زیلان وژین رئیس مشترک حزب حیات آزاد کوردستان پژاک در مصاحبهای با خبرگزاری فرات وضعیت رهبر آپو، خشونتها و فشار و سیاست انزوا در امرالی، پیمان لوزان، نتایج و تاثیر و موضعگیری خلق کورد، همچنین انقلاب "ژن ژیان آزادی" و سیاستهای جمهوری اسلامی ایران، مقاومت زنان و چندین موضوع دیگر را بررسی کرد. زیلان وژین تاکید میکند که اتحاد خلق کورد، تنها راه و کلید حل مسئله کورد است.

شرح مصاحبه:

- همانطور که میدانید مدتی طولانیست که هیچ اطلاعات روشن و قابل اعتمادی در رابطه با وضعیت رهبر خلق کورد  عبدالله اوجالان به دست نیامده است، شما این وضعیت را چگونه ارزیابی میکنید؟

همانطور که شما نیز اشاره کردید، سیاست انزوا و شکنجه به شدت علیه رهبر آپو ادامه دارد و به ویژه از راه جنگ ویژه، دشوارتر  نیز شده است.  اگر از لحاظ تاریخی به این موضوع بنگریم، حمله به رهبر آپو سیاست فشار و انزوا در امرالی، به طور کامل وابسته و ادامه ی همان سیاست و پیمان لوزان است، یعنی تقسیم و پاکسازی خلق کورد. بدون شک موضعگیری و سیاست دشمنان خلق کورد و به ویژه رژیم فاشیست و اشغالگر ترکیه، در مقابل رهبر آپو، به معنی موضعگیری و سیاست آنها در مقابل خلق کورد و آزادیخواهان است. اکنون نه تنها خلق کورد، بلکه خلقهای دیگر آزادیخواه منطقه و جهان، رهبر آپو را به عنوان رهبر و پیشاهنگ خود در مبارزات آزادیخواهانه میبینند. اخیراً فشارها افزایش یافته است. ترکیه در شرایط بسیار بدی قرار گرفته و با بحران مواجه شده است. به ویژه در جنگ همه جانبه علیه خلق کورد و گریلاهای آزادخواه به بنبست رسیده است. نقشه ی اشغالگران این است که رهبر آپو ناچار کنند تا به نفع آنها در شرایط دخالت کند. اما رهبر آپو از همان آغاز با موضعگیری و مقاومت خود، بارها اثبات کرده است که علی رغم همه ی فشارها و سیاستهای غیر انسانی و به دور از معیارهای انسانی، غیر از منافع خلقها و پیشبرد مبارزات آزادی و دموکراتیک، آماده نیست در راستای منافع و سیاست اشغالگران و حاکمان، حتی یک قدم بردارد و از تلاشها و موضعگیریهای انقلابی خود عقبنشینی کند. آشکار است که این موضعگیری دولت ترکیه بدون رضایت و همکاری و هماهنگی با ابرقدرتهای منطقه ای و جهانی نیست. چون سیاستهای ترکیه به نفع آنها نیز میباشد و آنها نیز تلاش میکنند ترکیه را از این وضعیت نجات داده و سرپا نگه دارند.  این نیروها همگی با هم در دشمنی با خلق کورد و جنبش آزادیخواهی با هم موافق هستند. آنها به ویژه در نشستهای آستانه و ناتو که ترکیه نیز در آن شرکت داشت، تصمیم به سیاست و مرحله ی جدیدی از جنگ و دشمنی با خلق کورد گرفتند. به همین دلیل حملات و سیاست انزوا علیه رهبر آپو دشوارتر شده است.

علت دیگر افزایش این حملات و دشمنیها این است که روز به روز فکر و اندیشه رهبر آپو در جهان بیشتر گسترش یافته و بسیاری از شخصیتها و طیفهای آزادیخواه، همه ی توان و تلاش خود را برای آزادی رهبر آپو به کار گرفتند. اکنون نه فقط خلق کورد، بلکه همانطور که اشاره کردیم، بسیاری از آزادیخواهان جهان و خلقهای مستضعف و مبارز، پروژه و سیستمی که رهبر آپو به عنوان آلترناتیو سیستم مدرنیته ی سرمایه داری و سیستم دولت- ملت ارائه کرده است را پذیرفته و آن را کارآمدترین و بهترین سیستم و راه مبارزه میدانند. این امر سبب شده است تا ترس و نگرانی، سیستم سرمایه داری جهانی و دولتهای ابرقدرت و دیکتاتورهای خاورمیانه را فرا بگیرد. به همین دلیل آنها نمیخواهند بیشتر از این فکر و فلسفه رهبر آپو در جهان پخش شده و امید خلقها به آزادی و رسیدن به پیروزی تقویت شود. این نیز علت دیگر شدت یافتن سیاست انزوا و شکنجه در امرالیست.

- در صد سالگی لوزان، شما تاثیر و نتایج آن بر جامعه ی کوردستان را چگونه توضیح می دهید؟

 در ابتدا باید به این مسئله اشاره کنیم که پیمان لوزان و تقسیم کوردستان فقط تلاشی برای تقسیم جغرافیایی و جدا کردن خلق کورد از یکدیگر به شیوه ی فیزیکی نبود. بلکه تلاشی بود در راستای تقسیم، اشغال و در نتیجه قتل عام و پاکسازی خلق کورد. تصمیم گرفتند که به هیچ وجه اجازه ی ایجاد ستاتو و جایگاه سیاسی به کوردها داده نشود. یکی از علل اصلی پایان یافتن و به نتیجه نرسیدن بیشتر قیامها و انقلابهای خلق کورد بدون شک به این مسئله باز میگردد. اشغالگران در صد سال اخیر، همه نیرو و توان خود را به کار گرفتند تا کوردها را در زمینه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی سرکوب نمایند و سیاست آسمیلاسیون را در بلندترین سطح اجرا نمایند. یکی از تاثیرهای این پیمان قدرتمند کردن و عمیقتر کردن احساس و تفکر ملیگرایی و دولتگرایی بود. تا حدی که کوردها از فرهنگ و هویت خود دور شده و اتحاد و همبستگی خلق کورد تضعیف شد. آنچه لازم است به آن اشاره کنیم، به وجود آمدن جنبش آپویی و فکر و فلسفه ی جدید مبارزات بود که توانست مانع این قتل عام و نابودی شود و هوشیاری و اتحاد ملی کوردها را افزایش داده و تقویت کند. مسئله ی کورد، مسئله ی آزادی و دموکراسی است.  مبارزات ۵۱ ساله ی رهبر آپو و جنبش آزادیخواهی خلق کورد، از موجودیت کوردها دفاع کرد. اگر مسئله ی آزادی و دموکراسی حل شود، آنگاه مسائل دیگر مانند مسئله ی ملی نیز حل خواهد شد. اگر اتحاد و همبستگی خلق کردف و اداره ی سیاسی مشترک ملی، هنوز به طور کامل به وجود نیامده است و کوردها در سطح جهان دارای موضعگیری ملی مشترکی نیستند، بدون شک بخش اعظم آن به تاثیرهای این پیمان بر کوردستان و خلق کورد باز میگردد.

-نظر شما درباره ی تلاشها برای نوسازی پیمان لوزان و موضعگیری که لازم است خلق کورد در کل در مقابل این تلاشها و توطئه ها بگیرد، چیست؟

مشخص است که پیمان لوزان به طور کامل به نتیجه نرسیده و مبارزات موثر و انقلابی خلق کورد در جریان است. به همین دلیل برای نوسازی این پیمان تلاش میکنند. مشخص است که سیاست و نقشه ی پیشاهنگان مدرنیته ی سرمایه داری و دولت- ملتهای منطقه و به ویژه دولتهای اشغالگر کوردستان این است که در صد سال آینده نیز کوردها را بدون جایگاه و دستاورد باقی بگذارند. اگر ابر قدرتهای جهانی با هر روش ممکن برای حفظ و سرپا نگه داشتن اشغالگران کوردستان به ویژه رژیم فاشیست و اشغالگر ترکیه تلاش میکنند، به این مسئله باز میگردد. بدون شک خلق کورد از همین حالا پیمان لوزان را قبول نکرده و با تمام توان خود در مقابل آن ایستاده است. بارها به ویژه در سالهای اخیر شاهد جلسات، تجمعات و کنفرانسهایی در سطح ملی و بینالمللی بوده ایم که هدف آنها  اتحاد ملی و خنثی سازی سیاست و توطئه ی اشغالگران بوده است. در این مدت خلق کورد دستاوردهای بسیار مهمی به دست آورده است. به عنوان مثال به پیش رفتن مبارزات آزادیخواهی و سطح آگاهی و اتحاد خلق، آغاز انقلاب" ژن ژیان آزادی" در روژهلات کوردستان و ایران، همچنین انقلاب روژاوای کوردستان که رخدادی تاریخی و مایه ی افتخار برای همه ی کوردها و آزادیخواهان جهان است. انقلاب روژاوا، انقلابی ذهنی، فرهنگی و ملی بود. انقلابی بود که با عنوان انقلاب زن شناخته شده و زنان کورد به پیشاهنگ مبارزات علیه اشغالگری تبدیل شدند. همچنین سبب اتحاد و همبستگی ملی شد. در مرحله ی کنونی آنچه حائز اهمیت است، افزایش سطح مبارزات در همه ی بخشهای کوردستان، با روح و اراده انقلاب" ژن ژیان آزادی" و انقلاب روژاوای کوردستان است.

تلاشها برای ایجاد اتحاد ملی و کنار گذاشتن منافع محدود عشیره ای، حزبی و منطقه ای افزایش یافته است. باید همه ی افراد و طیف های کوردستان خود را مسئول دانسته و در راستای منافع عالی خلقمان هرچه سریعتر محدودیتها و مشکلاتی که در این راه وجود دارد را حل نمایند.  به عنوان مثال، در ابتدا ضروری است که در میان بخشها نیز اتحاد و همبستگی به وجود بیاید و همه ی احزاب و طیفها و شخصیتها و روشنفکران در این زمینه گامهای محکمی بردارند. در چنین شرایطی که همه ی دشمنان و مخالفان خلقمان، علی رغم همه ی اختلافات و تفاوتها برای سرکوب خلق کورد و بدون ستاتو و جایگاه گذاشتن آنها با هم در ارتباط هستند و با هم همکاری و هماهنگی دارند، به هیچ وجه قابل قبول نیست که طیفها، احزاب و یا هر گروهی برای اتحاد ملی تلاش نکرده  و خود را از این مسئله دور نگه دارد. در این رابطه موضع گیری و سیاست حزب دموکرات کوردستان عراق و به ویژه خانواده ی بارزانی  مایه ی انتقاد و شرمساریست. خلق کورد به هیچ وجه سیاستهای این حزب و خانواده را که به اشغالگران کوردستان خدمت میکند، نمیپذیرد. بدون شک زمانی که ما در رابطه با اتحاد ملی صحبت میکنیم، بیشتر بر زمینه ی اتحاد روحی، ذهنی و سیاستهای ملی دموکراتیک تاکید داریم. در رابطه با اراده ی مشترک و مستقل کوردها صحبت میکنیم. برگزاری کنفرانس لوزان در روزهای گذشته نکته ای مثبت و مایه ی خوشحالی برای خلق کورد بود. موضعگیری و تلاشی مقدس بود و بسیار مهم است که همه ی شخصیتها و طیفها در مقابل قطعنامه، برنامه و تصمیمات این کنفرانس در عالیترین سطح خود را مسئول بدانند و با هوشیاری و موضعگیری ملی برخورد کنند. اتحاد خلق کورد تنها راه و کلید حل مسئله ی کورد است.

- نظر شما در رابطه با افزایش حملات دولتهای اشغالگر کوردستان به ویژه رژیم فاشیستی و اشغالگر ایران به خلق کورد چیست؟

 مشخص است که در همه ی بخشهای کوردستان، نقشه و کنسپت جدید در راستای از بین بردن دستاوردهای خلق کورد و پاکسازی  آغاز شده است. خطری بزرگ انقلاب روژاوای کوردستان را تهدید میکند. در باکور کوردستان حملات دولت اشغالگر ترکیه به ویژه پاکسازی سیاسی و حمله به مناطق حفاظت شده ی مدیا افزایش یافته است. در کل این حملات همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره کردم، در چهارچوب همان تلاش پیشاهنگان  مدرنیته ی سرمایه داری و دولتهای اشغالگر کوردستان برای بدون استاتو گذاشتن خلق کورد در صد سال آینده است. سال ۲۰۲۳ برای خلق کورد سالی بسیار مهم است و در بسیاری زمینه ها مسئله یکسره میشود.  اکنون خلق کورد و جنبش آزادیخواهی کوردستان در جهان به پیشاهنگان دموکراسی و آزادیخواهی تبدیل شدهاند و خلقهای آزادیخواه جهان از مبارزات خلق کورد به ویژه مبارزات زنان کورد الهام و نیرو میگیرند و امید به پیروزی در آنها افزایش یافته است. در این میان رژیم فاشیست و اشغالگر ایران نیز به ویژه پس از انقلاب "ژن ژیان آزادی" در همه ی زمینه ها حملات خود را افزایش داده است. نه تنها حملات نظامی و گسترش سیاست ایجاد رعب و وحشت، بلکه رژیم اشغالگر ایران بر اساس گوهر ضد اجتماعی و انسانی خود اقدامات جدیدی را علیه خلق کورد آغاز کرده که به دور از همه ی معیارهای اخلاقی و انسانی است و به محیط زیست، فرهنگ، زبان، تاریخ و همه ی ارزشهای خلق کورد حمله میکند. رژیم سیاست میلیتاریزه کردن، سرکوب و اعدام را افزایش داده و همزمان از راه جنگ ویژه و برنامه های ویژه در حال انتقام  از زنان است. چون زنان پیشاهنگ آغاز انقلاب بودند  و بیشترین مخالفت را با سیاستهایش داشتند. اخیرا بازداشت و مجازات فعالین سیاسی و مدنی افزایش یافته است. رژیم اشغالگر از همه ی فرصتها استفاده میکند تا زنان را بترساند تا اینگونه  مانع رشد انقلاب"ژن ژیان آزادی" شود. انقلاب "ژن ژیان آزادی" در روژهلات کوردستان و ایران، انقلابی ذهنی و روحی و فرهنگی بود و آزادی و دموکراسی خواست و مطالبه ی همه ی اقشار جامعه ایران است. در این مدت نیز در این زمینه ها بیشترین پیشرفت به وجود آمده و رژیم دچار سردرگمی شده است. به همین دلیل در این مرحله حکومت تلاش میکند تا انقلاب را از اهداف اصلی خود دور کند. یکی از برنامه های آنها در این راستا، برجسته نمودن مسئله حجاب و بازگرداندن گشت ارشاد (یا پلیس اخلاقی) به خیابانها است. در سایه ی انقلاب "ژن ژیان آزادی" اتحاد خلقهای ایران و به ویژه زنان افزایش یافته و سیاست ایجاد تفرقه و اختلاف در میان خلقهای ایران خنثی شده است.

- با گذشته حدود یک سال از انقلاب "ژن ژیان آزادی"، مقاومت و مبارزات خلقهای ایران و به ویژه زنان را چگونه ارزیابی میکنید؟

به این مسئله اشاره کردیم که انقلاب "ژن ژیان آزادی" انقلابی همه جانبه است و مهمترین دستاورد آن در زمینه ی ذهنی و فرهنگی است.  راه و روش و امیدی نو در میان خلقهای ایران برای مبارزات و مقاومت به وجود آمده است. روز به روز پشتیبانی و دلسوزی برای انقلاب در سطح جهانی نیز افزایش مییابد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ این اولین بار بود که در این سطح همه ی اقشار جامعه ایران، علی رغم همه ی تفاوتهای فرهنگی، زبانی، آیینی و ملی با هم به صورت یک صدا البته با پیشاهنگی زنان علیه حکومت و اشغالگری ایران قیام کردند. در حال حاضر تظاهرات گسترده ی خلق در خیابانها کمتر شده است اما این به معنی تضعیف و پایان یافتن انقلاب نیست. اگر دقت کنید می‌بینیم که خلق های آزادیخواه ایران و همه ی اقشار جامعه و به ویژه زنان  در حال مقاومت و مبارزه هستند. زندانیان سیاسی و مدنی در زندانها مقاومتی تاریخی انجام میدهند.  کارگران روزانه اعتراض خود را نشان میدهند. معلمان، بازنشستگان، کشاورزان، ن دانش آموزان، دانشجویان و غیره همه روزانه و با روشهای مختلف علیه سیاستهای رژیم مبارزه میکنند. آنچه در این مرحله حائز اهمیت است و مردم کوردستان و ایران باید  بیشتر بر آن تاکید کنند، پشتیبانی و مبارزات مشترک است. رژیم از هماهنگی و پشتیبانی خلقهای ایران بسیار وحشت زده شده و از راه جنگ ویژه تلاش میکند خلقها و آزادیخواهان، به ویژه زنان و جوانان را از یکدیگر دور کرده و اینگونه آنها را تضعیف کند.