دولت ترکیه؛ این دولت می‌خواهد با گسترش منطقه اشغالی خود بر کرکوک، خاک باشور کوردستان را به طور کامل تصرف کند. در حالی که بحث فزاینده بر سر استانداری کرکوک احتمالات زیادی را به همراه دارد، خطر از دست دادن استانداری کوردها نیز در حال افزایش است. یک سر این تحولات مبتنی بر ترک کرکوک توسط پ‌دک در سال ۲۰۱۷ به بهانه همه‌پرسی است. از سوی دیگر، لندن پس از ۱۰۰ سال با قراردادی با بغداد راهی برای به دست آوردن نفت این شهر پیدا کرد. از سوی دیگر، واشنگتن با اعزام نیرو به منطقه متعهد شد از مناطق نفتی مشمول این قرارداد محافظت کند.

سادات رهبری می‌کند

در حالی که آنکارا بسیاری از نیروهای شبه‌نظامی را تحت عنوان جبهه ترکمن عراق (ITC) آموزش می‌دهد، این سازمان توسط سادات انجام می‌شود. کار تحت رهبری میت در عراق و سوریه در سال ۲۰۱۴ زمانی که کامیون‌های میت در حال ارسال سلاح به سوریه بودند فاش شد و سادات در این آثار برجسته شد. این یکی از راه‌های جلوگیری از مواجهه با هرگونه مشکل در مورد جنایات جنگی در آینده است.

نمایندگان سادات در جبهه ترکمن‌های عراق

اطلاعات مربوط به جبهه ترکمن‌های عراق که توسط آنکارا حمایت می‌شود، عکس «ترکمنلی» از طرح کرکوک دولت ترکیه را نشان می‌دهد. اینکه حسن توران، مدیر کل جبهه ترکمن‌های عراق یکی از نمایندگان سادات است، روابط دولت اردوغان با عراق را به بعد دیگری می‌کشاند. علاوه بر توران، نام‌هایی مانند ارشد صالحی و سعادالدین ارگچ که مدیران کل سابق بودند نیز به نمایندگی از سادات در خاورمیانه درگیر کار بودند. کار انجام شده در عراق به طور کلی و کرکوک به طور خاص از منطقه هماهنگی ASSAM که انجمن سادات وابسته به ASDER آنکارا است، سازماندهی می‌شود. علی کوشار که معاون سادات است مسئولیت این حوزه هماهنگی را بر عهده دارد.

اقدامات گروه‌های ترکمن

یکی از تلاش‌های میت و سادات برای تشکیل ارتش در کرکوک از هر چهار شاخه از طریق گردان‌های ترکمن بود. تلاش میت برای ایجاد طرح‌های جدید از طریق تیپ‌های ترکمن تحت چتر حشدالشعبی مورد حمایت ایران، نیروهای شیعه و ایران را بسیج کرد. نیروی موسوم به «حشدی وطنی» که قبلاً توسط دولت ترکیه در پایگاه بعشیقه موصل آموزش و تجهیز شده بود، در سال ۲۰۱۷ به نیروهای حشد‌الشعبی وابسته شده بود. برنامه‌ریزی‌هایی که از آن روز تا امروز انجام شده بود در دوره حشد‌الشعبی اجرا شد.

فسخ گروه‌های جبهه ترکمن‌های عراق و تحولات بعدی

اما با تصمیم اخیر شورای حشدالشعبی فسخ گردان‌های ترکمن را اعلام کرد. بلافاصله پس از این تصمیم، واکنش‌هایی از چندین جا به خصوص از سوی رهبر مذهبی شیعیان علی سیستانی صورت گرفت. اساس واکنش‌ها این است که به دولت ترکیه می‌گویند «ما در این کار دخالتی نداریم». از سوی دیگر، دولت عراق؛ با بیان اینکه همه پویایی‌های عراق زیر چتر حشدالشعبی است، می‌خواهد از تصور ارتش ترکیه مبنی بر حضور سربازان در اعماق عراق در چارچوب سیاست اردوغان  «باید از ترکمن‌ها محافظت شود» جلوگیری کند. عراق که تاکتیک‌های پیشگیرانه متفاوتی را علیه برنامه‌های آنکارا ایجاد کرده است، قصد دارد سیاست‌های ترکیه را ناکام بگذارد.

پایگاه‌های شبه‌نظامی دولت ترکیه

تحریم‌ها علیه این نیروی مذکور اعمال شد که دولت ترکیه از این سیاست‌های عراق فراتر رفت و از طریق ترکمن‌های کرکوک نیروی جدیدی را جذب کرد و از طریق این نیرو به بسیاری از نقاط به ویژه چَمچَمال حمله کرد. گردان‌های ترکمن که در غرب کرکوک و برخی مناطق روستایی پایگاه‌های نظامی ایجاد کردند، از سوی طرف‌ها زنگ خطر تلقی شد. همچنین انتظار می‌رود که دولت ترکیه اقدامات جدیدی را برای این نیرو که توسط دولت مرکزی عراق به دلیل وابسته بودن به حشد‌الشعبی تامین مالی می‌شود، انجام دهد.

بحث‌های استانداری و پیش‌بینی‌های ممکن

به عنوان بخشی از روند به هم پیوسته، مهلتی که سودانی نخست وزیر عراق به احزاب در کرکوک برای انتخاب استاندار داده بود در ۱۱ اوت به پایان می‌رسد. اینکه احزاب تا این لحظه بر سر نامزدی استاندار مشترک به توافق نرسیده‌اند، این روند را با سه گزینه مواجه می‌کند. اول، انتصاب استانداری که توسط اتحادیه میهنی کوردستان (ی‌ن‌ک) و دولت عراق و به دستور نخست وزیر مناسب تشخیص داده شود. به همین ترتیب، نام وزیر دادگستری فعلی عراق، خالد شوانی و نشعت شاهویز خورشید، از جمله موارد برجسته در این بحث است. گزینه دوم لغو انتخابات است. گزینه سوم، هرچند دور، اما انتخاب یک استاندار شیعه به جای استانداری کورد، در نتیجه اصرار بر سیاست‌های پ‌دک، نیروهای سنی و ترکمن است.

انگلیس برای هدف اولیه خود در میدان است

در پی توافق دولت سودانی با شرکت بریتانیایی بریتیش پترولیوم، تحولات جدیدی در خصوص نفت کرکوک که در مرکز برنامه‌ها قرار دارد، رخ داده است. اینکه انگلیسی‌ها که پس از جنگ جهانی اول به دلیل اهمیت استراتژیک و منابع زیرزمینی کوردستان در کوردستان مداخله کردند، ۱۰۰ سال بعد از طریق قرارداد نفتی سیاست‌هایی را اتخاذ کردند، تصویری توصیفی از علل و پیامدهای جنگ‌های خاورمیانه ترسیم می‌کند.

آمریکا برای نفت قدرت جمع‌آوری کرد

بسته به تحولات، دیروز آمریکا برای اولین بار پس از همه‌پرسی سال ۲۰۱۷، نیروهای کمکی را به کرکوک اعزام کرد. توافقی بین آمریکا، نیروهای ضد تروریسم عراق، دولت بغداد و بریتیش پترولیوم انجام شد. استقرار در مناطق نفتی مانند بای حسن، زیمبور، هاوانا و بابا گورگور در نتیجه توافق نفتی در میدان منعکس شد. پیش‌بینی می‌شود که مرحله بعدی این باشد که نفتی که قبلاً از طریق پ‌دک فروخته می‌شد، اکنون از طریق دولت مرکزی بغداد فروخته شود.

رویکرد ایران

فرض بر این است که فعالیتی که سعی می‌شود تحت عنوان مبارزه با داعش نشان داده شود، با اطلاع ایران صورت می‌گیرد. در شرایط کنونی، به نظر نمی‌رسد که دولت سودانی بتواند به تنهایی در بغداد که نفوذ ایران در آن به شدت احساس می‌شود، با بریتیش پترولیوم مذاکره کند.

علاوه بر این، حیان عبدالغنی وزیر نفت عراق از ائتلاف دولت قانون است که به دلیل نزدیکی به تهران و ریاست آن توسط نوری مالکی صورت گرفته بود شناخته می‌شود؛ داده‌های تکمیلی را در مورد سطح روابط بین قدرت‌های ذکر شده در زنجیره تحولات به ما یادآوری می‌کند.