زمستان ۹٨ مرکز آمار ایران نرخ بیکاری را رقم ۱۰.۶ درصد اعلام کرد، رقمی که سبب تعجب کارشناسان شد. بر اساس رقم اعلام شده در مرکز آمار نرخ بیکاری کاهش یافته بود که با توجه به رکود و رشد منفی اقتصادی با واقعیت نمی‌خواند.
بر اساس گزارش مرکز آمار نرخ بیکاری در زمستان ۹٨ حدود ۱۰.۶ درصد اعلام شد که نسبت به زمستان ۹۷ حدود ۱.۷ درصد کاهش داشت و این در حالیست که آمار دولتی رشد اقتصادی را منفی ۷ درصد اعلام کرده‌اند.
در این شرایط مرکز پژوهشهای مجلس با ارائه ی گزارشی پرده از علت این کاهش رقم بیکاری برداشته و نرخ واقعی بیکاری را ۳ درصد بالاتر از نرخ اعلام شده توسط مرکز آمار اعلام کرد و گفت، ۲۷.۹ درصد از بیکاران زمستان سال ۹۷ در یکسال بعد "به دلیل دلسرد شدن از یافتن شغل از بازار کار خارج شده‌اند".
بر اساس این گزارش تعدادی نزدیک به ۳۰ درصد بیکاران زمستان ۹۷ به دلیل دلسرد شدن از یافتن کار و شغل از بازار کار خارج شده‌اند و همین امر دلیل کاهشی شدن نرخ بیکاری بوده است.
گزارش مجلس تعداد بیکاران در زمستان ۹۷ را سه میلیون و ۲۷۰ هزار نفر اعلام کرد. تنها کمی بیش از یک سوم از جمعیت بیکاران یعنی ۳۵.۱ در فاصله یک‌ساله تا زمستان ۹٨ موفق به یافتن شغل شدند. نزدیک به همین رقم و حتی کمی بیشتر یعنی ۳۶.٨ درصد همچنان بیکار ماندند و مابقی نیز از یافتن شغل دلسرد و از بازار کار خارج شدند.
بر اساس این گزارش اگر این افراد دلسرد شده از بازار کار خارج نمی‌شدند نرخ بیکاری به جای رقم ۱۰.۶ اعلام شده توسط مرکز آمار ۱۳.۶ درصد یعنی ۳ درصد بیشتر می‌بود.
همچنین در فاصله ی زمستان ۹۷ تا زمستان ۹٨ حداقل ٨٨۵ هزار شاغل شغل خود را از دست دادند که وضعیت زنان حتی بدتر هم بود و زنان تنها در یک فصل۱۵۰ هزار شغل را از دست دادند. در زمستان ۹٨ نرخ بیکاری زنان دو برابر مردان بود.
این شاخص برای زنان ۱۷.۲ درصد در برابر ۹.۲ درصد برای مردان است. نسبت اشتغال مردان هم ۶۳ درصد یعنی حدود ۵ برابر بیشتر از زنان ۱۲.۷ درصد برآورد شد. نرخ مشارکت اقتصادی زنان ۱۵.۳ نیز ,۴.۵ برابر کمتر از مردان ۶۹.۴ بود.
خلاصه گزارش مرکز پژوهشهای مجلس به شرح زیر می‌باشد:
در فاصله زمستان ۹۷ تا زمستان ۹۸ بیش از ۸۸۵ هزار شاغل کار خود را از دست دادند.
بیکاری برای زنان بیشتر بود و تنها در یک فصل نزدیک به ۱۵۰ هزار زن بیکار شدند.
کمی بیش از یک سوم از جمعیت بیکاران یعنی ۳۵.۱ درصد موفق به یافتن شغل شدند.
۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از شاغلان در کارگاه‌های ۱ تا ۴ نفر مشغول به کار‌ند، ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر هم در کارگاه‌های ۵ تا ۹ نفر.
حدود ۶۰ درصد شاغلان در "مشاغل غیررسمی" بدون بیمه مشغول به کار بودند.
۲۷.۹ درصد از بیکاران به دلیل دلسرد شدن از یافتن شغل از بازار کار خارج شده‌اند.
اشتغال ۶۵ درصد در کارگاه‌های کمتر از ۵ نفر
کارگاه‌های زیر ۵ نفر از شمول قانون کار خارج‌اند و شاغلان این بخش بیشتر از دیگران در خطر از دست دادن شغل یا سرکوب مزدی قرار دارند. برپایه این گزارش ۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از شاغلان در کارگاه‌های ۱ تا ۴ نفر مشغول به کار بودند، ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر هم در کارگاه‌های ۵ تا ۹ نفر.
وضعیت اشتغال و بیکاری از زمستان ۹٨ به بعد بسیار بدتر از گذشته شد.
در این زمان به دلیل شیوع ویروس کرونا بسیاری از مشاغل کار خود را از دست داده و خانه نشین شدند و این در حالی بود که بیشتر این افراد دارای بیمه هم نیستند.کارگران بدون بیمه و قرار داد پس از شیوع کرونا بدون داشتن هیچ درآمدی خانه نشین شده اند.
مرکز پژوهشهای مجلس پیشتر هم در یک گزارش پیش‌بینی کرده بود شمار بیکاران در سال جاری ۲.۷ میلیون تا ۶.۲ میلیون نفر افزایش یابد.
