بیش از ۲۵ سال است که رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در زندان امرالی بسر میبرد و اکنون ۳ سال است که تحت شرایط انزوای تحمیلی دشواری قرار دارد. حق ملاقات با وکلا و خانواده از او سلب شده است و در طول این ۳ سال هیچ آگاهی از رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان کسب نشده است. در مقابل این انزوال تحمیلی، نهادهای مرتبط و بخصوص کمیته منع شکنجه اروپا (سیپیتی) سکوت کردهاند.
کمیسیون حقوقدانان بینالمللی و پروفسور حقوق بینالملل در دانشکده حقوق دانشگاه ژنو، مارکو ساسولی ارزیابیهای خود را از جنبه حقوقی انزوای تحمیلی امرالی و وضعیت زندانیان پرونده پکک را با خبرگزاری فرات (ANF) به اشتراک گذاشت.
مارکو ساسولی توجهها را به اینکه جنگ میان دولت ترکیه و حزب کارگران کوردستان (پکک) و خلق کورد جنگی بینالمللی نیست جلب کرد و گفت: «ترکیه عضو پروتکل ۱ پیمان ژنو نیست. ماده ۴ پروتکل ۱ ژنو میگوید که مبارزه یک خلق برای تعیین سرنوشت خویش جنگی بینالمللی محسوب میشود. اما بدلیل اینکه ترکیه مفاد این پیمان را امضا نکرده است به این ماده هم وابسته نیست. به همین دلیل من بیان کردم که جنگ میان دولت ترکیه و پکک و خلق کورد جنگی بینالمللی نیست. در جنگی که بینالمللی نباشد وضعیت اسیرهای جنگی نیز وجود نخواهد داشت. این مورد اگر مورد قبول هم واقع شود نیز لازم است دیگر هرکسی حتی اگر در این جنگ جای نگرفته نیز برخود مناسبی با وی انجام گیرد، شکنجه نشود و از حق ملاقات با خانواده خود برخوردار باشد. بدلیل وضعیت حاکم بر ترکیه این وضعیت یک جنگ مسلحانه بینالمللی نیست و طبق حقوق بینالمللی زندانیان پکک از حقوق وضعیت اسیر جنگی برخوردار نیستند. باید حقوق بشر اساس گرفته شود و این نیز بدان معنی است که همه زندانیان باید از حقوق خود بهرهمند باشند.
«مسئولیت این مسئله با وزیران شورای اروپا است»
ساسولی اشاره کرد او انزوای امرالی را علیه پیمان حقوق بشر اروپا میداند و گفت: «انزوای امرالی همانگونه که دادگاه حقوق بشر اروپا DMME بیان میدارد، نقض حقوق انسانی است. بدلیل اینکه نقض حقوق انسانی محکومان در همان حال انزوای DMME است. همچنین حق زندانیان است که با خانواده و وکلای خود ملاقات کنند. در واقع قبل از این مسائل هم دادگاه حقوق بشر برخی نقضهای حقوقی در ارتباط با جناب اوجالان را تشخیص داده بود. اما شورای اروپا صاحب ارتشی نیست که آن را به ترکیه اعزام کند. به همین دلیل اگر ترکیه طبق این تصمیمات عمل نکند، حول سیستم شورای اروپا مسئول تصمیمگیری برعهده کمیته وزیران میباشد.»
«اروپا در برابر تهدیدات ایستادگی نمیکند»
مارکو ساسولی گفت بدلیل واقعیت مهاجران، ترکیه اروپا را تهدید میکند و اروپا نیز در مقابل این امر ایستادگی نمیکند. وی همچنین بیان کرد: «واقعیت اینست که بسیاری از کشورها به ترکیه نیاز دارند. بدلیل اینکه ترکیه اروپا را تهدید به فرستادن ۲ میلیون مهاجر سوری میکند. این مورد را بارها بیان کردهاند. همچنین دولتهایی که میخواهند حقوق بشر را مورد حفاظت قرار دهند نیز در مقابل این تهدیدات دولت ترکیه سکوت میکنند. این نیز بدان دلیل است که ترکیه میگوید اگر شما از ما زیاو انتقاد کنید، ما دریاها را خواهیم گشود و برای پناهجویان راه را هموار خواهیم کرد تا به اروپا بیایند. این یعنی ترکیه در چارچوب وضعیتی غیرقانونی اروپا را تهدید میکند. با چیزی که نقض حقوق بشر است اروپا را تهدید میکند. اروپا هم در مقابل این تهدیدات ایستادگی نمیکند.»
«این انزوا شکنجه است»
مارکو ساسولی گفت که انزوای امرالی بر طبق دادگاه حقوق بشر اروپا نقض حقوق بشر است و گفت: «انزوای امرالی مستقیما یک شکنجه است. همانگونه که میدانید دادگاه سوئیس مدتی قبل درباره یکی از اعضای فراکسیون ارتش سرخ آلمان تصمیم گرفته بود که فرد مذکور به تمامی تحت انزوای تحمیلی قرار گیرد. اما دادگاه حقوق بشر این تصمیم را گرفت که این خود نوعی شکنجه است و یک تصمیم غیر انسانی میباشد. کوتاه سخن اینکه وضعیت در امرالی یک عملکرد غیرانسانی است و از سوی دادگاه حقوق بشر ممنوع اعلام شده است.»
«سیپیتی این حق را دارد که هر موقع بخواهد میتواند به امرالی برود»
ساسولی در پایان سخنان خود توجهها را به وضعیت کمیته منع شکنجه اروپا (سیپیتی) در مقابل امرالی معطوف داشت و گفت: «سیپیتی این حق را دارد که هر موقع بخواهد میتواند به امرالی برود. قبلا هم به امرالی رفته و سپس نیز برای ترکیه یک گزارش آماده کرده بود. اگر دولت قبول کند، سیپیتی میتواند این گزارش را با افکار عمومی به اشتراک بگذارد. به مثابه یک قائده لازم است که تمام دولتها انتشار این گزارش را تایید کنند. اما معلوم است ترکیه آن را تایید نکرده و نپذیرفته است که آخرین گزارش سیپیتی در ارتباط با دیدارش از امرالی برای افکار عمومی آشکار شود.»