پاسکال ساولدلی سناتور فرانسوی که درخواست کرده است تا با رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان دیدار کند، به وزارت دادگستری ترکیه مراجعه کرده و پرسید: «چرا ترکیه می‌ترسد؟» و گفت: «عبدالله اوجالان باید آزاد شود.»
رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان بیش از ۲۵ سال است که در زندان امرالی انزوای تمحمیلی علیه او اعمال شده و ۴۰ ماه است که هیچ اطلاعاتی از وضعیت سلامت او دریافت نشده است. با توجه به شرایط انزوای مطلق تحمیل شده، نمی‌توان با رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان ارتباط برقرار کرد و حق ملاقات با خانواده و وکلا هم از وی سلب شده است. دولت ترکیه هم قوانین داخلی خود را نقض می‌کند و هم توافقات بین المللی مانند کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و کنوانسیون سازمان ملل متحد که در مورد پیشگیری از شکنجه امضا کرده است. دولت ترکیه برای پنهان کردن غیرقانونی بودن رفتار خود در عرصه بین المللی، به بهانه‌های واهی همچون تنبیه‌های انضباطی اشاره می‌کند.
از سوی دیگر، واکنش‌های بین‌المللی به این بی‌عدالتی در چارچوب گام «آزادی برای عبدالله اوجالان، راه‌حل سیاسی برای مسئله کورد» که از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳ در جهان آغاز شد، بیش از پیش گسترش می‌یابد. خلق‌ها از جوامع مختلف خاطرنشان می‌کنند که بی عدالتی انجام شده در امرالی در هیچ کجای جهان سابقه نداشته است، آنها می‌خواهند به انزوا تحمیلی در امرالی پایان دهند و خواستار آزادی جسمانی رهبر اوجالان هستند. یکی از این افراد سناتور پاسکال ساولدلی، سیاستمدار برجسته فرانسوی است.
سناتور پاسکال ساولدلی اخیراً برای دیدار با رهبر عبدالله اوجالان به وزارت دادگستری ترکیه مراجعه کرده است. سناتور پاسکال ساولدلی به سوالات خبرگزاری فرات در مورد درخواست خود از وزارت دادگستری ترکیه و انزوا تحمیلی در امرالی پاسخ داد.
«عبدالله اوجالان یک زندانی معمولی نیست، او نباید در زندان باشد»
شما برای دیدار با رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان به وزارت دادگستری ترکیه درخواست دادید. هدف اصلی شما از این درخواست چه بود؟
اولاً درخواست من برای دیدار با عبدالله اوجالان یک درخواست بشردوستانه است. عبدالله اوجالان ۲۵ سال است که در زندان به سر می‌برد و بیش از ۳ سال است که هیچ اطلاعاتی از او گرفته نشده است. سلامتیش چطوره؟ ما هیچ اطلاعاتی در مورد آن نداریم. او اجازه ملاقات با خانواده و وکلای خود را ندارد و همچنان در زندان است. بنابراین، درخواست من برای ملاقات قبل از هر چیز یک ابتکار بشردوستانه است.
مسئله دوم این است که عبدالله اوجالان یک زندانی عادی نیست. او نقش کلیدی در مذاکرات برای آتش بس و پایان دادن به درگیری داشت. چون او میانجی است، درست نیست که در زندان بماند. به عبارت دیگر می‌دانیم که او خشونت را انتخاب نمی‌کند. او می‌خواهد مشکلات منجر به خشونت و درگیری‌ها را از راه‌های سیاسی و دیپلماتیک حل کند.
من از رفتار دولت ترکیه نسبت به عبدالله اوجالان عصبانی هستم. به همین دلیل است که می‌خواهم خانواده، دوستان، وکلا و خودم به عنوان یک نماینده منتخب از وضعیت او مطلع شوند. باید بدانیم وضعیت سلامتی او و شرایطی که در آن نگهداری می‌شود چگونه است و با چه مشکلاتی روبروست. ما چیزی نمی‌دانیم، همه چیز کاملا محرمانه است. من برای دیدار آماده هستم.
«توافقات بین المللی نقض می‌شود»
همانطور که در درخواست خود بیان کردید، رهبر خلق کورد به مدت ۲۵ سال در زندان امرالی در شرایط سخت نگهداری می‌شود. بیش از ۳ سال است که از او اطلاعاتی در دست نیست. انزوای امرالی را چگونه باید ارزیابی کرد؟
با توجه به مفاد میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و همچنین قوانین حداقل استانداردهای سازمان ملل (قوانین نلسون ماندلا) که در سطح بین المللی پذیرفته شده است، ترکیه از همه حد و مرزها عبور کرده و باید محکوم شود.
ترکیه به دو قرارداد بین المللی پایبند نیست. برای اصلاح این وضعیت باید در مورد وضعیت سلامتی آقای عبدالله اوجالان، شرایط زندان و حقوق بشر اطلاعاتی ارائه شود. به عبارت دیگر باید از زندان بازدید صورت گیرد. این قانون به طور رسمی توسط جامعه بین المللی و جمهوری ترکیه پذیرفته شده است. جمهوری ترکیه با امضای این قراردادهای بین المللی، حقوق مدنی و سیاسی زندانیان را به رسمیت شناخته است و باید به این قوانین احترام بگذارد. ضمناً باید یادآور شد که ما با یک زندانی سیاسی هیچ ارتباطی نداریم و از وضعیت سلامتی وی اطلاعی نداریم.
ما شاهد هستیم که نهادهایی مانند کمیته اروپایی پیشگیری از شکنجه (سی‌پی‌تی) و شورای اروپا که مسئولیت حفاظت از توافقاتی را که شما نام بردید بر عهده دارند، در برابر این وضعیت سکوت می‌کنند. درباره جایگاه این نهادها چه می‌خواهید بگویید؟
به همین دلیل من یکی از کسانی هستم که اقدام می‌کنم. ما باید در سطح اروپا اقدام کنیم. من به بسیاری از نمایندگان مجلس و سناتورها نامه نوشتم و از آنها خواستم که همین رویکرد را نشان دهند. به ویژه، ما باید در چارچوب توافقات شورای اروپا بر اساس کنوانسیون اروپایی حقوق بشر که ترکیه پذیرفته است، پاسخ دهیم. پس از امضای یک تعهدنامه، باید به این تعهد وفا شود. این نه تنها برای ترکیه، بلکه برای همه کشورها معتبر است. اما در این شرایط خاص ما در مورد ترکیه صحبت می‌کنیم. ترکیه کنوانسیون اروپایی حقوق بشر را امضا کرده است و بنابراین باید به این توافق احترام بگذارد. رعایت حقوق بشر باید ترویج شود و این موضوعی است که باید توسط سازوکارهای ما در سطح اروپایی و بین المللی رسیدگی شود.
«منتظر پاسخ به درخواست خود هستیم»
آیا وزارت دادگستری ترکیه به درخواست شما پاسخ داده است یا خیر؟
هنوز جوابی نگرفتم اما من برای آن می‌جنگم. وقتی از شخصی که سال‌ها در زندان بوده اطلاعاتی دریافت نمی‌کنید، عصبانی می‌شوید. من به عنوان یک سناتور جمهوری فرانسه منتظر پاسخ هستم. عدم پاسخگو بودن ترکیه یک مشکل بزرگ است. پاسخ ترکیه هر چه می‌خواهد باشد، من باید هر طور شده این پاسخ را از آنها بگیرم. عدم پاسخگویی به معنی مشکلات مداوم خواهد بود. این به معنای به رسمیت نشناختن گفتگو است. در جریان انتخابات ترکیه، نمایندگان پارلمان از هر گرایش سیاسی برای نظارت بر انتخابات دعوت شدند. یک کشور نباید از نماینده پارلمان کشور دیگر بترسد. اطلاع رسانی به نماینده مجلس از وضعیت یک زندانی و ملاقات با او در زندان هیچ خطری ندارد.
«از قوانین ضد ترور، برای نابودی مخالفان سوء استفاده می‌شود»
تحت عنوان «مبارزه با تروریسم» خواسته‌های خلق کورد همیشه نادیده گرفته می‌شود. خواسته‌های انسانی یک خلق را به این قوانین گره زده و نادیده می‌گیرند؛ شما آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به تجربیاتم در فرانسه و آنچه در جهان دیده‌ام، می‌توانم بگویم که اکنون بین تروریسم و فعالیت سیاسی نوعی یکسان‌انگاری وجود دارد. به عبارت دیگر، صاحبان قدرت که نمی‌خواهند حقوق مخالفان را به آنها بدهند، تصمیم می‌گیرند که همه فعالیت‌های خود را یک فعالیت ضد تروریستی تعریف کنند. علاوه بر این، من در ترکیه متوجه شدم که شهردار را می‌توان خودسرانه برکنار کرد، طبق قانون اساسی فرانسه این امکان وجود ندارد. شهرداری‌ها اساس دموکراسی در ترکیه و سایر کشورها هستند. مشروعیت انتخابات محلی نمی‌تواند توسط حسابرس یا مقام بالاتر مورد تردید قرار گیرد.
«عبدالله اوجالان حامی صلح است»
این یکی از دلایلی است که ما باید روی وضعیت عبدالله اوجالان تمرکز کنیم. چون باید راه حلی برای این مسئله پیدا کنیم. وقتی ما هر فعالیت سیاسی را تروریستی می‌دانیم به این معناست که طرفدار راه حل نیستیم. این در نهایت پیامی از سر خشونت است. اساساً خود نشانه خشونت است.
به دلیل این نگرش، خلق همیشه رنج می‌برند. ما با وحشیگری، قتل، شکنجه و موقعیت‌های غیرانسانی روبرو هستیم. اینجا یک زندانی سیاسی است که نقش میانجی را بازی می‌کند. او حتی مذاکرات صلح را آغاز کرد. من نمی‌فهمم کسی که می‌خواهد مذاکرات صلح برگزار کند و خواستار آتش بس و توقف جنگ باشد چگونه می‌تواند تروریست نامیده شود. این «تروریسم» نیست. من آن را صلح طلبی می‌نامم. باید برای خلق کورد به همان اندازه مردم ترکیه سیاسی رفتار کنند. این در مورد تمام مشکلات جهان صدق می‌کند. همانطور که قبلاً گفتم، ترکیه کشوری است که کنوانسیون اروپایی حقوق بشر را امضا کرده است. او می‌گوید که به شروط این توافق عمل خواهد کرد، اما وضعیت به گونه‌ای است که مدت‌هاست به عبدالله اوجالان و زندانیان سیاسی در امرالی اجازه ملاقات و اطلاع رسانی داده نشده است.
«تروریسم دولتی علیه خلق کورد وجود دارد»
به هر حال وقتی مخالفان را زندانی می‌کنید نمی‌توانید در آن کشور از دموکراسی صحبت کنید. این یک تناقض است. من معتقدم که رئیس جمهور اردوغان و اکثر آنها با انکار مطالبات کوردها تصمیم به حذف مخالفان گرفته‌اند. مردم نمی‌توانند با این شرایط زندگی کنند.
این نوعی تروریسم است. وقتی تصمیم می‌گیرید که دیگران هیچ حقوقی ندارند، این نوعی تروریسم است. به همین دلیل ترور دولتی وجود دارد. حرف من این است که رویکرد به خلق کورد چیزی جز ترور دولتی نیست. روابط بین مردم ترکیه و فرانسه اساساً بسیار خوب است. بنابراین، در این مورد درخواست کردم که من با عبدالله اوجالان و دیگر زندانیان ملاقات کنم. به عنوان مثال، در فرانسه، نمایندگان پارلمان این حق را دارند که از تمام مکان‌هایی که مردم از آزادی خود محروم هستند بازدید کنند. یعنی وقتی از اینجا رفتم می‌توانم به زندان و بازداشتگاه بروم و درها به رویم باز شود. نمایندگان مجلس می‌توانند از زندانیان بازدید کنند و می‌توانند از کارکنان و نیروهای امنیتی که از زندانیان مراقبت می‌کنند، بازخورد دریافت کنند. این وضعیت بخشی از دموکراسی فرانسه است.
«عبدالله اوجالان باید آزاد باشد»
یک کمپین جهانی تحت عنوان «آزادی برای عبدالله اوجالان، راه حل سیاسی برای مسئله کورد» راه اندازی شده است. آیا پیامی در مورد آن دارید؟
عبدالله اوجالان اراده و روحیه مبارزه خود را برای راه حل سیاسی ثابت کرده است. متاسفانه این تصمیم صلح‌طلبانه در زندان امنیتی این جزیره مسکوت مانده است. او فردی است که از صلح صحبت می‌کند و نقش میانجی را در پایان دادن به درگیری‌ها ایفا می‌کند. به همین دلیل فکر می‌کنم او باید آزاد شود. او باید دوباره آزادانه حرکت کند. دولت ترکیه از چه می‌ترسد؟
کشورهایی هستند که در آن زندانی سیاسی وجود ندارد. به نظر من او هم نمی‌تواند و نباید زندانی سیاسی باشد. تعریف یونانی کلمه سیاست، زندگی شهری است. اگر زن و مرد به دموکراسی و زندگی شهری علاقه دارند، هیچکس حق ندارد و هیچ بهانه‌ای برای سلب آزادی آنها وجود ندارد.
