بین آنها و عدم وجود یک جبهه متحد داخلی و عدم خواست حل مسئله سوریه از جانب دولتهای تصمیمگیرنده و مؤثر، موجب استمرار وضعیت نامطلوب کنونی در سوریه شده است.
آنچه در افق محتمل داخلی دیده میشود این است که شرایط نامطلوب کنونی موجب یک انقلاب اجتماعی شود و به یک گام نوین ملی برای ایجاد سوریه دموکراتیک و غیر مرکزگرا تبدیل شود.