امروزه سیر پیشرفت تفکر آپویی در کردستان، منطقه و جهان و نمود عینی این اندیشه بر کسی پوشیده نیست. نقش پیشاهنگی آپویی‌ها خصوصا زنان آپویی در تحولات دموکراتیک منطقه و فرامنطقه‌ای بارز و تعیین‌کننده است، بگونه‌ای که در توازتات قدرت منطقه‌ای تأثیرگذار بوده و خواهد بود.

«درک عمیق توطئه به فهم راستین حقیقت رهبر آپو و نقد علمی و عقلانی تاریخ خلقمان ادای دین به شهدای سوم اسفند است»

کُردها در طول تاریخ با وقایع سرنوشت‌ساز گوناگونی روبرو گردیده‌اند که گاها موجودیت آنها را با نابودی مواجه گردانیده است. یکی از مهمترین این رویدادها در صدسال اخیر توطئه بین‌المللی بر علیه رهبر آپو بوده است که هویت و موجودیت کُردها را با نابودی مواجه گردانید.

توطئه‌گران بر اساس رسیدن به اهداف پلید خویش با مشارکت و همدستی دولت‌های غاصب منطقه‌ای، استعمارگران جهانی و کُردهای مزدور توطئه را به اجرا در آوردند، بگونه‌ای که صددرصد به نتیجه دلخواه که بردگی تاریخی کُردهاست برسند. حمله‌ای همه‌جانبه و بی‌امان بر علیه کُرد آزاد شکل گرفت که با نابودی رهبر آپو کلید می‌خورد. نیروهای مداخل در توطئه، آمرین و عاملین و شرکا در نابودی بی‌چون و چرای  کُرد آزاد هم‌قسم شده و در اجرای نقشه شومشان، هیچ حد و مرزی نمی‌شناختند و حتی قوانین خودشان را هم بر اساس رسیدن به هدف زیر پاگذاشته و یا تغییر می‌دادند. از همکاری و همدستی در اجرای توطئه مطمئن بودند. از این رو کار را تمام شده و حصول نتیجه را قطعی فرض می‌کردند. شاید مشارکت بعضی‌ها در این توطئه ناشی از این قطعیت در اجرای نقشه و رسیدن به نتیجه باشد، اما ایستار تاریخی و صاحبداری جانانه کُردها و دوستانشان از رهبر آپو خواب و خیال توطئه‌گران را به تمامی بر باد داد، آنها را شوکه کرد و نقشه‌شان را نقش بر آب نمود. بگونه‌ای که بعضی از بانیان و مجریان اصلی اجرای توطئه به این حقیقت اعتراف کردند که بیانات مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه وقت آمریکا در این رابطه گواه مسئله است.

توطئه‌گران در محاسبه صاحبداری کُردها از رهبر آپو دچار اشتباه راهبردی شده بودند که این مسئله نتیجه توطئه را به تمامی تغییر داد و حتی می‌توان گفت کُردها را از خواب تاریخی بیدار کرد و مسیر زندگی‌شان را تغییر داد.

کُردها بطور کلی در این مرحله مسئولانه برخورد نموده و موضع‌گیری تاریخی انجام دادند که قابل‌تقدیر است، اما برخورد کُردهای شرق کردستان و تأثیر آن در شکست اجرای توطئه و سیر تحولات آینده نیازمند بررسی و شناخت ویژه است.

مشارکت جانانه کُردها در شرق کردستان در سراسر ایران که با قیام سوم اسفند ۱۳۷۷ و بذل جان‌های گرانبها به اوج رسید هم مسیر توطئه را تغییر داد و هم بذر سازماندهی کارا و بایسته‌ای را شکل داد که امروزه جنبش آپویی در شرق کردستان و ایران نام گرفته است. فلذا ما مدیون خون شهدا و زحمات بی‌شائبه خلقمان هستیم که بایسته است آنرا درک نموده و حقش را ادا نماییم.

بدون تردید مشارکت خلقمان در شرق کردستان در قیام سوم اسفند ۱۳۷۷ و صیانت از رهبر آپو از موجودیتمان محافظت نموده و ادامه مسیر رسیدن به آزادیمان را مهیا نمود. هر چند این اقدام دارای ارزش تاریخی و تعیین‌کننده است، اما کافی نیست چراکه توطئه همچنان و به انحاء مختلف ادامه دارد و توطئه‌گران مترصد فرصت هستند تا به هدف شومشان برسند. اسارت رهبر آپو و انزوای روز‌افزون در زندان انفرادی امرالی و هجوم همه‌جانبه دشمنان بر کُردها در کردستان و سراسر دنیا گویای تداوم توطئه توطئه‌گران است.

توطئه‌گران علل شکست مقطعی توطئه  و نقاط ضعف آنرا مورد ارزیابی قرارداده‌اند و امروزه با گستردگی افزونتری به میدان آمده‌اند. از این رو بر ماست که با هوشیاری بیشتری با مسایل برخورد کنیم.

امروزه سیر پیشرفت تفکر آپویی در کردستان، منطقه و جهان و نمود عینی این اندیشه بر کسی پوشیده نیست. نقش پیشاهنگی آپویی‌ها خصوصا زنان آپویی در تحولات دموکراتیک منطقه و فرامنطقه‌ای بارز و تعیین‌کننده است، بگونه‌ای که در توازتات قدرت منطقه‌ای تأثیرگذار بوده و خواهد بود. این مسایل با وضعیت و سرنوشت کُردها و خلق‌های تحت ستم منطقه ارتباط ماهوی دارد و برای ما کُردهای شرق کردستان با تحولات اسفند سال ۱۳۷۷ و شکل‌گیری حوادث بعد از آن تا امروز ارتباط ناگسستنی دارد که باید به درستی آنرا دریافته و مورد نقد و بررسی قراردهیم. هرچند حصول این دستاوردها برای ما بدیلهای ارزشمندی درپی داشته است و افتخاریست در زندگی‌مان، اما نمود عینی این تأثیرات در شکل‌گیری مسایل، دشمنان را عصبانی‌تر نموده و خطراتشان را نسبت به گذشته صدچندان نموده است. لازم است این خطرات را دریابیم و با درایت و کاردانی و مشارکت سازنده و مسئولانه، آنها را نقش بر آب نماییم که آن هم با درک عمیق توطئه، فهم راستین حقیقت رهبر آپو و نقد علمی و عقلانی تاریخ خلقمان میسر می‌گردد.