بیکاری، فقر و عدم امکان تامین نیازهای اولیه زندگی موجب شده تا شمار زیادی از شهروندان کورد به کار سخت و خطرناک کولبری روی بیاورند. این درحالیست که مقامات دولت ایران که خود مسبب این وضعیت‌اند، بدون هیچ واهمه‌ای به کشتار و هدف‌گرفتن کولبران که برای لقمه نانی، جانشان را به خطر انداخته‌اند ادامه می‌دهند.

طبق آمار مراکز مدافع حقوق بشر؛ در ۶ ماه دوم سال ۲۰۲۳ هدف‌گرفتن کولبران توسط نیروهای نظامی دولت ایران به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است و در این ۶ ماه حداقل ۱۹ کولبر و کاسب کورد در مناطق مرزی روژهلات کوردستان کشته شده‌اند و حدود ۲۲۰ کولبر نیز زخمی شده‌اند که اغلب آنان با تیراندازی مستقیم نیروهای دولتی ایران روی داده است.

نقطه مرزی هنگه‌ژال در شهرستان بانه و نقاط مرزی نوسود-هورامان در استان کرماشان دو جایی بودند که بیشترین تعداد کولبران در آنجا قربانی شدند. تنها در دو ماه نخست پاییز ۲۰۲۳ از ۱۳۸ کولبری که هدف قرار گرفتند، ۸۵ نفر آنان در مرز هنگه‌ژال بانه و ۳۳ کولبر نیز در نوسود قربانی شدند.

در سال ۲۰۲۳ دست‌کم ۳۰۰ حالت کشتن و زخمی‌کردن کولبران ثبت شد

طبق آمار موجود در ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۳ نیز ۶۱ کولبر قربانی شدند که از این شمار ۱۱ کولبر کشته شدند و ۵۰ کولبر دیگر زخمی شدند که ۴۲ حالت از آنها یعنی ۷۰ درصدشان، با شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران بود.

کولبران کشته و زخمی‌شده اهل استان‌های کرماشان، سنه و اورمیه بودند.

در کل در سال ۲۰۲۳ دست‌کم ۳۰۰ کولبر قربانی شدند که از این تعداد ۳۰ کولبر کشته شدند و حدود ۲۷۰ کولبر نیز زخمی شدند. این بالاترین آمار قربانی‌شدن کولبران در ۱۱ سال اخیر است.

طبق آمار کولبر نیوز در مدت ۱۰ سال اخیر دست‌کم ۵۴۶ کولبر کشته شده‌اند و یک هزار و ۲۴۹ کولبر نیز مجروح شده‌اند، یعنی ۱ هزار و ۷۹۵ کولبر قربانی شدند که بیشتر آنان با شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران بوده است.

بخش اعظم قاچاق کالا در ایران از راه دروازه‌های مرزی رسمی انجام می‌شود

هدف‌گرفتن و کشتار کولبران در روژهلات کوردستان توسط نیروهای دولت ایران و با بهانه ممانعت از قاچاق کالا و آسیب‌رسانی به اقتصاد کشور در حالیست که طبق آمار خود دولت و مجلس ایران؛ کمتر از ۵ درصد قاچاق کالا در ایران از مرزهای غیر رسمی انجام می‌گیرد و بخش اعظم قاچاق کالا در ایران از مرزهای رسمی، بنادر، اسکله‌ها و مناطق آزاد تجاری صورت می‌گیرد که تحت کنترل نیروهای نظامی دولت ایران است که این قاچاق کالا توسط مقامات و مسئولین رده‌بالای نظامی مانند فرماندهان سپاه پاسداران انجام می‌گیرد.

در آمار رسمی حجم سالانه‌ی قاچاق کالا در ایران مابین ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار است و از این میزان تنها حدود یک میلیارد دلار آن به مرزهای غیررسمی مانند راه‌های کولبری در مناطق مرزی روژهلات کوردستان بازمی‌گردد و مابقی آن از مرزهای رسمی صورت می‌گیرد.

هیچ کسی به‌دلیل کشتن و زخمی‌کردن کولبران تحت پیگرد قرا رنمی‌گیرد

غیر از بی‌اساس‌بودن بهانه دولت ایران برای کشتار کولبران، در این جرائم نیز استفاده از سلاح توسط نیروهای نظامی ایران علیه کولبران، نقض قوانین داخلی ایران است. زیرا طبق قانون ایران؛ نیروهای نظامی برای دستگیری هر فرد مظنون باید ابتدا اقدام به شلیک هوایی کنند و اگر فرد مظنون تسلیم نشد، می‌توانند از کمر به پایین وی را هدف بگیرند. در نهایت تنها زمانی می‌توانند از کمر به بالا تیراندازی کنند که فرد مظنون با آنان روبرو شده و برای دفاع از جان خود می‌توانند وی را هدف بگیرند.

درحالی که در اغلب حالات شلیک به کولبران، بدون هیچ اطلاعی آنان را مستقیما هدف می‌گیرند، اما تاکنون هیچ یک از نیروهای نظامی دولت ایران به‌دلیل کشتن و زخمی‌کردن کولبران مورد پیگیری و بازخواست قرار نگرفته‌اند و این نیز یکی از دلایل اصلی تداوم کشتار کولبران است.