خلقهایهای ایران و روژهلات کوردستان با برخی ویژگیهای خود
در ایران و روژهلات کوردستان علیرغم آنکه فرهنگی غنی و قدیمی و روشنفکری وجود دارد، اما سیاست ذوب، اضمحلال و تفرقهافکنی توسط رژیم جمهوری اسلامی ایران اجرا میشود.
در ایران و روژهلات کوردستان علیرغم آنکه فرهنگی غنی و قدیمی و روشنفکری وجود دارد، اما سیاست ذوب، اضمحلال و تفرقهافکنی توسط رژیم جمهوری اسلامی ایران اجرا میشود.
در ایران ملیتها و باورها و عقاید غنی وجود دارد و چون بیشتر این ملیتها و ادیان و باورها با هم زندگی میکنند، به همین دلیل یکی از مناطقی که میتواند به آسانی در آن پروژهی ملت دمکراتیک پیاده شود، ایران است. اگر سیستمی دمکراتیک درست شود، آنگاه خلقها به زبان مادری و اراده خود زندگی خواهند کرد و همین سبب میشود، ایران به یکی از قدرتمندترین کشورهای خاورمیانه تبدیل شود. اما ماهیت استبدادی رژیم ایران اجازه نمیدهد و علیه هویتهای اتنیکی خلقهای کورد و بلوچ و عرب، سیاست ذوب و آسمیلاسیون را به کار میگیرد.
همزمان خشونت علیه زنان را به کار میگیرد و میخواهد ارادهی زنان را از بین ببرد. ملیتها و ادیانی در ایران وجود دارند، که این شرایط را نپذیرفته و با آن مقابله میکنند. در ایران چندین ملیت مانند کورد، فارس، بلوچ، آذری، گیلک، مازنی، تالش، ارمنی و یهودی وجود دارد. هر کدام از این خلقها برای مدتی طولانی با سیاستهای حکومت مقابله کرده و فشار و تحمیل را نپذیرفتند. خلقهای گیلک و مازنی و تالش در زمان خود مقاومت بزرگی انجام دادند. امروز نیز خلقهای کورد و بلوچ و عرب خواستار حقوق ملی خود هستند و احزاب و سازمانهای فعالی دارند.
کوردها بیشتر از همهی ملیتها سازمانیافته هستند
خلقی که بیشتر از همهی خلقها به صورت سازمان یافته علیه رژیم مبارزه میکند، خلق کورد است. اما متاسفانه خلق کورد که در دورهای مقاومت و مقابله بزرگی از خود نشان میدادند و انقلابیون بزرگی داشتند، امروزه بخش بزرگی از آنها را ساکت کرده و بخشی تحت تاثیر سیاست ذوب و آسمیلاسیون دولت قرار گرفته و حتی گروهی خود را فارس میدانند.
تالشیها نیز مانند خلق بلوچ تقسیم شدهاند. سیاست ذوب تاثیر بسیار بزرگی بر این خلق برجای گذاشته و بیشتر آنها به زبان فارسی صحبت میکنند. تعداد بلوچها در افغانستان و پاکستان زیاد است و بیشتر آنها در کشورهای افغانستان و پاکستان و ایران زندگی میکنند. عربها نیز بیشتر ساکن احواز هستند، یعنی بیشتر در مناطق جنوب غرب ایران و کنارههای خلیج زندگی میکنند.
در ایران خلق آذری نیز زندگی میکنند. آنها در زمان خود مقاومت بزرگی انجام دادند. اما دولت ترکیه در تلاش است، تا آذریها را به سمت خود بکشد. چون مذهب بیشتر آذریهای ایران شیعه است، دولت ایران آذریها را به خود نزدیک میکند. ترکیه برای نزدیک کردن آذریها به خود از احساسات ملی استفاده میکند و میخواهد از این راه آنها را به سمت خود بکشد. سازمان یافتگی سیاسی خلق آذری در ایران ضعیف است. یکی دیگر از خلقهای ایران ارمنیها هستند. مدت طولانی است که ارمنیها تحرکات و تلاش جدی برای رسیدن به حقوق خود انجام نداده و بسیار تضعیف شدهاند.
رژیم سیاست تجزیه و گسستگی را به کار میگیرد
ایران از لحاظ ادیان و مذاهب بسیار غنی است. ایران دارای ادیان و مذاهبی مانند شیعه و سنی، زرتشتی، مسیحی، یارسان و بهایی است.
منطقهی روژهلات کوردستان در میان هر چهار بخش کوردستان، از لحاظ منابع زمینی و زیرزمینی بسیار ثروتمند است. از لحاظ عقاید و فرهنگ و ادبیات نیز بخشی بسیار غنی است. مردم روژهلات کوردستان به لهجههای هورامی، سورانی، لری، کلهری، کرمانجی و لکی صحبت میکنند. اما رژیم ایران از این غنا در چهارچوب سیاست تقسیم و تفرقهاندازی میان کوردها استفاده میکند. در راستای همین سیاست، هورامیها و لرها را کورد نمیداند و میخواهد این فکر را بر مردم نیز تحمیل کند. از زمانهای قدیم این سیاست در مقابل لرها اجرا شده و به همین دلیل بخشی از آنها خود را همان چیزی میدانند که حکومت بر آنها تحمیل کرده است.
کوردها همیشه مقاومت کردند
در ایران بیشتر از همهی خلقها، کوردها علیه رژیم مقاومت و مقابله کردهاند. کوردها در ایران و در میان خلقهای روژهلات کوردستان با عنوان جنگاور و مبارز شناخته میشوند. مقاومت سمکوی شکاک، مقاومت قاضی محمد تا دکتر عبدالرحمن قاسملو و دکتر صادق شرفکندی و مبارزات پیشمرگههای حدک و کومله و کاک فواد مصطفی سلطانی و اخیرا نیز مقاومت حزب حیات آزاد کوردستان پژاک نمونهی واضح و آشکار این مقاومت و مبارزات خلق روژهلات کوردستان است. در شهرهای کرماشان، سنه، مریوان، سقز، بوکان و اورمیه مقاومتهای بزرگی صورت گرفته است. امروزه رژیم ایران این شهرها را به شدت هدف قرار داده است. شهر کرماشان که به شهر کلهر و یارسانیها شناخته میشود، بزرگترین شهر روژهلات کوردستان است. در کرماشان هم سنی و هم شیعه وجود دارند. در این استان هنوز فرهنگ عشیرهای وجود دارد.
یکی از ویژگیهای مهم روژهلات کوردستان این است که از لحاظ ادب و فرهنگ و زبان و هنر و ورزش بسیار پیشرفته است. یکی از مناطق کوردی که زبان کوردی در آن قدرتمند است، روژهلات کوردستان میباشد. کوردها در مهاباد و لرستان مانند عشیره و در هورامان نیز مانند طایفه خود را سازماندهی کردهاند. در لرستان فرهنگ عشیرهای وجود دارد. لرها به مقابله و مقاومت مشهور هستند. زنان لر در هنر جنگ و رزم با دشمنان کارامد هستند و خلق لر به دامداری و کشاورزی مشغول هستند.