چند روز پیش توانستیم که میان جامعه ایزدیان غرب کردستان برویم. این آیین که از قدیمی ترین ادیان در خاورمیانه و کوردستان است در طول تاریخ همواره مورد تعرض و تهدید قرار گرفته است. بنابر شواهد تاکنون 72 بار فرمان قتل عام آنها صادر شده است. این بخش از جامعه ی کوردستان که در حال حاضر در همه بخشهای میهنمان پراکنده شده اند. هنوز هم مورد تهدید قرار می گیرند. خصوصا برخی از گروهای اسلامی تندرو تحت عنوان مبارزه با کفر بر آنها هجوم می آورند. اما مقاومت آنها در طول تاریخ نمونه ای بی نظیر است. به حق که تا کنون توانسته اند به معنای واقعی از خود محافظت نمایند. این بخش از مردم جامعه ی کوردستان دارای فرهنگی غنی و دیرینه اند. همچنین بخشی بزرگی از تاریخ مقاومت خلقمان نیز در میان آنها شکل گرفته است. البته شاید این مقاومت برای خیلی ها ملموس نباشد، اما من خودم از نزدیک شاهد بودم و هستم و می بینم که تمامی خلقمان به این مقاومتهای تاریخی اقرار دارند. برای نمونه با چند تن از اهالی منطقه که جزو دَنگ بیژان( نوعی از ترانه سرایی در زبان کوردی که اشعار حماسی را به صورتی آهنگین بیان می دارد) به حساب می آیند دیداری داشتم. بیشتر حماسه هایی که به صورت دَنگبیژی می خواندند، مربوط بود به مقاومت خلق ایزدی در مقابله با دشمنان آنها. یکی از این افراد با نام عبدالقادر که پیرمردی 75 ساله از اهالی شهر عامودا می باشند، بیشتر ترانه های حماسی ایزدی را از حفظ است و می گوید که همیشه این حماسه ها برای او الهام بخش بوده اند. هرچند که خود او پیرو دین اسلام است اما می گوید که این مردم همواره مورد تجاوز و تعدی قرار گرفته و بسیار آزار کشیده اند اما خود این خلق همواره دارای روابط خوبی با سایرین بوده است. اما نحوه ی برخورد پیروان سایر ادیان خصوصا پیروان اسلام باعث شده که تا حدی به جامعه ای بسته گرایش پیدا کنند.

 برای کسب آگاهی بیشتر از وضعیت آنها به یکی از روستاهای محل سکونت ایزدیان رفتیم. روستای (قزلارچوخ) که همه ی اهالی آن را ایزدیان تشکیل می دهند. از دیدار ما بسیار خوشحال شده و با احترام فراوانی با ما برخورد نمودند. مردمی بسیار خونگرم و صمیمی و با فرهنگ که ما به نوبه خود در میان آنها احساس راحتی عجیبی می کردیم. انگار که قبلا هم با آنها زندگی کرده ایم. در مورد روستای انها باید بگویم که، روستای آنها بسیار خوش ساخت و با نظم وترتیب بود و بسیار تمیز و با صفا. مردمی با فرهنگی اصیل که تا به امروز هم آن را حفظ کرده اند. به یاد این سخن رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان افتادم که می گویند، مقاومت، یعنی اصرار بر زندگی مطابق فرهنگ خود. با هم به گفتگو نشستیم و از مسائل مختلفی بحث به میان آمد. در مورد انقلاب غرب کوردستان هم مباحثی را مطرح کردیم. از این انقلاب بسیار خشنود بودند و آن را گام موثری در راستای احقاق حقوق ملت کورد و خصوصا ایزدیان می دانستند. درهمین روستا و در منزل یکی از شیوخ ایزدی به نام سلمان در مورد شرایط کنونی ایزدیان مواردی را پرسیدم. به صورت خلاصه به برخی از گفته های آنها اشاره ای خواهم کرد. ایشان نخست از همکاری شورای عالی کورد در غرب کوردستان تشکر کرده و همچنین از نیروهای YPG که آنها را مورد محافظت قرار داده اند سپاسگذاری نمودند. وی گفت جامعه ی ایزدی هم خود را در انقلاب غرب کوردستان سهیم می داند و برای موفقیت آن از هیچ تلاشی کوتاهی نخواهند کرد. در ادامه سخنان خود از شهدای ایزدی ای که در انقلاب غرب کوردستان جان خود را در راه دفاع از دستاوردهای انقلاب از دست داده بودند یاد کرد و گفتند که جوانان ایزدی برای هرگونه فدارکاری آماده هستند. همچنان که در مواجهه با 72 فرمان قتل عام قبلی ایستاری انقلابی داشته اند در این هجوم هم در کنار سایر برادران خود خواهند ایستاد. ایشان از نزدیک رهبر ملت کورد را دیده و با او آشنایی داشتند. شیخ سلمان بیان داشتند، رهبر ملت کورد برای ایزدیان دارای جایگاه ویژه ای است. آنها رهبر ملت کورد را شخصیتی والا و پیامبرگونه می دانند( لازم است که یکی از سخنان رهبر ملت کورد را یادآور شوم که می گویند: من پیامبر نیستم اما کار پیامبران را انجام می دهم). رهبر ملت کورد در میان آنها از احترام بسیار برخوردار است. همچنین معتقد است که تعلیمات و آموزش های رهبر ملت کورد به سازماندهی آنها کمک شایانی کرده و به نحو موثری از نابودی آنها جلوگیری کرده است. شیخ در بیان وضع کنونی جامعه ایزدی گفتند که مشکل اساسی ما، کوچ و مهاجرت از مناطق ایزدی نشین است. خصوصا مهاجرت به اروپا که در بین ایزدیان افزایش چشمگیری داشته است. این در حال است که مناطق محل سکونت آنها از غنای بسیار بالایی برخوردار است و موقعیتی استراتژیک دارد. من خودم شخصا از این همه غنا حیرت‌زده شدم. شیخ این کوچ را به نقل از رهبر ملت کورد فرمان 73 م قتل عام ایزدیان به نام کرد. خواستار باز گشتن مهاجران ایزدی به مناطقشان شد. وی این معضل را بزرگترین تهدید در برابر جامعه ی ایزدی دانست و خواستار هماهنگی و همکاری همه جامعه ی ایزدی برای جلوگیری این از این تهدید شد.

باید دیدگاه خود را نیز در مورد این مردم اینگونه به زبان بیاورم، به راستی این مردم و فرهنگ آنها بخش مهم و جداناشدنی از فرهنگ خلق کورد هستند که احتیاج به محافظت دارند. وظیفه دفاع از این فرهنگ هم تنها برعهده ی جامعه ی ایزدی نبوده و همه ی خلق کورد در برابر آن مسئول هستند. همچنان که حماسه هایشان الهامبخش مقاومت ما بوده اند و تا به امروز سینه به سینه آمده اند، هم اکنون ما هم در قبال حفظ این جامعه مسئولیم. جا دارد که همه شما برای شناخت این مردم به مناطق ایزدی نشین سفر نمایید و از نزدیک با این هویت فرهنگی کوردها آشنا شوید. امیدواریم که در آینده با ایجاد کنفدارسیون ایزدیان از این وضعیت خلاصی یابند. باید این را هم اضافه نمایم که در آینده نزدیک کنفرانس ایزدیان در غرب کوردستان برگزار خواهد شد. در حال حاضر هم خانه ایزدیان مسئول سازماندهی و هماهنگی فعالیت های آنها در غرب کوردستان می باشد.