عضو شورای حزب آزادی زنان کوردستان (پاژک) روناهی سرحد در برنامه‌ی "خوبون" ژن تی وی شرکت کرد. وی در رابطه با موضوع ژنئولوژی، پاسخ پرسش‎های روزنامه‌نگار آرژین بایسال را داد.

- هدف علم ژنئولوژی چیست؟

ژنئولوژی علم سوسیولوژی زن است. اما پروسه‎ای وجود دارد که این مسئله را معرفی کرد. به همین ‎دلیل ابتدا به رهبر آپو که این موضوع را به وجود آورد و به جهانیان تقدیم کرد و به موضوعی جهانی تبدیل نمود، سلام و درود می‎فرستم. همزمان یاد شهیدان لیلا آگری، هلین گاره و هوال مالدا را که به طور مستقیم در این مبارزه شرکت داشتند و در آن را در امور و مبارزات روژاوا ادامه دادند، گرامی‎ می‎دارم و در وجود این سه رفیق انقلابی که در این مبارزات شرکت کردند و خواستند به پاسخی برای این مبارزات تبدیل شوند، سلام و درود می‎فرستم. با به وجود آمدن ژنئولوژی، رهبری به ویژه بر اساس تحقیقات مربوط به زنان، به این مسئله پرداخت. وقتی در رابطه با رهبری، تاسیس حزب کارگران کوردستان و راهپیمایی برای انقلاب کوردستان صحبت می‎کنیم، به آسانی دیده می‎شود که با انقلاب زنان، از نو این تاریخ را بازنویسی کرده‌اند. به ویژه در روش‎های رهبری؛ زن، مرد، جامعه، شخصیت‎ها، ارزش‎های مثبت و منفی همه آشکار شدەاند‎. شیوەی‎ زندگی، شیوەی‎ تفکر مانند مستند کردن ایدئولوژیک، برای حزبی بودن نامیدە‎ شد. اما در اساس این مضامین فقط برای کادر و یا جنگاوران این حزب نبود. ممکن است اینگونه نشان داده شده باشد، اما تحقیقات در علوم اجتماعی به صورتی بسیار دقیق انجام شد. به ویژه از سال ۸۷ به بعد در مورد موضوع زن تعمیق بسیاری صورت گرفت. همچنین در رابطه با موضوع‎های اراد ه‎ی زنان، آگاهی و هوشیاری جنسی، علاقه‎ی جنسی، مبارزات جنسی، موضوع‎هایی مانند "جدایی"، "تغییر مرد"، "آزادسازی بی‌پایان"، ژنئولوژی بدون این موضوع‎ها به صورت فوری درست نمی‎شد. ایجاد هر چیزی به مدت زمان نیاز دارد. بعضی چیز‎ها به صورت دسته جمعی درست می‎شوند، زمانی یکدیگر را کامل می‎کنند، به چیز دیگری تغییر می‎یابند. اگر از این لحاظ موضوع را بررسی کرده و همچنین در دفاعیه آتن دقت کنیم، در هم ه‎ی دفاعیات، رهبری در رابطه با تغییر پارادایم صحبت می‎کند. اگر به قبل از دفاعیه آتن نیز برگردیم، ممکن است به طور کامل اسم آن پارادایم نبوده باشد. در کنگره پنجم حزب کارگران کوردستان، بررسی‎های جدی در رابطه با پراکتیک سوسیالیسم، در رابطه با پراکتیک مبارزات، ملیت‎ها و در رابطه با حقیقت مبارزات زنان، مبارزات طبقاتی درست شده بود. در حقیقت گزارشاتی که رهبری به کنگره ارائه کرده بود، بالاتر از برنامه سازی نظامی‎ و سیاسی بود.

همه این‎ها در دفاعیات به پارادایم تبدیل شدند. در همه دفاعیات (آتن، اورفا، دادگاه حقوق بشر اروپا، دفاع از یک خلق، سوسیولوژی آزاد، ارزیابی سرمایه داری، تمدن دموکراتیک و دفاعیه ۵ و غیره) ما همه این دفاعیات را به عنوان مضمون ژنئولوژی می‎دانیم. ژنئولوژی علم زن است. چرا به علم زن نیاز بود؟ هنوز هم معرفی زنان یک نیاز است. از لحاظ علمی‎، فلسفی، دین و متولوژی در معرفی زنان تفکری بسیار بد وجود دارد. چرا زنان در چنین شرایطی برده و یا اسیر هستند؟ برای آنکه دوباره خود را نجات دهد و از نو هویت زن را تعیین نماید، به علمی‎ اجتماعی نیاز است. ژنئولوژی هر چقدر که قتل عام زنان را روشن نماید، به همان اندازه درک قتل عام جامعه نیز افزایش پیدا می‎کند. هم از این لحاظ نیاز به تحقیق وجود دارد و هم آنکه اگر زنان فقط به عنوان قربانی و ستم دیده نشان داده شوند، این حقیقت ندارد. زنان علی‎رغم همه حملات و قتل‌عام‎ها نیز در همه‎ی مراحل تاریخی نقش داشته اند. اما چه زمانی این مسئله بیشتر نشان داده شده است؟ علوم پوزیتیویست و سوسیولوژی می‎گویند، فرهنگ خداوندی وجود داشته، اما بی‌معنی بوده است. یعنی به صورت ابتدایی، شیوه ای کلان بوده است. آن مرحله چه چیزی را بنیاد نهاد، در مورد آن صحبت نمی‎کنند. از روی آن می‎پرند و در مورد آن صحبتی نمی‎کنند. همه تاریخ را از سومری‎ها آغاز می‎کنند. باید دوره سومر را به عنوان دوره آغاز خرابکاری‎ها خاطرنشان کرد. این ارزش تا الان هم مقاومت می‎کند. همانطور که فرهنگ خداوندی انقلاب جامعه را به وجود آورد. هدف ژنئولوژی نیز این است که زمینه را برای انقلاب دوم زنان فراهم کند. فرهنگ نیولتیک و کشاورزی بر اساس قرن ۲۱، بر اساس این دوره ای که ما در آن زندگی می‎کنیم، بر اساس گذراندن هم ه‎ی موانع فکری، زمانی که رهبری در مورد سوسیولوژی آزادی نوشت و در اختیار ما قرار گرفت و زمانی که آن را مطالعه کردیم، همه قالب‎ها و چهارچوب‎های داخل ذهنمان به ‎یکباره خراب شد.

بله مانند پرونده‎ی آزادی زن، مبارزات جنسی اساسی قدرتمند بود. اما برخی بررسی‎های عمیق‎ترو دقیقتر به وجود آمد. زمانی که علم زن ژنئولوژی به وجود آمد، گفت و گو را آغاز کردیم. زمانی که این دفاعیه به دست ما رسید، آن شب دفاعیه فقط یک نسخه بود. ما آن را میان خود تقسیم کردیم و با دست آن را بازنویسی کردیم. ما اندیشه ‎های جدیدی یافتیم و در حقیقت مانند زندگی دوباره است. علم بسیار به مبارزات متصل است. علم پوزیتیویست خرابکاری‎های بسیاری در مبارزات جنبش‎های زنانه انجام داده است. تئوری‎هایی که ما آن‎‎ها را پیش می‎بریم، بر روی انسان‎‎های عادی تاثیر می‎گذارند. آن‎‎ها همچنین بر روی انقلابیون و همه تاثیر می‎گذارند. به همین‎دلیل ژنئولوژی هم علم زندگیست و هم علم زن است. علم زندگی مشترک است. علم آزادی تاکنون بدون زن بود و در داخل آن زن وجود نداشت.

- ممکن است به آموزش و یادگیری نیز نیاز داشته باشیم. چون علوم کنونی بسیار خارج از جامعه هستند. بسیار هیراشیک و به صورت پله‌بندی در دست چند مرد قرار دارند.

آن زمان که رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در مورد مبحث ژنئولوژی صحبت کرد، شما با مشکل و دشواری مواجه نشدید؟ چون تغییر در آموزش بسیار دشوار است. یعنی اجتماعی کردن و اختصاص علم به زندگی چگونه ممکن است؟ از این لحاظ با دشواری مواجه نشدید؟ اینکه در مورد ژنئولوژی چه چیزی گفته می‎شود و یا چه چیز‎هایی در مورد آن نوشته می‎شوند، مقداری به دنبال آن‎‎ها جستجو کردیم. برخی آن را به عنوان فمنیسم کوردی معرفی می‎کردند و یا برخی آن را با فمنیسم مقایسه می‎کردند. همه با فرهنگ نیولتیک موافق نیستند. ژنئولوژی یک علم جدید است. برای آنکه مانند یک علم خود را نشان دهد، هنوز زمان و مبارزات بسیاری لازم است، اما آغاز شده است. به عنوان یک آکادمی‎ نیز تحت فشار مرد‎ها قرار دارد. یعنی برای آنکه در هم ه‎ی زمینه ‎ها برای خود می‎دانی باز کند، زیر فشار است و در دشواری قرار دارد. در می‎ان ما دشواری وجود نداشت. برعکس با خوشحالی بسیار از آن استقبال کردیم. در همهی آکادمی‎‎ها در می‎ان سازمان همه می‎خواهند درس ژنئولوژی را یاد بگیرند. کادر‎های مرد نیز می‎خواهند درس ژنئولوژی را بیاموزند. همه‌ی این‎ها تدریس می‎شود. به جامعه کوردی نگاه کردیم. در آنجا نیز به اندازه‎ی جنبش‎های زنان که سازماندهی شدەاند‎، درس‎های ژنئولوژی به زنان و به همه جامعه تدریس می‎شود. ما نتایج آن را زیر نظر داریم. بهره‌‎های آن نیز منتشر شده است. در پلتفرم آزاد، زن و مرد با هم هستند. چرا به گرمی‎ از آن استقبال شد؟ چون همه خود را در آن می‎دیدند. علم از جامعه دور نیست. علم باید در می‎ان جامعه باشد و با انسان‎‎ها برخورد داشته باشد. اگر تو نتوانی این کار را انجام دهی و کاری کنی که تو را درک کنند، آن زمان فاصله ایجاد می‎شود. همانطور که طبقه‌ی بالا دست، علم را به مالکیت خود درآورده اند و علم و حکومت را به عنوان یک نیرو به کار می‎برند و جامعه را به شیوه ای که انگار نادان هستند، اداره می‎کنند. یعنی در نهایت برخوردی طبقاتی انجام می‎گیرد. پیشبرد علم زن، چرخش و انقلابی فکری ایجاد می‎کند. این ویرانگری ۵ هزار ساله قالب تفکر اشتباهی درست کرده است. تا در این رابطه تحقیق نشود، فکر و اندیشهی درست جایگزین نمی‎شود. اما این شیوەی‎ تفکر انسآن‎‎ها چگونه درست شده است؟ به عنوان مثال، متولوژی و افسانه شناسی، بسیار به خوبی در مورد زنان صحبت نمی‎کند. تجاوز‎ها علیه ارزش‎های زنان و روش‎های مردانه به صورت متولوژیک نشان داده شده است. در این مسئله ‎یک حقیقت پنهان وجود دارد.

- می‎توانیم بگوییم متولوژی مانند عینک تاریخ است؟ به وسیله‌ی آن درک می‎کنیم که در تاریخ چه چیزی وجود داشته است؟

بله این داستان‎‎ها خود به خود بوجود نیامده‌اند. حقیقتی پنهان هستند. انسان‎‎ها برای مدتی طولانی به شیوەی‎ متولوژی فکر و زندگی کرده اند. حتی از لحاظ دینی نیز تاثیر خود را گذاشته است. حتی انسان می‎تواند امروزه نیز آن‎‎ها را به کار بگیرد. بسیار طولانی شده و قالب‎های بسیاری درست شده است. حتی امروز هم اینگونه است. همه چیز مانند گفته‌ی "الهی" معرفی شد و اینگونه آن را نشان دادند. آن‎‎ها مانع هرگونه بررسی و جستجویی شدند. به فلسفه نیز نگاه کنیم. شیوەی‎ تفکر فلسفه نیز، زن را بسیار کوچک کرد. زن انسان است یا نه؟ زن کمتر از انسان است. زن کم عقل است. این‎ها همه از راه فلسفه درست شدند. یعنی فلسفه نیز نقش منفی بازی کرد. این هم نیاز به درست کردن دارد. چون متولوژی آیین و فلسفه برجسته نیستند. آن‎‎ها خود را از علم جدا کردند. اما علم نیز همه چیز را به صورت پوزیتیویستی در دست گرفت. یعنی اگر وجود داشته باشد، اگر آن را ببینم بررسی می‎شود. بدون آنکه تاریخ آن اهمی‎تی داشته باشد. علم پوزیتیویست نیز زن را مانند یک ابژه دانسته و هیچ ارزشی برای زن قائل نیست، تا در مورد آن بررسی و تفحص کند.

- راه و روش‎های ژنئولوژی برای رسیدن به حقیقت کدامند؟

ژنئولوژی در مورد هر چهار بخش اندیشه به بررسی می‎ پردازد. البته ژنئولوژی با فلسفه ارتباط دارد. یعنی آن‎‎هایی که فلسفه را در زمینه‎های بدی به کار گرفته اند، فیلسوف‎ها بودند. اما آیا هدف فلسفه چیست؟ از لحاظ فکری و روحی جستجو به دنبال حقیقت و رسیدن به حقیقت است. یعنی ارتباط آن با ژنئولوژی و سوسیولوژی مهم است. اما آشکار نمودن فیلسوف‎هایی که از راه آن‎‎ها تفکر جامعه شکل گرفت، لازم است. یعنی ما چهار شیوەی‎ علم را اساس قرار داده ایم. ما اشتبا‎هات و حقایق را از هم جدا کرده‌ایم. حقایق را برای خود میراثی ریشه ای قرار داده ایم و این بسیار مهم است. در اینجا برخوردی پارادایمی مهم است. هر علمی‎ به یک پارادایم تکیه می‎کند. اینکه گفته می‎شود علم بیطرف است درست نیست. علم بیطرف نیست. علم تاکنون طرفدار حاکمان بوده است. زمانی که موضوع انسان است، با فکر خود آن را بررسی می‎کند. به ویژه از راه علوم اجتماعی با فکر خود آن را بررسی می‎کند. آن پارادایمی که راه را برای ژنئولوژی باز می‎کند پارادایم "دمکراتیک، اکولوژیک و آزادی زن است". ژنئولوژی مانند موجود بودن، زن را اساس قرار داده و به آن می‎پردازد. به همین‎دلیل علم زن است. جامعه‌ی اخلاقی - سیاسی چگونه می‎تواند زنده باشد؟ آیا خود به خود زنده می‎شود؟ خیر. هر چقدر زن زنده باشد، در سطح خداوند‎ها مقدس دیده می‎شدند و در تاریخ نقش اول را بر عهده داشتند. انقلاب فکری را به میان آوردند. اکنون از نو به انقلاب دوم نیاز است.

- ارتباط ژنئولوژی با سوسیولوژی آزادی چگونه است؟

ژنئولوژی خود سوسیولوژی و جامعه شناسی است. اما زن را در مرکز قرار می‎دهد و همه چیز اعم از اقتصاد و اکولوژی را ارزیابی می‎کند. واژه ‎های به کار گرفته شد ه‎ی دموکراسی، سیاست و همه چیز در میان زنان فقط از راه ژنولوژی از نو جایگزین می‎‌شود. البته سوسیولوژی خود در اصل یک علم اصلی و پایه است. همه‌ی علوم به سوسیولوژی تکیه می‎کنند. نه فقط ما بلکه افراد آکادمیک نیز همین ‎را می‎گویند. چون به جامعه می‎پردازد. آن‎‎هایی که مبارزات ژنئولوژی را پیش می‎برند، این مسئله را بیشتر در نظر می‎گیرند. ما نیز به عنوان حزب آزادی زنان کوردستان این کار را می‎کنیم. در میان ایدئولوژی و سوسیولوژی فاصله ای باقی نمانده است. در قرن ۲۰ همه می‎گفتند، دور‌ه‎ی ایدئولوژی‎ها به پایان رسیده است. رهبری نیز گفت "فاصله میان سوسیولوژی و ایدئولوژی کم شده است" . یعنی اولی همه چیز را انکار می‎کند. اما ایدئولوژی کاربردی است. رهبری نیز می‎گوید" هر تفکر خود را بدون سوسیولوژی پیش ببرد نمی‎تواند موفق شود و نمی‎تواند به اهدافش برسد". البته ممکن است در برنامه ‎های تو اساس و تاکیدات تو وجود داشته باشند، اما برای آنکه زیر نام سوسیالیسم یا آزادی به دوگم تبدیل نشود، باید در مرحله جدید این‎ها را در نظر بگیری و به آن‎‎ها بپردازی. در رابطه با آن‎‎ها تحقیق کن و خط مبارزات خود را مشخص کن. پیشرفت ژنئولوژی هم مانند ایدئولوژی و هم مانند پراکتیک و هم مانند سیاست به حزب آزادی زنان کوردستان (پاژک) نیرو می‎بخشد. البته ژنئولوژی منافع زن، آزادی زن و زندگی را اساس قرار می‎دهد. ما نیز بر اساس تفکر آزادی زن دست به کار شدیم و اکنون نیز مبارزاتمان را بر این اساس انجام می‎دهیم. می‎گویند، ما هم ه‎ی می‎راث مبارزات زنان جهان را برای خود اساس قرار می‎دهیم. البته زنان آکادمیک، نویسنده و فیلسوف هم وجود دارند. آن‎‎ها نیز تئوری فمنیسم را بسیار تقویت کردند و این هم برای ما و هم برای ژنئولوژی اساس است.

- می‎توانیم این گونه بگوییم، برای آنکه در زمینه‌‎های علمی‎، نو شدن به وجود بیاید به دیدگاهی ژنئولوژیکی نیاز است. چه در زمینه سوسیولوژی، آرکولوژی و همچنین بخش‎های سلامت، در ریاضیات و در همه چیز به دیدگاه ژنئولوژیک نیاز است. اگر چیزی باقی مانده بفرمایید.

بله هدف ژنئولوژی حل مسائل قرن ۲۱ است. در قرن ۲۱ در هر جایی فریاد زنان، جنبش‌های زنان وجود دارد. تا حد خشونت، جنگ جهانی سوم انجام می‎شود. زنان چه چیزی را برای خود هدف قرار می‎دهند؟ آیا حقیقتاً فرصت و توانایی انقلاب زنان وجود دارد یا نه؟ البته ژنئولوژی در مورد همه این‎ها صحبت می‎کند. ما می‎توانیم به عنوان حزب آزادی زنان کوردستان در یک برنامه‌‎ی دیگر به موضوع ‎های قرن ۲۱ چه به ما می‎گوید، فرصت‎های انقلاب وجود دارند یا خیر، بپردازیم. بدون شک ژنئولوژی پاسخ همه این‎ها را می‎دهد. اما ما می‎توانیم به عنوان یک حزب پیشاهنگ به همه این مسائل بپردازیم. یک بار دیگر می‎گوییم، باور و عقیده همه‎ی زنان و عشق و علاقه‎ی همه زنان ژنئولوژی است هر زنی می‎تواند در این علم جایگاه خود را پیدا کند. ما نیز معتقدیم ژنئولوژی با نیرویی بسیار در این سده به نقش خود عمل خواهد کرد.