قاسم انگین عضو کمیته‌ی مرکزی حزب کارگران کردستان درباره‌ی  ۹۸مین سالروز سرکوب قیام کوچگری در ۱۷ژوئن ۱۹۲۱/ ۲۷ خرداد ۱۳۰۰ شمسی که توسط نیروهای محافظ ملی به فرمان سکالی نورالدین پاشا و تبهکار توپال عثمان انجام گرفت، سخن گفت.

  انگین اعلام کرد، در بیانیه‌های مصطفی کمال آتا ترک قبل از تشکیل مجلس ملت بزرگ و پس از آن درباره‌ی مبارزات مشترک همراه با کرد‌ها سخن گفته می‌شود و افزود، " سندی که در آن بیشترین اشاره به مبارزات مشترک شده است، قانون تشکیلات اساسیست که پس از مجمع اول ملت بزرگ در ۲۳ آوریل ۱۹۲۰ مطرح شده و در ۲۰ ژانویه ۱۹۲۱ تصویب شد."

  انگین خاطر نشان ساخت، در مجلس ملت بزرگ، ترک بودن اساس گرفته نشده و تمامی خلق‌ها در آن جای می‌گرفتند و افزود، " این نشان می‌دهد که مجلس مشترک برای تمامی هویت‌های قومی و اجتماعی در ترکیه تشکیل شده است. از این مهمتر قانون تشکیلات اساسیست که در سال ۱۹۲۱ تصویب شد. این قانون متشکل از ۲۴ ماده بوده که ۱۴ ماده‌ی آن درباره‌ی مدیریت محلیست (خودگردان). بیشترین مواد این قانون درباره‌ی مدیریت‌های محلی بوده که نشان از دمکراتیک بودن آن دارد. آزادیخواه است چون به رهبران محلی و قومیتی ابتکار عمل می‌دهد. عاری از خصوصیاتیست که نشان از ممنوعیت، سرکوب و نابودی خلق کرد و دیگر هویت‌های قومیتی و فرهنگی داشته باشد و سعی در تحمیل ذهنیتی یک‌پرست و فاشیست ندارد. "

  حق تعیین سرنوشت ملت‌ها

  قاسم انگین خاطر نشان ساخت، در آن سال‌ها گفت‌وگوهای بسیاری درباره‌ی حق تعیین سرنوشت ملت‌ها انجام شده و افزود، " اصول متشکل از ۱۴ ماده‌ی ویلسون رئیس جمهوری آمریکا به حق تعیین سرنوشت هر خلقی اشاره می‌کند. مصطفی کمال نیز پیوسته اظهار می‌داشت این اصول را قبول می‌کند.

  برای مثال در دومین ماده از ۵ مواد مکتوب فوق محرمانه‌یی  که به فرماندهی الجیزه نوشته ، آمده است: "با توجه به حق تعیین سرنوشت هر خلقی، بایستی کرد‌ها مطالبات خویش برای زندگی در ترکیه را اعلام کرده و خودمدیریتی منطقه‌ای خویش را ایجاد کنند. "

  معیار ویلسون و مطالبات کردها

  اساس این واقعیت این است که در مجمع بنیادین این دوره به عنوان مجمع کردها و ترک‌ها پذیرفته شده است. در چنین شرایطی که خطرات بسیاری وجود دارند، اتحاد کرد و ترک برای ایجاد آینده‌ای جدید استراتژیک است. با این حال روشنفکران کرد در کوچگری که تحولات منطقه را دنبال می‌کنند، خطرات موجود را دیده و با هدف درخواست اقدام به اصول ویلسون در سیواس با مصطفی کمال دیدار می‌کنند. علی‌شان، علیشِر، حیدر بگ و نوری درسیمی مطالبات کرد‌ها را به شکلی مکتوب اعلام می‌کنند. مطالبات کرد‌ها متشکل از ۵ ماده بدین شرح است:

   ۱- مصطفی کمال و رفقایش خودگرانی کرد‌ها را به رسمیت بشناسند.

   ۲- کردهای زندانی آزاد شوند.

   ۳- کارمندان غیر کرد از کردستان خارج شوند.

   ۴- نیروهای ارتش که به کوچگری و درسیم منتقل شده‌اند، بازگردانده شوند.

   ۵- درباره‌ی این مسائل هرچه زودتر اهالی درسیم مطلع شوند.

   ***

  فاشیسم پلید آلپ دوغان و قیام کوچگری

  مصطفی کمال این مطالبات را رد کرده و با آغاز قیام‌ها، نیروهای ارتش را به کوچگری فرستاد. در قیام سال ۱۹۲۱ فاشیستی به نام عبدالله آلپ دوغان درسیمیان را قتل عام کرد. همچنین پدر زن وی به نام ساکالی نورالدین ۱۴۰ روستای کردها را به آتش کشیده و تخریب کرد.

  حملات انجام گرفته با مشارکت توپال عثمان و نورالدین پاشا بسیار دشوار بود ، صدها تن کشته شدند. "

  قاسم انگین در ادامه سخنان خویش اعلام کرد، با آغاز مذاکرات لوزان و سپس در قانون اساسی ۱۹۲۴ کردها انکار شدند، زبان آن‌ها ممنوع شده و قوانین فاشیست بر مبنای ترک بودن در قانون اساسی جای گرفتند.

  قاسم انگین اظهار داشت، " این کافی نبود، دادگاه‌های استقلال تشکیل شدند، با تقریر سکون قانونی ( قانون حمایت از صلح عمومی)، قانون جداسازی و پروژه اصلاحات شرق، جنگ نابودی کردها را آغاز کردند."

  قاسم انگین اعلام کرد، "علارغم سکوت کردها تا سال ۱۹۷۰ اما نارضایتی وجود داشت. پس از سال‌های ۱۹۷۰ با تشکیل پ.ک.ک نارضایتی‌های خود را نشان دادند."

  دکلراسیون دمکراسی اوجالان

  قاسم انگین با اشاره به دکلراسیون متشکل از ۷ ماده‌ی رهبر خلق کرد عبدالله اوجالان که در دیدار روز ۲ مه به وکلای خویش اعلام کرده بود.

  قاسم انگین اظهار داشت، " رهبر آپو در دکلراسیون خود اعلام می‌کند:

   ۱- در این برهه‌ی تاریخی لزوم به توافق ژرف اجتماعی وجود دارد.

   ۲- برای حل مشکلات بدور از هر نوع مخالفت و فرهنگ جنگ، لزوم به مذاکرات دمکراتیک وجود دارد.

   ۳- مشکلات ترکیه و منطقه را در ابتدا بدور از جنگ و هر نوع راهکار خشونت آمیز ، می‌توان از راه نیروی نرم یعنی از راه عقل، سیاست و فرهنگ حل نمود.

   ۴- معتقدیم در چهارچوب نیروهای سوریه دمکراتیک، مشکلات سوریه را با اجتناب از جنگ، در وضعیتی که در آن قرار دارند با حفظ یکپارچگی سوریه و با پرسپکتیو دمکراسی محلی که در قانون اساسی قبول شده است حل نمود. در این چهارچوب بایستی به حساسیت‌های ترکیه توجه شود.

   ۵- به مقاومت رفقایمان در زندان و خارج ( از زندان) احترام می‌گذاریم، اما می‌خواهیم اعلام کنیم، نباید به سطحی برسد که وضعیت سلامتی آن‌ها وخیم شده و به مرگ منجر شود. برایمان بیش از هر چیز دیگر سلامتی عقلی، جسمی و روحی آن‌ها مهم است. همچنین معتقد هستیم که با معناترین ایستار، تقویت رویکرد ذهنی و روحیست.

   ۶- رویکردمان در امرالی، اصرار بر تعمق بیشتر روشی که در پیام ۲۰۱۳ منتشر شد و ادامه‌ی آن بشکلی آشکار است.

   ۷- صلحی شرافتمندانه و راهکار سیاست دمکراتیک برایمان ضروریست.

  قاسم انگین اعلام کرد، " اگر به قانون تشکیلات اساسی یعنی قانون اساسی که در ۱۹۲۱ نوشته شد، توجه کنیم، خلق‌های ترکیه قادر بودند به شکلی مستقل خود را ابراز کنند. این خودمدیریتی – خودمختاری عمدتا در مورد کردها مورد گفت‌وگو قرار گرفته بود. همچنین در ۱۰ فوریه ۱۹۲۲ در قانون ملت بزرگ، قرارخودمختاری با کسب بیشترین آرا تصویب شده بود.  "

 انگین اظهار داشت، کردها در تشکیل جمهوری ترکیه بهایی گزاف پرداخته و سپس انکار شدند، از مبارزات خویش برای زندگی آزاد دست نکشیده و نخواهند کشید.

  در پایان قاسم انگین اعلام کرد، " امیدواریم دکلراسیون رهبر آپو را بدین شکل ارزیابی نموده و به سیاست‌های استعمارگر و نابودگر خویش پایان دهند. "