جنبشی که به پیشاهنگی رهبر خلق کرد عبدالله اوجالان و بنام حزب کارگران کردستان، ظهور پیدا کرد نتیجه بخش ترین حرکت در تاریخ کردستان بوده است . پ.ک.ک نه تنها خلق کرد بلکه قادر بوده دیگر خلق های خاورمیانه را نیز تحت تأثیر قرار دهد و به یک بازیگر اصلی در منطقه مبدل شود.
اما این جنبش از همان ابتدا با موارد متعددی از دسیسه گری ها روبرو بوده و حتی موجودیت خود را در پاسخ به توطئه قتل یکی از کادرهای پیشگام خود بنام " حقی قرار " اعلام کرده است .
حکومت ترکیه در سالهای دهه نود میلادی پس از آنکه با بکار گرفتن تمامی ظرفیت های خود قادر به غلبه بر انقلابیون کرد نشد به قدرتهای جهانی و بویژه امریکا و اسرائیل پناه برد تا حمایت آنها در نبرد با حزب کارگران کردستان را جلب کند.
هرچند در سالهای دهه هشتاد میلادی نیز امریکا به طور مستمر و بر اساس ماده پنج پیمان آتلانتیک شمالی موسوم به ناتو حامی ترکیه بود اما اینبار آنکارا در پی آن بود که ایالات متحده امریکا مستقیما رهبر حزب کارگران کردستان عبدالله اوجالان را هدف قرار دهد.
ترکیه دیگر در خلال سالهای ١٩٩٦ تا ١٩٩٨ مستقیما رهبری جنبش را هدف گرفته بود و مقامات ترک صراحتا می گفتند تا زمان بقای اوجالان امکان نابودی جنبش کردی وجود ندارد چرا که وی از شخصیتی برخوردار است که در هر شرایطی کادرهای جدید آموزش می دهد و ساختار جنبش را استحکام می بخشد.
ترکیه در روز ششم ماه می سال ١٩٩٦ محل سکونت رهبر خلق کرد عبدالله اوجالان در دمشق را هدف یک حمله انفجاری قرار داد اما این انفجار تنها منجر به خسارات مالی شد.این حمله زنگ خطری برای اوجالان بود که دیگر هدف حملات مستقیم است .
در سال ١٩٩٧ نیز یک پیمان استراتژیک نظامی امنیتی میان ترکیه و اسرائیل منعقد شد که بخشی از آن شامل دشمنی با آزادیخواهان کرد بود .در این چارچوب فشارها بر سوریه که در آنزمان میزبان اوجالان بود بالا گرفت .
در روز شانزدهم سپتامبر سال ١٩٩٨ آتیلا آتش فرمانده کل وقت ارتش ترکیه طی سخنانی در شهرستان ریحانلی آشکارا سوریه را تهدید کرد و گفت اگر سوریه اوجالان را از کشورش اخراج نکند ارتش به سوریه حمله می کند .
چنین تهدیدی در حالی بود که حزب کارگران کردستان در روز یکم سپتامبر همان سال برای ایجاد فرصتی در راستای حل مسالمت آمیز مسئله کرد برای سومین بار بصورت یکجانبه اعلام آتش بس کرده بود .
در اواخر فصل تابستان سال ١٩٩٨ نیروهای دریایی امریکا و انگلیس با همکاری ترکیه یک مانور نظامی گسترده در دریای سفید انجام دادند که ناظران سیاسی در آنزمان این مانور را تهدیدی آشکار علیه سوریه قلمداد کردند .
در این مدت همچنین روابط دیپلماتیک برای کاهش تنش ها میان ترکیه و سوریه در جریان بود که بعدها مشخص شد بخشی از این تماس ها برای اعمال فشار بیشتر بر سوریه بود تا به میزبانی از اوجالان پایان دهد .
درست در برهه ای که یک جنگ منطقه ای گسترده در شرف وقوع بود رهبر خلق کرد برای جلوگیری از آتش جنگ تصمیم گرفت سوریه را ترک کند و راه کشورهای اروپایی را در پیش بگیرد.
اوجالان که پیش از ترک سوریه به گزینەهای ممکن در منطقه فکر کرده بود می گوید اگر در ايران میبودم شايد می توانستم اتفاقي استراتژيک را رقم زنم. البته در اين رابطه به ايران هم چندان اعتمادی نداشتم. موضعگيريهای سنتی شان نظیر جنايات عليه سمکو، قاسملو و توطئههایی از اين قبيل، خيانت هارپاگوس به پادشاه ماد آستياگ، مرا از اين کار بازمیداشت.
اوجالان در روز نهم اکتبر سال ١٩٩٨ سوریه را به مقصد یونان ترک نمود. از آنروز به بعد توطئه بین الدولی علیه کردها که رهبری آنرا را نشانه رفته بود وارد دور تازه ای شد .
سفر رهبر خلق کرد به اروپا همراه با افزایش تلاش ها برای چاره یابی سیاسی مسئله کرد بود اما پس از آنکه یونان به وعده هایی که داده بود پشت کرد اوجالان ناچار شد پس از سفر به روسیه راه ایتالیا را در پیش بگیرد و وارد رم پایتخت این کشور شد .
کردهای ساکن کشورهای اروپایی به محض اطلاع از ورود اوجالان به ایتالیا به سوی رم سرازیر شدند و حضوری تاریخی در رم به نمایش گذاشتند.
ماسیمو دالما نخست وزیر وقت ایتالیا تلاش می کرد برای بحرانی که پس از ورود اوجالان به اروپا بالا گرفته بود راه چاره ای بیابد اما نهایتا در نتیجه فشارهای امریکا ، انگلیس و ترکیه ، رهبر خلق کرد به اجبار شهر رم را نیز ترک کرد و مجددا به روسیه و از آنجا به یونان بازگشت .
دولتمداران وقت یونان به اوجالان قول داده بودند که برای انتقال وی به افریقای جنوبی یاری رسان باشند اما به مانند بار اول که تعهدشان را زیر پا گذاشته بودند اینبار نیز طبق مسئولیتی که در طرح توطئه داشتند از اوجالان پشتیبانی نکردند و نتیجه این شد که در روز پانزدهم فوریه سال ١٩٩٩ نیروهای دستگاه اطلاعاتی امریکا و اسرائیل، اوجالان را در کشور کنیا ربودند و وی را به تیم اطلاتی ترکیه موسوم به سازمان میت تحویل دادند .
با پخش خبر عملیات ربودن و تحویل اوجالان به ترکیه ، کردها در تمامی بخش های کردستان و جای جای جهان دست به اعتراضات خیابانی زدند . سطح اعتراضات مردمی چنان وسیع بود که مادلین آلبرایت وزیر خارجه وقت امریکا در یک کنفرانس خبری اعلام کرد آنها از میزان پایگاه اجتماعی گسترده اوجالان مطلع نبوده اند .
همچنین در مدت میان نهم اکتبر ١٩٩٨ تا پانزدهم فوریه ١٩٩٩ که مرحله آغاز خروج اوجالان از سوریه تا ربودن و تحویل وی به ترکیه را در بر می گرفت دهها شهروند کرد در مجموعه اعتراضاتی خود را به آتش کشیدند و جانشان را از دست دادند . کردها از این طریق به حلقه ای از آتش دورادور رهبری شان مبدل شدند . این شیوه اعتراض تا زمانی ادامه داشت که اوجالان با ارسال پیامی از زندان جزیره امرالی از حامیان خود خواست از این نوع اقدامات پرهیز کنند.
اوجالان در دوران امرالی بر خلاف پیشبینی ها، موضعی بزرگ منشانه از خود نشان داد و ضمن دفاع از مواضع آزادیخواهانه خویش، مردمش را دعوت به بردباری کرد تا از جنگی خونین میان کردها و ترکها جلوگیری کند، اوجالان می دانست اگر اراده کند پ.ک.ک و کردها ترکیه را در بحرانی سخت فرو می برند.
اوجالان در دو جلد از مجموعه دفاعیات خود تحت نام " از دولت کاهنی سومر بسوی تمدن دمکراتیک" تمامی جوانب پنهان توطئه گری انجام گرفته و نیروهای سهیم در آن را آشکار نمود و اعلام کرد برای بی ثمر کردن طرح توطئه ای که هدفش افروختن جنگی پایان ناپذیر میان خلق های کرد و ترک است باید بر میزان تلاش ها برای اعمال دمکراسی در جمهوری ترکیه و حل مسئله کرد بصورت صلح جویانه اضافه کرد .
در همین راستا و به پیشنهاد رهبر خلق کرد ، جنبش آزادیخواه کردستان چندین بار آتش بس اعلام کرد . اوجالان همچنین پس از اتمام نگارش مجموعه دفاعیاتش که در چندین جلد کتاب منتشر شدند، نقشه راهی برای حل مسئله کرد به ترکیه ارائه داد و زمینه ساز فرایندی شد که فرایند صلح نام گرفته و از سال 2013 تاکنون علیرغم موانعی که دارد ادامه داشته است.
پر واضح و آشکار است که هدف توطئه گری پانزدهم فوریه سال ٩٩ در هم شکستن اراده ملت کرد بود اما در سایه مقاومتی که انجام گرفت نه تنها این توطئه سر نگرفت بلکه حالا کردها و جنبش آزادیخواهی و رهبری شان بیش از هر زمانی در موقعیتی توانمند قرار دارند و این حقیقت را برای مخاطبان خود قطعی کرده اند که حل مسئله کرد امری گریز ناپذیر است .
شانزدهمین سالگرد توطئه گری پانزدهم فوریه در حالیست که کردها صراحتا اعلام کرده اند بدون آزادی رهبرشان و حل مسئله کرد از طرق دمکراتیک راضی نمی شوند .