انقلاب ادبی که مدرنیته دموکراتیک خلق کرد

انقلاب روژاوا باعث تولد دوباره ادبیات شد. آثاری که باعث افزایش دانش و آگاهی جامعه می‌شود با چند زبان به مردم ارائه شد. نمایشگاه کتاب شهید هَرَکول نماد قوی این تحول شد.

نمایشگاه کتاب در روژاوا

جرقه انقلابی که در کوبانی در سال ۲۰۱۲ زده شد به چرخه‌ای تبدیل شد که تاریخ انقلاب روژاوا را رقم زد. این انقلاب بیش از یک مبارزه نظامی و سیاسی، روندی بود که به تولد دوباره ادبیات، هنر و اندیشه انجامید. در دوران رژیم بعث، آزادی بیان به گونه‌ای سرکوب شد که مجالی برای ارائه نیافت. نویسندگان نمی‌توانستند آزادانه عقاید خود را بیان کنند؛ زبان‌های غنی خلق‌ها رد شد، زبان رسمی فقط عربی تعریف شد. در آن رژیم با شرایطی مواجه هستیم که حتی نویسندگانی که آثار عربی منتشر می‌کنند، اگر در ایدئولوژی رژیم بعث قرار نگیرند، آثارشان نه تنها ممنوع می‌شود‌ که در عین حال آنها را می‌سوزانند، جمع آوری می‌کنند و نویسندگانشان را دستگیر می‌کنند و به این ترتیب ساکت می‌شوند. این دوران سیاه مانع خلاقیت هنری می‌شود و آزادی فکری مردم را به شدت تهدید می‌کند. با این حال، انقلاب روژاوا این قاعده بلندمدت را شکست، درک جدیدی از ادبیات، دنیایی غنی از ایده‌ها و دانش اجتماعی را زنده کرد. با انقلاب، شیوه بیان چند زبانه و چندفرهنگی متولد شد و زمینه را برای احیای زبان و داستان‌های مردم فراهم کرد. متون، اشعار و آثار نماد حمایت، مقاومت و امید شدند. نویسندگان اکنون می‌توانند حقایق اجتماعی، مبارزات و رویاها را بدون ترس و فشار بنویسند. ادبیات جدید متولد شده در روژاوا بیانگر غنای فرهنگ گسترده، شرایط بشریت و حافظه جمعی است. این ادبیات دردهای تاریخی، داستان‌های مقاومت و جستجوی آزادی را گرد هم می‌آورد و جذابیتی جهانی دارد. تاثیر این انقلاب را در نمایشگاه کتاب شهید هَرَکول می‌بینیم.

۱۴۳ هزار کتاب به خوانندگان عرضه شد

نمایشگاه کتاب شهید هَرَکول برای اولین بار در ۲۰ جولای ۲۰۱۷ آغاز به کار کرد. این نمایشگاه میعادگاه دوستداران ادبیات شده و امسال برای هشتمین بار درهای خود را باز کرد. این نمایشگاه امسال هم از ۱۵ اکتبر و با شعار «مطالعه را به سبک زندگی تبدیل کنیم» و پس از یک پروسه آماده‌سازی ۴ ماهه برگزار شد. ۵۴ مؤسسه انتشاراتی و ادبی با بیش از ۱۵ هزار عنوان کتاب شرکت کردند و در مجموع ۱۴۳ هزار جلد کتاب به خوانندگان ارائه کردند. ناشران و نویسندگان بسیاری از باکور، باشور و روژهلات کوردستان و همچنین سوریه، لبنان، عراق، بلژیک، انگلیس، مصر، کویت و امارات متحده عربی در این جشنواره ادبی پرنشاط گرد هم آمدند. این نمایشگاه میزبان چندین زبان از جمله کوردی (کرمانجی و سورانی)، عربی، ترکی، انگلیسی، روسی، فرانسوی، سریانی، ارمنی و آلمانی بود. داستان‌ها، رمان‌ها، شعرها، ماجراها، نمایشنامه‌ها، مطالعات، فلسفه، علوم اجتماعی، سیاست، مطالب آئینی، تاریخ، زبان، دستور زبان، لغت نامه‌ها، کتاب‌های کودکان و بسیاری از آثار دیگر در قفسه‌ها موجود بود.

افزایش آثار کوردی

تقریبا نیمی از کتاب‌های ارائه شده در نمایشگاه امسال به زبان کوردی است. علاوه بر این، تقریبا نیمی از آنها در شمال و شرق سوریه نوشته شده‌اند و این امر بهره‌وری فرهنگی منطقه را برجسته می‌کند. در این نمایشگاه آثار زنان نویسنده نیز جایگاه ویژه‌ای داشت. ۲۵ درصد از کتاب‌های ارائه شده توسط نویسندگان زن نوشته شده است که بر اهمیت زن برای ادبیات تاکید دارد. در مقایسه با سال‌های گذشته، هم مشارکت نویسندگان زن و هم افزایش آثار نوشته شده به زبان کوردی نشان می‌دهد که روژاوا و موقعیت ادبی آن به طور پویا توسعه یافته است. کتاب‌های رهبر آپو با عنوان تمدن: خدایان نقابدار و عصر پادشاهان پوشیده، تمدن سرمایه‌داری: خدایان بدون نقاب و عصر پادشاهان برهنه، جامعه شناسی آزادی، بحران تمدن در خاورمیانه و راه حل تمدن دموکراتیک، راه حل ملت دموکراتیک: حفاظت از کوردها در چنگال نسل‌کشی فرهنگی در ۵ جلد از جایگاه مهمی برخوردار بودند.

معرفی مقاومت در آثار زنان

انتشارات آکادمی ژنئولوژی، صدای قوی نویسندگان زن، همچنان از طریق ادبیات پیش می‌رود و تأثیر بزرگی دارد. در همین راستا، آثار زوزان سیما با عنوان «یادداشت‌های درس‌های ژنئولوژی»، ناگیهان آکارسل «خوَلی» و «مقاومت در برابر طوفان» اثر روژبین دنیز و بسیاری از آثار دیگر، مشاهدات زنان، مبارزات و دنیای تخیل‌شان را به خوبی نشان می‌دهد. این آثار که توسط نویسندگان زن نوشته شده‌اند بیانگر خاطره جمعی و مقاومت هستند. هر کتاب شامل عناصر مهمی از تغییرات اجتماعی، مبارزه برای آزادی و برابری جنسیتی است. به ویژه این آثار که توسط زنان شکل گرفته‌اند، نقش زن در جامعه، رسالت تاریخی و پتانسیل آینده او را نشان می‌دهند و نشان می‌دهند که ادبیات در واقع می‌تواند ابزار مبارزه باشد. این محصولات همراه با فلسفه عمیق «خوَلی» و بیان جالب «مقاومت در برابر طوفان» به تقویت صدای زنان کمک می‌کند. فصلنامه «آسویا ژنان» هم جایگاه مهمی در قفسه‌ها پیدا کرد و بستری قوی برای صداها، دیدگاه‌ها و تجربیات زنان فراهم کرد. «آسویا ژنان» به ارزیابی موضوعات مختلف و نمایش دیدگاه‌ها و مبارزات زنان می‌پردازد.

موسسه زبان کوردی با ۱۱ اثر حضور یافت

موسسه زبان کوردی نیز برای اولین بار در نمایشگاه کتاب شهید هَرَکول شرکت کرد. ۱۱ اثر این موسسه که در این نمایشگاه به نمایش درآمد، نقش مهمی در زمینه تقویت فرهنگی و آکادمیک دارد. تلاش مؤسسه زبان کوردی برای توسعه زبان و ادبیات انقلاب در ارتباط با رشد زبانی جامعه و با هدف انتقال ارزش‌های اجتماعی و توسعه زبان کوردی، منجر به علاقه زیادی توسط خوانندگان شد. همچنین مشارکت موسسه زبان کوردی در نمایشگاه از نظر معرفی زبان و فرهنگ کوردی بسیار حائز اهمیت است.

بخش کودکان نیز علاقه‌مندان زیادی دارد

با هدف تربیت نسلی جدید و مرتبط با اصول صحیح، بخشی برای کودکان نیز در نمایشگاه افتتاح شد و مجلات، کارتون و داستان در بخش کودک گنجانده شد. محصولاتی که بر موضوعاتی مانند زندگی جمعی، صلح، عدالت، دموکراسی و برابری تمرکز دارند، توجه کودکان را به خود جلب کردند. بنابراین بچه‌ها علاقه زیادی به نمایشگاه نشان دادند. کارتون‌ها نیز در بخش کودکان گنجانده شد.

ایده‌ها از طریق سمینارها و پنل‌ها تقویت شدند

نمایشگاه کتاب شهید هَرَکول علاوه بر اینکه بستری برای عرضه آثار بود، کانون بحث‌های غنی در زمینه ادبیات نیز بود. سمینارهایی مانند «ادبیات روژاوا کوردستان و نقد ادبی»، «مرحله جدید رمان سوری و تأثیر جنگ» و «تاریخ ادبیات کوردی» فرصت مغتنمی برای شرکت کنندگان در نمایشگاه بود تا به حوزه‌های مختلف توجه کنند. در این سمینارها، دانشجویان و خوانندگان نه تنها به روند خلق آثار ادبی می‌پردازند، بلکه به روابط اجتماعی و تاریخی نیز پرداخته و در آن زمینه بحث و گفتگو می‌شود. همچنین پنلی با عنوان «وضعیت موجود، دیدگاه‌ها و نسل جدید» برگزار شد. در این پنل همچنین در مورد آینده ادبیات که برای توسعه ادبیات مهم است صحبت شد. بحث و گفتگو و فعالیت‌های مختلف در این نمایشگاه گام‌های مهمی در توسعه ادبیات و غنا بخشیدن به دنیای اندیشه شرکت کنندگان است.

نمایشگاه کتاب شهید هرکول که ۲۲ اکتبر به کار خود پایان می‌دهد، از سال ۲۰۱۷ به یاد نویسنده انقلابی شهید هَرَکول (حسین چاوش) برگزار می‌شود.