کابینه دوم روحانی امنیتی‌تر از قبل شده است | پویا عزیزی
ترکیب هیئت وزیران در دولت جدید حسن روحانی و مسیری که او در پیش گرفته است نشان از عقب‌نشینی آشکار او از شعارهای انتخابی و بحث‌هایی دارد که او در ماه‌های گذشته مطرح کرده است
ترکیب هیئت وزیران در دولت جدید حسن روحانی و مسیری که او در پیش گرفته است نشان از عقب‌نشینی آشکار او از شعارهای انتخابی و بحث‌هایی دارد که او در ماه‌های گذشته مطرح کرده است
اگر چه تنها هشت وزیر در دولت جدید تغییر کرده‌اند و سرنوشت وزارتخانه علوم هم هنوز مشخص نیست؛ اما ترکیب کنونی حکایت از حضور وزرایی دارد که کارنامه پرمناقشه آنها موضوع بحث‌های رسانه‌ای و اجتماعی است. میانگین سنی دولت جدید نیز با یکسال افزایش از ۵۶ سال به ۵٧ سال رسیده است. نه تنها هیچ وزیر زنی در میان هیئت جدید وجود ندارد بلکه اقلیت‌های ملی و دینی نیز از داشتن وزیر محروم مانده‌اند.
چرخش آشکار روحانی از سمت اصلاح‌طلبان به سوی اصولگرایان، با وجود حمایت اجتماعی بالاتر او نسبت به دوره قبل و مجلسی همسوتر، می‌تواند آغازی بر گسترش یک شکاف میان بدنه اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان باشد و تصویری از دخالت قدرتمندانه خامنه‌ای در برابر روحانی را بازتاب دهد.
با اینکه بر اساس روال قانونی انتخاب وزیران دفاع، امورخارجه و اطلاعات با مشورت رهبر جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد، عدم تغییر وزیر امورخارجه و اطلاعات نیز حاکی از رضایت خامنه‌ای از عملکرد آن‌هاست؛ به این معنی که سیاست حمله توسط خامنه‌ای و گفتگو و عقب نشینی در روابط خارجی توسط محمدجواد ظریف مورد توافق خامنه‌ای بوده است. محمود علوی نیز هیچگاه در برابر خامنه‌ای قرار نگرفته و در برابر دستگاه اطلاعات موازی سپاه همواره کوتاه آمده است.
انتخاب یک ارتشی به جای یک سپاهی در وزارت دفاع هم نارضایتی سپاه را در پی نخواهد داشت چرا که انتخاب حبیب‌الله بیطرف به‌عنوان وزیر نیرو که پروژه‌های مهم کشوری را در دست دارد این نقصان را جبران خواهد کرد. بیطرف از اعضای سپاه است. در دوره وزارت پیشین او، همکاری دولت و قرارگاه سازندگی سپاه برای اجرای طرح‌های عمرانی گسترش پیدا کرد . اکنون نیز انتظار می‌رود، رابطه دولت و قرارگاه خاتم‌الانبیا که در ماه‌های اخیر دچار تلاطم بود، با حضور او بهبود یابد.
خامنه‌ای اما پیش از همه‌چیز نگران حوزه فرهنگ است و این حوزه را با حوزه امنیت در ارتباط تنگاتنگ می‌داند. دفتر او نیز دوازده روز قبل در بیانیه‌ای به میزان حساسیت خامنه‌ای در مورد وزارتخانه‌های علوم، آموزش‌وپرورش و ارشاد اسلامی تأکید کرده بود.
حسن روحانی در دو وزارتخانه آموزش و پرورش و ارشاد وزرای جدیدی معرفی کرده است که هر دو سوابق امنیتی قابل توجهی دارند. وزیر علوم هم همچنان معرفی نشده است و برخی رسانه‌ها دلیل آن را رد شدن گزینه‌های متعدد توسط خامنه‌ای دانسته‌اند.
کنارگذاشتن پورمحمدی با سابقه حضور در کمیته مرگ مربوط به اعدام‌های ۱۳۶۷ نیز با حضور علیرضا اوایی جبران شده است؛ چهره امنیتی دیگری که در فهرست تحریم‌های اروپا به جهت نقض حقوق بشر قرار دارد و مطابق اصل ۱۶۰ قانون اساسی، توسط قوه قضائیه پیشنهاد شده است.
در وزارت ارتباطات نیز که رابطه عمیقی با مفهوم امنیت در ایران دارد و در مسائل اینترنت و شنود با نهادهای امنیتی همکاری می‌کند، معرفی محمدجواد آذری جهرمی که سابقه مسئولیت در اقداماتی مانند شنود مخالفان سیاسی را دارد، حکایت از هرچه بیشتر امنیتی شدن کابینه روحانی است که در دوره قبل نیز به کابینه امنیتی مشهور بوده است. همه این تغییرات در مقایسه با شعارهای انتخاباتی نشان از فراموشی آنها و معطل ماندن رأی دهندگانی دارد که برای تغییر پای صندوق‌های رای رفتند.
