فواد بریتان ریاست مشترک کودار در مصاحبهای که با مجله آلترناتیو مصاحبهای انجام داده بود به بررسی تحولات مختلف و مهم در سال ۲۰۲۳ در ایران و روژهلات کوردستان، همچنین نقش کودار در این تحولات و برنامههایش برای آینده پرداخت.
ریاست مشترک کودار در ابتدا به سرکوب گسترده همه اقشار جامعه در ایران و به خصوص زنان پس از فروکش کردن خیزشهای انقلابی در زنجیره جنبش انقلابی «ژن ژیان آزادی» اشاره کرد و اعلام نمود گستردهترین خشونتها علیه زنان و زندانیان سیاسی در ایران صورت گرفته است. وی با بیان اینکه رژیم در مقابل جنبش اجتماعی انقلابی یک دوره سرکوب را آغاز نموده ولی هنوز به نتایج قطعی و شکست جامعه دست نیافته است گفت: «خیال واهی است اگر گفته شود که جنبش خلقهای ایران پس از فروکشکردن خیزشهای خیابانی، کاملا سرکوب شده و به محاق رفته است. جامعه هیچگاه به محاق نمیرود و این خصلت آن است. یک جامعه فقط با نسلکشی کامل به محاق میرود.»
فواد بریتان سپس به نقش کودار طی سال گذشته به ویژه در چهارچوب انقلاب «ژن ژیان آزادی» و دستاوردهای کودار و کار و فعالیتهایش پرداخت. وی به تلاش کودار برای آگاه سازی جامعه اشاره کرده و گفت: «کودار هم به سهم خود در جنبش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» سهیم شد. بر جامعه و آگاهسازی آن تمرکز کرد. سعی کرد تا جایی که توان دارد و وظیفه او است، در جنبش بیداری یدی داشته باشد. در بسیاری حوزهها به نتایج خوبی رسیدیم و در بسیاری جاها هم هنوز ضعفهایی وجود دارد که با توجه به موانع موجود، نیازمند مبارزه بیشتر است.»
وی جای پای کودار را در روژهلات کوردستان محکم مستحکم دانسته و اعلام کرد سالها سازماندهی خلق و گسترش جنبش آگاهی بخشی و آزادیخواهی کودار نتایج امیدوار کنندهای در برداشته و گفت: «اینکه اولین افرادی که شعار «ژن، ژیان، آزادی» را سردادند متأثر از یک سازمان، جنبش شرق کردستان و یک اندیشه و فلسفه و پارادایم و یک ایدئولوژی رهاییبخش آن را اخذ نموده و آن را در بطن خیابان جسورانه فریاد زد، همان نتیجهبخشی است که بحث میکنم.»
فواد بریتان ریاست مشترک کودار در ادامه به نقایص و نقاط ضعف کودار در سال گذشته و همچنین خود انتقادی آنها و در نهایت به برنامهها و فعالیتها برای سال ۲۰۲۴ پرداخت. وی گفت: «درست است که در حوزههای نظامی، سازماندهی خلق در شهر و روستا، در حوزههای زنان و جوانان و غیره ضعفهایی وجودارد و موانع دشمن بیرحمانه است، ما با وجود اینها، حفظ ایستار مستحکم کودار در شرق کردستان امیدوارکننده است. شاید از خیلی فرصتها بخوبی استفاده نکردهایم و موانع زیاد بود، اما مهم خودانتقادی نسبت به آن و گسترش مبارزه برای امروز و آینده است.»
وی در رابطه با برنامههای سال آینده اظهار داشت: «کودار برنامههایش را از پیش تعیین کرده و بر سازماندهی خلق در یک بعد تمرکز کرده و در بعد دیگر بر رشد سازمانی و تکوین حزبی احزاب و سازمانهای عضو خود از پژاک گرفته تا کژار و نیروی نظامی ی.ر.ک، اصرار دارد و با برنامه پیش میرود.»
متن کامل مصاحبه مجله آلترناتیو با فواد بریتان ریاست مشترک کودار به شرح زیر میباشد:
-رژیم ایران در سال ۲۰۲۳ در مقابل نارضایتیهای خلقها از سیاست خشونتبار بهره جست، این سیاستها دربقای رژیم و ادامه سیاستهای سرکوبگرانه او علیه خلقها چه تأثیری داشته است؟
فواد بریتان: سال ۲۰۲۳ سال گستردهترین تهاجم نظام فاشیست ایران به تمامی اقشار جامعه خصوصا زنان و خلقهای تحت ستم بود. به دنبال فروکشکردن خیزشهای انقلابی در زنجیره جنبش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» فاشیسم ایران این تهاجمات گسترده را آغاز نمود و بیشترین خشونتها علیه زنان و زندانیان سیاسی صورت گرفت. افزایش شمار اعدامها در این سال حکایت از جنگ همهجانبه رژیم در همه عرصهها خصوصا زندان علیه آگاهان و آزادیخواهان جامعه دارد. جامعه و خلقها یک جنبش اجتماعی انقلابی علیه رژیم آغاز کردهاند که یک دوره از خیزشهای خیابانی را تجربه کرد و بسیاری مسایل را شفاف ساخت. امروز این جنبش اگرچه در خیابان رنگ عوض کرده و بصورت تجمعات اعتراضی اقشار و اصناف ادامه دارد و جامعه در حال تمرین ذهنیتی است، ولی نه تنها پایان نیافته، بلکه خواست و اراده جامعه برای تحول بنیادین و ساختارین در ایران اتفاقا افزایش هم یافته است. رژیم هم در مقابل جنبش اجتماعی انقلابی یک دوره سرکوب را آغاز نموده ولی هنوز به نتایج قطعی و شکست جامعه دست نیافته و خیالش راحت نیست. خیال واهی است اگر گفته شود که جنبش خلقهای ایران پس از فروکشکردن خیزشهای خیابانی، کاملا سرکوب شده و به محاق رفته است. جامعه هیچگاه به محاق نمیرود و این خصلت آن است. یک جامعه فقط با نسلکشی کامل به محاق میرود.
بنابراین رژیم فقط برای بقای خود به جنگ و خشونت و اعدام دستمیزند که یک بعد آن داخلی و بعد دیگر آن بینالمللی است. ترس از بقا، حاکمان نظام و بخش تندرو آن را دچار جنون ساخته است. سیاستهای خالصسازی و یکدستسازی را به این خاطر آغاز کردهاند چون از اقلیت بودن خود در میان جامعه هراس دارند. این خالصسازی نمیتواند اکثریت را حذف کند سرکوب میکند، خشونت بهخرج میدهد ولی قادر نیست بطور کامل همه بخشهای جامعه را تحت انقیاد درآورد. نشدنی است. پس بقایش همیشه درخطر است. اولین کسی که بقای رژیم را به خطر انداخته اتفاقا رفتار و عملکرد و ذهنیت بخش تندرو و افراطی آن است. آنها از هرگونه تغییری در راستای حتی رفتار نرم رژیم با اقشار جامعه هم جلوگیری میکنند. این شیوه افراطی به دلیل زیان بسیار زیاد به تودههای جامعه، با واکنش شدید روبرو میشود و بالاخره موجودیت این نظام را به باد خواهد داد. این واکنش اجتماعی همان حقیقت جنبش انقلابی است که آغاز شده. دیگر بازگشتی در کار نیست. بالاخره جامعه در برابر رژیم به پیروزی دست خواهد یافت. دیر یا زود این تحول تاریخی رخ خواهد داد. وقتی جامعه در حد قابل انتظاری از رژیم روی برگردانده، این رژیم دیگر مشروعیت کافی برای بقا ندارد. همه اپوزیسیون هم به این خواست و اراده جامعه تکیه میکنند، لذا بقای رژیم حفظ نشده، اصل نظام قادر به رفع خطر بقای خود نیست چون مردم تصمیم به تغییر و تحول گرفتهاند. وقتی جامعه با جنش انقلابی حکم نهایی را برای آینده نزدیک ایران صادر کرده، پس عدول از آن دیگر غیرممکن است. هماکنون داریم یک دوره انقلاب ذهنیتی شگفتانگیز را تجربه میکنیم و جامعه بشدت عوض شده است. همین تحول برای ما ، کودار خوشحال کننده است.
-نقش کودار در سال گذشته خصوصا در چارچوب انقلاب «ژن، ژیان، آزادی» را چگونه ارزیابی میکنید و دستاوردهای کودار در سال گذشته برای خلق چه بودند؟ کار و فعالیتهایی کودار در سال گذشته تا چه حد توانست بر تحولات جامعه شرق کردستان و ایران تأثیر بگذارد؟
فواد بریتان: وقتی جنبش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» شروع شد و ماهها در بطن خیابان ادامه یافت و پس از آن در بطن اجتماع رویهای هرچند نامنظم اما خاص برای تحولات ذهنیتی و فرهنی به خود گرفت، ما بسیار خوشحال شدیم. روحیه گرفتیم. زیرا بالاخره چیزی که انتظار داشتیم در جامعه جرقه زد و شروع شد. آن چیز، شروع تحولات زنجیرهای و پرابعاد جامعه در همه حوزهها است. مزنه دست ما آمد که جامعه چه میخواهد، چگونه عمل خواهد کرد، تا چه اندازه میتوان بدان تکیه کرد و چه توانایی در ایجاد تغییر و تحول دمکراتیک دارد. همه اینها روحیه عجیبی به ما، کودار داده است. میدانیم که کودار سیستم خاص جامعه برای مدیریت دمکراتیک و آزاد خارج از هرگونه انقیاد کانونهای سلطه و ستم است. این سیستم تاکنون در خاورمیانه تجربه نشده. در سال جاری هم دیدیم که در سایه خیزشهای خلقمحور، زمینههای این سیستم هموار شده است. شاید بطور کامل درک نشده، اما جامعه در حال تمرین برای پذیرش آن است.
کودار هم به سهم خود در جنبش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» سهیم شد. بر جامعه و آگاهسازی آن تمرکز کرد. سعی کرد تا جایی که توان دارد و وظیفه او است، در جنبش بیداری یدی داشته باشد. در بسیاری حوزهها به نتایج خوبی رسیدیم و در بسیاری جاها هم هنوز ضعفهایی وجود دارد که با توجه به موانع موجود، نیازمند مبارزه بیشتر است. راهمان در این جنبش انقلابی بسیار دشوار است اما پر از شور و شعف و روحیه انقلابی میباشد. نبض میزان قدرت جامعه در جریان جنبش دستمان آمده. دیگر راهمان روشن شده و افق دیدمان وسیع گشته. این را جامعه به ما هدیه داده. ما هم در خدمت جامعه هستم و تا آخرین نفس مبارزه خواهیم کرد.
ارزشمندترین دستاورد جنبش انقلابی ژن، ژیان، آزادی این است که جامعه را در مسیر تحول قرارداده و همه باید مدام روی آن بیاندیشند و بر آن تمرکز کنند. دیگر بعد از آغاز این جنبش، به همه یک وظیفه سپرده شده است. این جنبش همراه شده با افزایش جنگ جهانی سوم بصورت پراکنده در منطقه خاورمیانه. پس مشخص است که در کوران این جنگ، ایران هم گرفتار تلاطمهایی میشود. در این خروش منطقه خاورمیانه، جامعه ایران هم جنبش انقلابی خود را به جستجو برای یافتن نیروی اپوزیسیون پیشاهنگ و راهبر واداشته است. درواقع این جنش در انتظار یافتن فرماندهان و راهبران و پیشاهنگان خود است تا به اوج برسد. اتفاقا ضعف اپوزیسیون ایرانی در این است که قادر به پاسخگویی به این خواست جامعه و جنبش نیست. در شرق کردستان اما قضیه فرق میکند. وضعیت در هردو فوقالعاده است. همه چیز در حالت اضطراری قرارگرفته پس بدنبال فروکشکردن خیزشهای خیابانی، جنبش فروکش نکرده. جامعه در حال غلیان است و جنبوجوش اقشار و تودهها شعفآور است. روزانه چندین اعتراض دمکراتیک اقشار و اصناف شکل میگیرد. کارگران، بازنشستگان، زنان، زندانیان سیاسی، هنرمندان و روشنفکران از حوزه نقد گرفته تا اعلام موضع رادیکال فعالان و اقشار و اصناف، خواست جامعه برای تحول را میبینیم. پس نمیشود در خاورمیانه گرفتار جنگ جهانی سوم، ایرانی را تصور کنیم که نسبت به تحولات ساختاری خویش و جنبش خود بیتفاوت باشد. اتفاقا جنبش اجتماعی و انقلابی کنونی خلقهای ایران تحت شعار ژن، ژیان، آزادی چندلایه است. یک لایه در حوزه رسانه، یک لایه در حوزه روشنفکری، یک لایه در حوزه محیطزیست و نیز در حوزههای هنر، اصناف، اقشار، زنان، جوانان، دانشگاه و غیره بخوبی دیده میشوند. بنابراین غیرممکن است که یک الیت تندرو و افراطی در مرکز نظام حاکم قادر به جدال علیه چنین جامعهای باشد. به همین دلیل است که خشونت و سرکوب و اعدام از سوی زمامداران افزایش یافته است.
همه آنچه برزبان راندم نشان میدهد که در شرق کردستان جای پای کودار هم مستحکم است. اتفاقا سالها سازماندهی خلق و گسترش جنبش آگاهیبخش و آزادیخواه کودار بالاخره نتایجی امیدوار کننده دربرداشته. اینکه اولین افرادی که شعار «ژن، ژیان، آزادی» را سردادند متأثر از یک سازمان، جنبش شرق کردستان و یک اندیشه و فلسفه و پارادایم و یک ایدئولوژی رهاییبخش آن را اخذ نموده و آن را در بطن خیابان جسورانه فریاد زد، همان نتیجهبخشی است که بحث میکنم. اولین حرکتهای برحق کودار در شرق کردستان، «جنبش آگاهیبخشی» نام دارد که به دنبال آن، «جنبش سازماندهی» و «قیام» را با خود به ارمغان خواهد آورد. در همه این جنبشها هم دستاوردهایی حاصل شده هم ضعفهایی وجود دارد و هم موانع بسیارند. کودار فقط به افق پیروزی خیره است لذا موانع برایش بازدارنده نیستند. هنوز زود است که بگوییم کودار در شرق کردستان به چه چیزهایی خواهد رسید، زیرا مطابق برنامههایش بر سازماندهی خلق تمرکز دارد. افتوخیزهای کودار هم به افتوخیزهای جامعه تحولخواه در درون جنبش انقلابی گرهخورده است. کودار یک سیستم خاص جامعه است که همراه با آن بسوی اوج خیز برمیدارد و یا با فرازو نشیبها روبرو میشود. اینکه بطور کامل نتوانستهایم از فرصت جنبش انقلابی ژن، ژیان، آزادی برای سازماندهی خلق استفاده کنیم، صادقانه جای بسی خودانتقادی است. ما اگر میگوییم در پیشگاه خلقمان راستگو و شفاف هستیم، پس این خودانتقادی را با خلوص نیت انجام دادهایم. ما جنبش انتقاد و خودانتقادی هستیم، چون بزرگمان میکندو رشد میکنیم. در قبال جنبش ژن،ژیان، آزادی هم باید اینگونه باشیم. دستاوردهایی حاصل کردهایم ولی ضعفهایی هم داشتهایم. همینکه این ضعفها در حیطه استراتژیک و برنامه نیست، جای بسی رضایت است برای ما. پس باید از این پس ضعفهایمان در حیطه تاکتیک و نحوه عملکرد را برطرف سازیم. خلقمان نیز تاکنون چنین انتظاری از ما داشته. اصل موجودیت ما بر صداقت و راستی در پیشگاه خلقمان است. دستاورد و ضعف هم بصورت دیالکتیک و توأمان فراروی هر جنبش آزادیخواهی وجود دارد، پس مهم رفع ضعفها و ارتقای دستاوردها است.
– نقایص کودار در کار و فعالیتهای سال ۲۰۲۳ چه بود و برنامههای کودار برای سال ۲۰۲۴ در زمینههای سیاسی و سازماندهی دارای چه محتوایی است؟
فواد بریتان: در سال ۲۰۲۳ کودار با همه بخشهای عضو خود یعنی پژاک، نیروی مدافع شرق کردستان(یرک)، «نیروی مدافع زنان شرق کردستان(هپژ)، جمعیت جوانان و نیز «جامعه زنان آزاد شرق کردستان (کژار) یک سال فینال را پشت سر گذاشت. در جنار جنبش ژن، ژیان، آزادی که در این سال ادامه یافت و انتظاراتی از کودار میرفت، حملات دشمن به مواضع نیروی گریلا، ستون دیگر جنبش آزادیخواهی کردستان، یک بعد مهم دیگر قضیه برای کودار بود. لازم بود کودار با تمامی سازمانها و احزاب عضو خود این سال را در مقابل سیاستها و جنگ نسلکشانه دشمن پست سر بگذراند. با وجود حملات همهجانبه دشمن اما امروز ما کودار برسرپاییم و این سال به تنهایی یک فینال محسوب میشود که پشتسر گذاشتیم. دشمن خواست ما را کاملا نابود کند، اما شاید حملاتی انجام داد و رفقایی از گریلا شهید شدند، ولی مقتدرانه پابرجاییم و حتی به پیشرفتهایی هم رسیدهایم.
بالاخره در این سال هم جنبش انقلابی ژن،ژیان، آزادی دستاوردهای داشت و تحولاتی حاصل نمود، هم نیروی گریلای شرق کردستان هم مواضع خود را حفظ و به تحکیم پایگاهها و موقعیتهای خود دست زد. این برای خلقمان در شرق کردستان علیرغم حملات شدید دشمن، توطئهها، سرکوبها و خشونتها، یک دستاورد ارزشمند است. درست است که در حوزههای نظامی، سازماندهی خلق در شهر و روستا، در حوزههای زنان و جوانان و غیره ضعفهایی وجودارد و موانع دشمن بیرحمانه است، ما با وجود اینها، حفظ ایستار مستحکم کودار در شرق کردستان امیدوارکننده است. شاید از خیلی فرصتها بخوبی استفاده نکردهایم و موانع زیاد بود، اما مهم خودانتقادی نسبت به آن و گسترش مبارزه برای امروز و آینده است. خواست کودار در این زمینه هم از سوی دشمن قابل مهار نیست. هم خلق و هم گریلا چنین تصمیمی گرفتهاند لذا مهار ما غیرممکن است.
رفتار و عمل و سیاست ما در سالی که گذشت موجب مهار دشمن شد و متفاوت از همه احزاب شرق کردستان عمل کردیم. چون خط و نیروی ما متفاوت است. حتی ما در میان اپوزیسیون شرق کردستان موجب برداشتن گامهایی در راستای همگرایی احزاب و نیروها شدیم. همه اینها بیجهت و بدون عامل روی نداده و برنامههای آینده کودار را تعیین میکنند.
کودار برنامههایش را از پیش تعیین کرده و بر سازماندهی خلق در یک بعد تمرکز کرده و در بعد دیگر بر رشد سازمانی و تکوین حزبی احزاب و سازمانهای عضو خود از پژاک گرفته تا کژار و نیروی نظامی ی.ر.ک، اصرار دارد و با برنامه پیش میرود. وقتی آن نیروها یک گام بیشتر به جلو برداشتهاند و پایگاه مبارزه گریلا قویتر شده، این یک ارزش برای خلقمان است. کودار یک سیستم خلقی است و بر سازماندهی خلق کاملا تمرکز کرده. میکوشد بر ضعفها و نقایص فائق آید و در سال آینده مطابق نیازهای شرق کردستان و اوضاع و احوال ایران و خاورمیانه گامبردارد و سیاستها و برنامههای دیپلماتیک، گریلایی و اتحاد اینها را متفاوتتر تنظیم کند و پیشبرد دهد. یک وظیفه اصلی ما مطابق برنامه، پاسخگوبودن به خلقمان و سازماندهی خلقمحور در چارچوب نیازهای جنبش انقلابی ژن، ژیان، آزادی است.