آیا توجیهات ناتو در مورد سیستم موشکی پاتریوت برای ایران قانع‌کننده است؟

آیا توجیهات ناتو در مورد سیستم موشکی پاتریوت برای ایران قانع‌کننده است؟

پس از اینکه ناتو تصویب کرد که در منطقه مرزی ترکیه با سوریه و شمال کردستان سیستم ضدموشکی پاتریوت را مستقر سازد, ایران شدیدا به این اقدام ناتو واکنش نشان داد.

آندرس فو راسموسن دبیرکل ناتو نیز دوشنبه ۲۷ آذر، به سخنان و هشدارهای مقام‌های جمهوری اسلامی ایران نسبت به استقرار سامانه موشک‌های پاتریوت در مرز ترکیه با سوریه واکنش نشان داد و این سامانه را «دفاعی محض» توصیف کرد.

کشورهای عضو پیمان ناتو با استقرار سامانه موشک‌های پاتریوت در مرز ترکیه با سوریه موافقت کرده‌اند. این اقدام با درخواست دولت ترکیه صورت گرفته است تا به گفته آنکارا این کشور بتواند دربرابر حملات احتمالی از سوی سوریه به خاک خود آماده باشد.

این درحالی است که صالح مسلم از روسای «حزب اتحاد دموکراتیک, پ.ی.د» در غرب کردستان عنوان کرد که هدف از استقرار این موشک‌ها جنگ با سوریه نیست, بلکه برای رویارویی ایران است, زیرا موشک‌های مجهز به کلاهک شیمیایی در سوریه صدها کیلومتر از مرز ترکیه دور است و روی آن به ترکیه و اسرائیل هم نیست. لذا حمله‌ای نظامی علیه سوریه صورت نخواهد گرفت.

به گزارش خبرگزاری رویترز، راسموسن که در کنفرانسی خبری پس از دیدار و گفت‌و‌گو با نخست وزیر بلژیک سخن می‌گفت، اظهار داشت: «ادعاهای ایرانی‌ها را کاملا رد می‌کنم. از ابتدا توضیح داده بودیم که استقرار موشک‌های پاتریوت، اقدامی دفاعی محض است. ما آنجا هستیم تا از هم‌پیمانمان ترکیه، دفاع کنیم. به هیچ وجه برنامه هجومی نداریم.»

دبیرکل ناتو افزود که کسانی از استقرار موشک‌های پاتریوت نگرانند «طرف‌هایی هستند که شاید برنامه‌های سخیفی برای به کارگیری توانمندی‌های موشکی خود برای اهدافی هجومی دارند.»

او ادامه داد: «اما من امیدوارم استقرار موشک‌های پاتریوت در ترکیه بتواند یک عامل پیشگیرانه خوبی باشد و هیچ کس حتی به حمله به ترکیه فکر نکند.»

مقاصد اصلی ناتو

به نظر می‌رسد که پاسخ‌های ناتو به ایران در خصوص سیستم موشکی پاتریوت به نوعی توجیه مرحله‌ای این اقدام باشد. چراکه آنچه مهم است, خصوصیت دفاعی موشک‌های پاتریوت نیست که تنها 250 کیلومتر برد دارند, بلکه مهم اخذ مجوز حضور و استقرار در ترکیه است که در همسایگی ایران قرار دارد و پلی است میان ایران و اروپا. این پاسخ ایران را راضی نمی‌کند, زیرا در آینده هرگاه ناتو بخواهد می‌تواند این سیستم را پیشرفته‌تر و گسترده سازد. چه‌بسا اجازه حضور در هرمکانی از ترکیه را دارد و حتی می‌تواند در مناطق نزدیک به ایران هم مستقر گردد. تازه وجود پایگاه آمریکایی اینجرلیک خود مجوزی برای حضور نظامی گسترده در ترکیه است. خصوصیت دیگر سیستم پاتریوت و حضور نظامی در سایه آن این است که محدود به یک کشور نیست بلکه مربوط به ناتو است که خط‌ و نشان جنگ‌ها و رویارویی‌های جهانی را می‌کشد. پس گسترده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد. همانطور که چندین کشور در امر تحریم ایران سهیم هستند, در موضوع سیستم پاتریوت هم چندین قدرت‌جهانی اقدام کرده‌اند و این مهم نوعی آرایش نظامی در پیرامون ایران است و ایران هم بخوبی چنین خطری را متوجه شده است.

واکنش‌های جدی ایران

جمعه لئون پانه‌تا وزیر دفاع ایالات متحده، فرمان ارسال دو سامانه موشکی پاتریوت به علاوه ۴۰۰ نیروی ارتش آمریکا برای استقرار در مرز ترکیه با سوریه را صادر کرد. پیش از آن، آلمان و هلند اعلام کرده بودند که سامانه موشکی پاتریوت به ترکیه خواهند فرستاد.

این اقدام واکنش شماری از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران را در پی داشت.

پیشتر حسن فیروزآبادی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، سامانه موشک‌های پاتریوت ناتو در ترکیه را «خط دفاعی صهیونیست‌ها» توصیف کرده و گفته بود: «هر کدام از این پاتریوت‌ها یک نقطه سیاه روی نقشه جهان و برای ایجاد یک جنگ جهانی است و متاسفانه هر روز یکی از کشورهای غربی دارند تصویب می‌کنند که پاتریوتی را به مرز سوریه و ترکیه بفرستند، در حالی که آنها دارند نقشه‌ یک جنگ جهانی را می‌چینند و این برای آینده بشریت و برای آینده خود اروپا هم بسیار خطرناک است.»

علی اکبرصالحی وزیر امورخارجه ایران شامگاه یکشنبه گفت استقرار «موشک‌های پاتریوت در ترکیه تحریک کننده است نه بازدارنده».