بدران چیا کورد معاون ریاست مشترک مجلس خودمدیریتی شمال-شرق سوریه در جریان گفتگویی با خبرگزاری هاوار اعلام کرد که حکومت دمشق با ذهنیت خود به مانعی برای گفتگوها تبدیل و گفتگوها را با بن‌بست مواجه کرده است.
بدران چیا کورد خاطرنشان ساخت که هدف دولت اشغالگر ترک از حمله به روژآوا نیز نه تنها عین عیسی بلکه کوبانی، منبج و جزیره بوده و حمله به این مناطق نیز در دستور کار آنان قرار دارد. در رابطه با ممانعت و ایستادگی در مقابل حملات دولت اشغالگر ترک نیز چیا کورد از تمامی آحاد خلق کورد درخواست نمود که تمامی پیش‌بینی‌ها و تدابیر لازم را اتخاذ کرده و با حمایت از نیروهای سوریه دمکراتیک مبارزه را گسترش دهند.
چیا کورد با اشاره به اهمیت ثبات و آرامش در مناطق شمال-شرق سوریه نیز اظهار داشت: مناطق ما به عنوان مراکز مبارزه علیه داعش، ترور و مرکز جنگ جهانی سوم شناخته شده است. در صورتیکه ثبات و آرامش این منطاق از میان برود، نیروهای تروریست از این وضعیت سود گرفته و خود را سازماندهی می‌کنند. چیا کورد در رابطه با مقاومت در عین عیسی نیز اظهار داشت: هیچگونه همپیمانی‌ای با روسیه در خصوص تحویل دادن عین عیسی با حکومت شام صورت نگرفته است و ما چنین توافقی را قبول نمی‌کنیم. ما چنین مسئله‌ای را قبول نمی‌کنیم و چنین گامی را صحیح نمی‌دانیم. عین عیسی تحت مدیریت خودمدیریتی و نیروهای حفاظتی سوریه دمکراتیک باقی خواهد ماند.
هاوار: در سال ۲۰۲۰ در مناطق شمال-شرق سوریه دولت‌های ناظر در این منطقه چه نقشی ایفا کردند؟ خصوصا نقش روسیه را در ایجاد تعادل چگونه ارزیابی می‌کنید؟
چیا کورد: نخست سال جدید را تبریک عرض می‌کنم. امیدواریم که سال جدید به سال صلح، ثبات و اعتلای مبارزه علیه اشغالگری تبدیل شود. سال گذشته مشکلات فراوانی خصوصا در داخل سوریه روی دادند. تا کنون این مسائل و مشکلات بدون دستیابی به راه حلی باقی مانده‌اند و وارد سال جدید شده‌اند. اینکه در سال جدید این مسائل و مشکلات تا چه حد حل شوند موضوع بحث و بررسی است. تلاش‌های فراوانی نیز از سوی گروه‌های مختلف در جریان است که جنگ در سوریه متوقف شده و ثبات و صلح در منطقه ایجاد شود. تلاش‌های روسیه از طریق کمیته نگارش قانون اساسی به عنوان برآمد کنفرانس سوچی و نشستهای ژنو تا کنون به هیچ نتیجه‌ای ختم نشده‌اند. پیش‌بینی می‌شود که بایدن با در دست گرفتن امور، سیاست‌های آمریکا در رابطه با فرایند گفتگوهای راه حل در داخل سوریه مشخص شوند. برای پیشبرد گفتگو و دیالوگ‌ها تلاش‌های جدیدی آغاز شده‌اند. صورت‌بندی موجود باید پشت سر گذاشته شود و وضعیت و آرایش نیروها مجددا مورد توجه قرار گیرد.، بازیگران جدید وارد فرایند دیالوگ و دستیابی به راه حل شوند. در این باره خصوصا روسیه در سوریه از تاثیر بسزا و قدرتمندی برخوردار است. ما می‌گوییم که بدون روسیه مسائل و مشکلات سوریه حل و فصل نمی‌شوند اما روسیه نیز به تنهایی نمی‌تواند این مسائل و مشکلات را حل کند. زیرا مسئله سوریه به مسئله‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شده است. بسیاری از کشورهای منطقه‌ای مانند ترکیه، ایران و کشورهای عربی، کشورهای بزرکی مانند آمریکا و اروپا در رابطه با فرایند دیالوگ و دستیابی به راه حل از تاثیر فراوانی برخوردار هستند. احتمال دارد که بین کشورهای تاثیرگذار مانند امریکا و روسیه و ترکیه مباحث جدیدی در رابطه با سوریه آغاز شود تا بتوانند وضعیت کنونی سوریه را مجددا ارزیابی کرده و بر اساس تغییرات کنونی، فرایند جدیدی را آغاز کنند.
هاوار: روسیه از چه تاثیری در سطح منطقه برخوردار است؟
چیا کورد: روسیه در مناطق خودمدیریتی تاثیرگذار است. خصوصا در عفرین، شهبا، حلب و اخیرا در منطقه منبج، کوبانی و تا بخشی از جزیر تاثیرگذار بوده است. خصوصا که بعد از حمله به سریکانی و گری سپی در نتیجه توافق بین نیروهای سوریه دمکراتیک و روسیه و حکومت دمشق، به منظور ممانعت از گسترش دامنه تجاوزات ارتش ترک، از نیروهای روسیه درخواست کمک شد تا در مقابل حملات دولت ترک موضع بگیرند. از این طریق روسیه تلاش می‌کند تا بیش از پیش تاثیر خود را گسترش دهد. روسیه خواهان حاکمیت در حوزه‌های اداری، اقتصادی، منابع اقتصادی است. در داخل سوریه، سیاست‌های روسیه بر این اساس ادامه یافته و از طرف دیگر تلاش می‌کند تا نیروهای ائتلاف آمریکایی را از منطقه اخراج کند. این منطقه، منطقه تسویه حساب آمریکا و روسیه شده است. به همین دلیل است که مشکلات این منطقه به مکشلات بسیار پیچیده‌ای تبدیل شده و سریعا قابل حل نیستند. بسیاری از دولت‌های دیگر می‌خواهند که در این منطقه اختلافات و حساب‌های خود را تسویه کنند. از همه می‌خواهیم که نباید سرزمین ما را به میدانی برای تسویه حساب‌های خود تبدیل کنند. از تمامی گروه‌ها می‌خواهیم که از حضور خود برای دستیابی به راه حل و ثبات منطقه استفاده کنند. در این منطقه اگر تنشی صورت گیرد، اگر اختلافات گسترش پیدا کنند، باعث احیای تروریسم در منطقه و سازماندهی مجدد آن می‌شود. زیرا منطقه ما مرکز مبارزه علیه داعش و ترور و مرکز جنگ جهانی سوم شناخته می‌شود. در صورتیکه این مناطق دچار بی‌ثباتی شوند، باعث می‌شود که نیروهای تروریست از این وضعیت بهره‌برداری کرده و خود را مجددا سازماندهی کنند.
هاوار: چرا روسیه حریم هوایی مناطق شمال-شرق سوریه را برای آنکارا باز می‌کند؟
چیا کورد: اطلاع دارید که مسائل مشترک عدیده‌ای بین دولت‌های ترکیه و روسیه وجود دارد. این دو از نقاط اشتراک و افتراق بسیاری برخوردارند. در رابطه با لیبی، قره‌باخ این دو کشور از اختلافاتی برخوردارند. اکنون روسیه می‌خواهد که تمامی خاک سوریه تحت کنترل حکومت دمشق قرار گرفته و از این طریق بر قدرت خود بیفزاید. به همین دلیل روسیه مسیر دیگری را در پیش دارد. در برخی از مناطق جنگ می‌کند، مثلا در ادلب، علیه گروه‌های تبهکار جنگیده و آنها را ناگزیر به عقب‌نشینی کرد تا نیروهای رژیم بتوانند در این منطقه مستقر شوند. در رابطه با منطقه خودمدیریتی نیز روسیه از این روش استفاده نکرده و با نیروهای سوریه دمکراتیک برخوردی نداشته است. در این رابطه مسیر دیگری را در پیش گرفته است؛ چون نیروهای سوریه دمکراتیک و خودمدیریتی ترکیه را به عنوان مشکلی اساسی می‌بینند، روسیه نیز از این وضعیت بهره‌برداری کرده و ان را مورد استفاده قرار می دهد. تلاش می‌کند ما را با آن بترساند، اراده ما را درهم بشکند و نیروهای سوریه دمکراتیک و خودمدیریتی را ناچار به اخراج از این مناطق کند. با چنین رویکردی همواره دست به شانتاژ می‌زند، می‌خواهد که در این منطقه با این رویکرد خود به قدرت تبدیل شود.
در اشغال عفرین روسیه واقعا مقصر و مسئول بود. در این رابطه بین روسیه و دولت ترک معامله‌ای صورت گرفت. همانگونه که عفرین را در مقابل غوطه و نقاط اطراف دمشق با ترکیه معاوضه کردند تا این گروه‌ها را از این مناطق خارج کرده و عفرین در اختیار دولت ترک قرار داده شود. برای روسیه و حکومت دمشق حفظ شهر دمشق اهمیت دارد. حفاظت از دمشق به معنای احیای حکومت سوریه و بازگرداندن رسمیت به آن است. تهدیدهایی که علیه دمشق در جریان بودند با معامله روسیه و دمشق در خصوص عفرین رفع و باعث شد که حکومت بعث بار دیگر زنده شود.
هاوار: بین حکومت دمشق و خودمدیریتی گفتگوهایی انجام شد. آیا رژیم دمشق در این گفتگوها جدیتی به خرج داد یا مسکو نیروی اصلی آن بود؟
چیا کورد: برای آغاز گفتگوهای جدی و واقعی بین خودمدیریتی و حکومت دمشق، لازم است که پروژه‌ای برای راه حل و نیروهایی نظارت وجود داشته باشند تا بتوانند در این باره ایفای نقش کرده و اجازه بدهند که گفتگوها به نتیجه‌ای منجر شود. زیرا حکومت دمشق از پروژه‌ای سیاسی برای دیالوگ جهت حل و فصل مسائل برخوردار نیست. همزمان ذهنیت دولت دمشق، ذهنیتی نژادپرستانه، و معطوف به گذشته است که هیچ کس را نمی‌پذیرد. تا کنون نیز اظهارات و تلاش‌های آنان برای بازگشت به وضعیت پیشین بوده و درصدد قدرتگیری مجدد خود بوده‌اند. در این باره روسیه چندین بار ابتکار عمل‌هایی را ارائه داده است و اظهار داشته است که می‌خواهد به عنوان یک میانجی بین خودمدیریتی و حکومت دمشق عمل نماید تا توافقی صورت گیرد. اما تمامی این تلاش‌ها بدون نتیجه باقی مانده‌اند. علت نیز این بوده است که حکومت دمشق با ذهنیت خود راه را بر دیالوگ‌ها بسته و آخرین بار نیز در ژنو مشخص شد که حکومت دمشق اماده گفتگو با هیج کس نیست. روسیه نیز از هیچ پروژه و ایستاری برای دستیابی و پیشبرد گفتگوها برخوردار نبوده است. به همین دلیل در ابن باره هیچ فشاری را بر حکومت دمشق جهت پیشبرد دیالوگ وارد نمی‌کند. نیروهای دیگری در این میان وجود دارند که بر روسیه تاثیر گذاری دارند، ترکیه و ایران این دو نیروی تاثیرگذار بر روسیه هستند. زیرا ترکیه و ایران نیز نمی‌خواهند که بین خودمدیریتی و دمشق گفتگوهایی صورت بگیرند. به همین دلیل است که روسیه نمی‌خواهد از طریق نقشی که دارد منافع خود را دچار خطر نماید. مشکلات به این دلیل هستند. کشورهای قدرتمند در کوردستان، ترکیه، ایران میز مانع از پیشبرد گفتگوها با دمشق بوده مانع از هرگونه راه حلی بوده و فکر و سیاست و ذهنیت همگی آنها شبیه به هم است. در مجموع هدف آنها از میان رفتن خودمدیریتی و پایمال کردن حقوق خلق کورد و در درجه نخست، همزیستی در منطقه است.
هاوار: آیا روسیه حقیقتا خواهان سیستم خودمدیریتی در شمال-شرق سوریه است یا خیر؟
چیا کورد: اینکه روسیه در قبال خودمدیریتی چه سیاستی را در پیش گرفته باشد به درستی معلوم نیست. آن را نمی‌پذیرد، اما مستقیما نیز اعلام نمی‌کند که باید از میان برداشته شود. در بسیاری از دیدارها و بحث‌های صورت گرفته اعلام کرده‌اند که در صورتیکه ما و حکومت دمشق در رابطه با خودمدیریتی، اتونومی و فدراسیون به توافقی دست پیدا کنیم، ما نیز نتیجه ان را می‌پذیریم و در آن دخالتی نمی‌کنیم. اما واقعیت اینست که نمی‌خواهند این منطقه در ابعاد نظامی، سیاسی و اداری و اقتصادی به صورت خودمدیریتی اداره شوند. نگرش روسیه به مناطق ما و خصوصا کوردستان، نهایتا خودمدیریتی فرهنگی است. غیر از این مورد سیاست روسیه نسبت به ما چیزی در چنته ندارد.
هاوار: از بحران موجود روسیه چه منافعی دارد یا به چه منافعی دست پیدا می‌کند؟ احتمال دارد که سیاست روسیه در سال ۲۰۲۱ به چه شکلی باشد؟
چیا کورد: لازم است که روسیه با جدیت در منطقه به اشغالگری دولت ترک خاتمه دهد. اقدامات و موارد نقض حقوق که از سوی گروه‌های تبهکار در مناطق اشغال شده صورت می‌گیرند، باید خاتمه پیدا کند. تا زمانیکه گروه‌های تبهکار در منطقه حضور داشته باشند، تا زمانیکه اشغالگری در بخش‌های مختلف سوریه وجود داشته باشد، امکان ندارد که آرامش و ثبات راه حل دست یافتنی باشد. لازم است که روسیه پروژه‌ای جدی برای دستیابی به راه حل و گفت‌وگو را طراحی کند. در صورتیکه روسیه دست به چنین اقدامی بزند، و به عنوان ناظر نقش مهمی را در گفتگوها برعهده بگیرد، می‌تواند گامی مهم برای دستیابی به راه حل باشد. می‌تواند فرصت‌های بسیار مهمی را برای ایجاد ثبات در سوریه ایجاد کند. روسیه با سیاست‌های کنونی خود تلاش می‌کند گروه‌هایی را با استفاده از گروهای دیگر ترسانده و به معامله دست می‌زند، سیاست روسیه کوتاه مدت بوده و اقدام علیه نیروهای دیگر است، به همین دلیل تنش‌های هر چه بیشتر گسترش یافته و این مسئله نیز در راستای ثبات و صلح قرار ندارد.
گروه‌های تبهکار در ادلب برای همه تهدید به شمار می‌روند. اکنون این گروه‌ها وارد سریکانی، عفرین و گری سپی شده‌اند. همین چند روز قبل گروه حراس‌الدین که در لیست گروه‌های تروریستی قرار داشته و مستقیما دستورات خود را از میت می‌گیرند، دست به حمله‌ای انتحاری علیه نیروهای روسی در عین عیسی زدند. این رویکرد جدیدی است. به همین دلیل خطر متوجه روسیه نیز بوده و باید مبارزه علیه گروه‌های تروریستی را به صورت جدی مورد توجه قرار دهد و مرحله حل مسائل و مشکلات را آغاز کند.
هاوار: این حمله انتحاری چه پیامی داشت؟
چیا کورد: روسیه علیه این گروه‌های تروریستی در ادلب دست به حمله زده است. در این مناطق پیش از این مین‌هایی کاشته و علیه سربازان روسی منفجر شده بود. امروز هم گروه‌های تبهکار در سریکانی و گری سپی و در عین عیسی علیه روسیه دست به فعالیت می‌زنند. همه می‌پرسند که گروه‌های تبهکار چگونه به این منطقه رسیده‌اند؟ بدون گمان این گروه‌ها از طریق مناطق اشغال شده توسط ترکیه به این منطقه رسیده‌اند. ممکن است دولت ترک در این رابطه دست داشته باشد و بخواهد در مسئله عین عیسی بر روسیه فشار وارد کند. یا شاید دولت ترک درصدد باشد این گروه‌های تبهکار را به دست نیروهای روسیه نابود کند. در هر صورت این حمله پیام جدیدی برای روسیه داشته است.
هاوار: حملات اشغالگرانه در مناطق شمال-شرق سوریه همچنان ادامه دارند. عین عیسی با حملات سنگینی مواجه است. در روزهای اخیر به منظور ممانعت از حمله گروه‌های تبهکار و دولت ترک، توافقی بین نیروهای سوریه و نیروهای روسیه و سوریه دمکراتیک شکل گرفت. در نتیجه آن سه نقطه بازرسی و نظارت مشترک ایجاد شدند. ما علیرغم این اقدام حملات متوقف نشدند. عین عیسی در برنامه‌های اشغالگران چه اهمیتی دارد؟
چیاکورد: ما آشکار می‌گوییم که برنامه‌های دولت ترک برای اشغال مناطق شمال-شرق سوریه آماده و در حال اجرا هستند. همیشه این موضوع را بررسی میکنیم و عنوان کرده‌ایم که برای اشغالگری دولت ترک فقط منتظر فرصت است. دولت ترک به منظور کسب چراغ سبز روسیه و امریکا، در ابعاد سیاسی، دیپلماتیک و نظامی به فعالیت دست زده و تا زمینه را برای اشغالگری مهیا کند. به این منظور نیز ما به عنوان ساکنان شمال-شرق سوریه همیشه نسبت به این حملات هوشیاری داشته‌ایم و مبارزه میکنیم. اشغالگران همیشه به محض کسب فرصت برنامه‌های خود را عملی می‌کنند. به همین دلیل همیشه تبهکاران و دولت ترک تلاش می‌کنند تا عین عیسی و روستاهای اطراف آن را به اشغال دراوردند. در بخش‌های مختلف، به آهستگی خود را گسترش داده و مسئله را رسانه‌ای نمی‌کنند تا فشار افکار عمومی بر ان‌ها ایجاد نشود. از روز توافق آتش‌بس تا کنون دولت ترک این توافق را نقض کرده است.
عین عیسی از جهات بسیاری استراتژیک است. عین عیسی یک مرکز اداری، سیاسی برای خودمدیریتی بود. یعنی یک نماد برای خودمدیریتی به شمار می‌رود. با اشغال ان شهر می‌خواهند بگویند که ما مرکز خودمدیریتی را اشغال کرده و به پروژه کوردها خاتمه دادیم. عین عیسی در بعد جغرافیایی نیز استراتژیک است. زیرا شهرهای حلب، حسکه، دیرالزور و کوبانی را به هم وصل کرده و در مسیرشاهراه بین‌المللی قرار داشته و از بعد بازرگانی نیز اهمیت دارد. به همین دلیل است که می‌خواهند راه ارتباطی بین منطقه جزیر و کوبانی و منبج را قطع کنند. بدون شک اگر حمله گسترش پیدا کند به این شهر محدود نخواهد ماند. از عفرین آغاز کردند و در سریکانی و گری سپی آن را ادامه دادند و اکنون هم تلاش می‌کنند عین عیسی را اشغال کنند. هدف اشغالگری گسترده است و با عین عیسی خاتمه پیدا نمی‌کند. کوبانی، منبج، جزیر در دستور کار اشغالگری قرار گرفته است. به همین دلیل باید به خوبی محاسبه شود و بر این اساس تمامی تدابیر لازم اتخاذ شوند که اشغالگری ادامه پیدا نکند.
هاوار: روسیه بر نیروهای سوریه دمکراتیک فشار وارد می‌کند که منطقه عین عیسی به نیروهای حکومت سوریه تسلیم شود. روسیه در عین عیسی چه سیاستی را دنبال می‌کند؟ آیا در این رابطه پیشرفت‌های جدیدی وجود دارد؟
چیاکورد: ما هیچگونه توافقی را در رابطه با عین عسی با روسیه صورت نداده‌ایم و هیچگونه توافقی را در این رابطه نپذیرفته‌ایم. چنین مسئله‌ای را قبول نکرده و آن را صحیح نمی‌دانیم. عین عیسی تحت مدیریت نیروهای سوریه دمکراتیک و خودمدیریتی باقی می‌ماند. در مقابل حملات نیز ایستادگی می‌کند. در هر صورت نیروهای سوریه دمکراتیک مقاومت می‌کنند و از شهر دفاع می‌کنند. امکان ندارد که شهر به نیروهای دمشق تحویل داده شود. برای دستیابی به راه حل نیز این مسئله آلترناتیف نیست. صحیح اینست که روسیه مسئولیت خود را در این رابطه به جا آورده و بر اساس توافق آتش بس بین آنها و ترکیه بر ترکیه فشار وارد کند. از این طریق است که دولت ترک اراده روسیه را به رسمیت نشناخته و دولت روسیه را خوار و خفیف می‌کند. به همین دلیل لازم است که روسیه در این باره موضعگیری کند. براساس قتلعام و اشغالگری کورد و کوردستان، هیچ توافقی را با طرف‌های دیگر قبول نمی‌کنیم.
هاوار: دولت ترک اخیرا برخی از مراکز نظارت خود را در ادلب تخلیه کرده است، سیاستمداران منطقه این وضعیت را با حمله به عین عیسی پیوند می‌زنند و می‌گویند که روسیه در مقابل ادلب، در مناطق شمال-شرق سوریه امتیاز داده است. شما این مسئله را چگونه می‌بینید؟
چیاکورد: این تحلیل نمی‌تواند چندان اشتباه باشد. ترکیه نقاط نظارت خود را در مناطق تحت کنترل سوریه تخلیه کرده است. این مسئله تحت فشار روسیه صورت گرفته است. در ادلب دولت ترک عقب نشینی می‌کند. و این برای سیاست‌های ترکیه به منزله شکست به حساب می‌آید. احتمال دارد که دولت ترک شکست خود را در ادلب مخفی کرده و در عین عیسی دست به حمله بزند تا بتواند راه خود را از این منطقه به درون ترکیه باز کرده و بر سر گروه‌های تروریست وابسته به خود و اپوزیسیون سوریه معامله کند. احتمال دارد که بین روسیه و ترکیه چنین توافقی ایجاد شود. اگر روسیه اشغال برخی از مناطق شمال-شرق سوریه را نادیده بگیرد، معلوم نیست که روسیه چه منافعی را در این باره بدست می‌آورد، به همین دلیل لازم است که روسیه این مسئله را به دقت ارزیابی کند. زیرا دولت ترک عضو ناتو بوده و در مقابل روسیه تقویت می‌شود. اکنون روسیه به این مناطق مشغول می‌شود که چگونه ترکیه را از ادلب خارج کند. اجازه دادن به اشغالگری به هیچ وجه در راستای منافع روسیه نبوده و به همین دلیل نباید اجازه بدهند که این مناطق به اشغال ترکیه درآید.
هاوار: جو بایدن در ۲۰ ژانویه قدرت را در دست می‌گیرد. در مقطع کنونی که گفته می‌شود خلا روی داده است، دولت ترک می‌خواهد دست به اشغالگری بزند. در رابطه با موضع و روحیه خلق روژآوا چه می‌گویید؟
چیا کورد: دولت ترک برای حمله بویژه در این دوره تلاش می‌کند. آنها اطلاع دارند که سیاست امریکا در رابطه با این منطقه کاملا شفاف نیست. اگر دولت ترک دست به چنین حمله‌ای بزند، از آن به عنوان فرصتی برای خود استفاده می‌کند. همزمان روسیه نیز می‌خواهد که از زمان به نفع خود بهترین استفاده را ببرد. باید به این مسئله واقف باشیم که آمریکا و روسیه در راستای منافع خود حرکت می‌کنند. حفط منافع خودشان را در اولویت قرار می‌دهند. باید به تمامی بر نیرو و قدرت خود اتکا داشته باشیم. از این طریق باید خود را آماده کنیم و موضعگیری کنیم. از مقاومت کوبانی کاملا معلوم شد که چگونه موضع امریکا می‌تواند تغییر داده شود و در نتیجه آن بود که آمریکا از مقاومت کوبانی حمایت نمود. ما به عنوان بخشی از خلق و هم به عنوان رهبری منطقه شمال-شرق سوریه، می‌دانیم که نیروی ما دلیل پیروزی استراتژیک ماست. باید تمامی عناصر و ومولفه‌های شمال-شرق سوریه از نیروهای خود حمایت به عمل اورده و سرزمین و شکوه خود را حفظ کنند. خارج از آن، اگر منتظر همکاری و حمایت هر گروهی برآییم، امکان ندارد که به پیروزی دست پیدا کنیم.
